Χρήστος Κάτσικας Έχει γίνει μέρος της εκπαιδευτικής πολιτικής τα τελευταία χρόνια η αποστολή Εγκυκλίων με τις οποίες καλούνται οι εκπαιδευτικοί να ολοκληρώσουν την διδακτέα-εξεταστέα ύλη μέχρι την λήξη των μαθημάτων, ενώ οι Διευθυντές/ντριες των σχολικών μονάδων σε συνεργασία με τους Συλλόγους Διδασκόντων καλούνται, όπου παρατηρείται καθυστέρηση στη διδασκαλία των μαθημάτων που εξετάζονται στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις, να διευκολύνουν την ολοκλήρωση της εξεταστέας ύλης των «γραπτώς» εξεταζομένων μαθημάτων, αναμορφώνοντας το ωρολόγιο πρόγραμμα.
Σε όλα τα Έγγραφα του ΥΠΑΙΘ που αφορούν το θέμα της εξεταστέας ύλης ορίζεται ότι «υπεύθυνοι για την ολοκλήρωση της ύλης είναι οι διδάσκοντες. Όπου παρατηρείται καθυστέρηση στη διδασκαλία των μαθημάτων που εξετάζονται στις προαγωγικές εξετάσεις παρακαλούνται οι Διευθυντές των Γενικών Λυκείων σε συνεργασία με τους συλλόγους διδασκόντων να προβαίνουν σε αναμόρφωση του ωρολογίου προγράμματος με σκοπό την ολοκλήρωσή της».
Ουσιαστικά επιβάλλουν στους διδάσκοντες να «αναστατώσουν» το ωρολόγιο πρόγραμμα στο βωμό της ολοκλήρωσης της εξεταστέας ύλης, γιατί διαφορετικά θα «φαλιρίσει» η Τράπεζα Θεμάτων!
Οι εγκύκλιοι αυτοί στέλνονται σε διάφορες χρονικές στιγμές του σχολικού έτους.
Στην πρώτη Εγκύκλιο που στάλθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2023 με θέμα «Ηλεκτρονική παρακολούθηση και συντονισμός της ύλης των μαθημάτων της Γ΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού ΓΕΛ και Λυκείων ΕΑΕ που εξετάζονται πανελλαδικά», έδινε -μεταξύ άλλων- τις εξής οδηγίες:
«Οι Διευθυντές των ΓΕΛ και Λυκείων ΕΑΕ είναι υπεύθυνοι για την καταχώριση της ύλης που έχει διδαχθεί στο σχολείο τους και την οριστικοποίησή της (μέσω της σχετικής καρτέλας που υπάρχει στο ΠΣ myschool στη διαδρομή «Σχολική Μονάδα -> Παρακολούθηση και Συντονισμός της Ύλης των Πανελλαδικώς Εξεταζόμενων Μαθημάτων») μέχρι και:
α) 11-12-2023
β) 22-01-2024
γ) 19-02-2024
δ) 19-03-2024
ε) 22-04-2024
Και επιπλέον, σημείωνε: «Η καταχώριση της ύλης θα γίνει για όλες τις ημερομηνίες που αναφέρθηκαν ανωτέρω. Παρακαλούνται οι Διευθυντές των ΓΕΛ και Λυκείων ΕΑΕ να μεριμνήσουν ώστε στην τελευταία καταγραφή (22-04-2024), και εφόσον η διδακτέα – εξεταστέα ύλη έχει ολοκληρωθεί, να αναγράφεται μόνο η λέξη «ΤΕΛΟΣ» στο πεδίο καταγραφής, καθώς και στο σχετικό πεδίο των παρατηρήσεων»
Στην τελευταία Εγκύκλιο που στάλθηκε την 1η Απριλίου σημειώνονταν τα παρακάτω:
«Σε συνέχεια της με αρ. πρωτ. 131846/ΓΔ4/16-11-2023 εγκυκλίου του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. και μετά τη Γ΄ φάση της καταχώρισης της διδακτέας - εξεταστέας ύλης των μαθημάτων που εξετάζονται πανελλαδικά, διαπιστώθηκαν καθυστερήσεις στη διδασκαλία της ύλης. Για τον λόγο αυτό παρακαλούνται οι Διευθυντές των Γενικών Λυκείων και Λυκείων Ε.Α.Ε., σε συνεργασία με τους συλλόγους διδασκόντων /-ουσών, να προβαίνουν σε αναμόρφωση του ωρολογίου προγράμματος με σκοπό την ολοκλήρωση της ύλης».
Κοντολογίς, μιλάει για καθυστερήσεις ήδη στη Γ' φάση (που έληγε 19/2 σύμφωνα με την πρώτη εγκύκλιο) ενώ θα έπρεπε να βρισκόμαστε ήδη μετά τη Δ' φάση, που έληγε στις 19 Μαρτίου...
Ομως το ΥΠΑΙΘΑ δε θέλει να παραδεχτεί ότι οι υπολογισμοί του δεν ανταποκρίνονται στην κατάσταση και αντί να μειώσει την ύλη και να εκτεθεί το ίδιο -λόγω και της Τράπεζας Θεμάτων που δε γνωρίζει από μειώσεις- πιέζει τους εκπαιδευτικούς να την ολοκληρώσουν όπως-όπως, ακόμα και με αναμορφώσεις προγράμματος.
Η Τράπεζα Θεμάτων έχει, πλέον, αναγορευτεί σε κριτή, επιτηρητή και ελεγκτή της ροής των σχολικών μαθημάτων στο Λύκειο
Μαθητές και Εκπαιδευτικοί στα «σαγόνια» της εξεταστέας ύλης... ελέω Τράπεζας Θεμάτων!
Στην Εγκύκλιο του ΥΠΑΙΘ αφενός «τονίζεται ότι οι εκπαιδευτικοί πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τη διδακτέα – εξεταστέα ύλη μέχρι τη λήξη των μαθημάτων» και αφετέρου ορίζεται ότι «υπεύθυνοι για την ολοκλήρωση της ύλης είναι οι διδάσκοντες».
Με λίγα λόγια το ΥΠΑΙΘ μεταθέτει αποκλειστικά στους εκπαιδευτικούς την ευθύνη για την ολοκλήρωση της ύλης, παρά το γεγονός ότι μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί εκφράζουν με κάθε τρόπο την αγωνία αλλά και την διαμαρτυρία τους για τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί για παράδειγμα με τα κενά εκπαιδευτικών. Να θυμίσουμε ότι χιλιάδες μαθητές άρχισαν να διδάσκονται κάποια μαθήματα ένα και πλέον μήνα μετά την έναρξη του σχολείου ενώ υπάρχουν άλλοι που περίμεναν ακόμη περισσότερο να προσλάβει το υπουργείο Παιδείας αναπληρωτές.
Και αν μέχρι τώρα η ανελαστικότητα στο θέμα της ολοκλήρωσης της εξεταστέας ύλης υπήρχε αναφορικά με την ύλη των Πανελλαδικών Εξετάσεων, τα τελευταία τρια χρόνια "για τα μάτια" της Τράπεζας Θεμάτων το ΥΠΑΙΘ ορίζει ακόμη και αναμόρφωση του ωρολογίου προγράμματος με στόχο "την έγκαιρη και αποτελεσματική ολοκλήρωση της εξεταστέας ύλης". Προφανώς όλα γίνονται για την "έγκαιρη" και όχι για την "αποτελεσματική" ολοκλήρωση της ύλης ενώ εμμέσως όποιο μάθημα δεν εξετάζεται θεωρείται ότι μπορούν να του αφαιρεθούν ώρες και μέρες για την ολοκλήρωση των εξεταζόμενων μαθημάτων.
Τι επιμελώς «ξεχνούν» οι αρχιερείς της εκπαιδευτικής κανονικότητας;
- Ότι είναι οι ίδιοι που άφησαν για μια ακόμη χρονιά τα σχολεία με υπερφορτωμένες τάξεις μια σχολική διαδικασία που προχωρούσε και προχωρά με πολλά εμπόδια λόγω των ειδικών συνθηκών που έχουν διαμορφωθει.
- Ότι είναι οι ίδιοι που άφησαν δεκάδες εκατοντάδες σχολεία και χιλιάδες μαθητές χωρίς εκπαιδευτικούς για μεγάλα χρονικά διαστήματα και αυτό μπορεί κανείς εύκολα να το διαπιστώσει απλά κοιτάζοντας τις διάφορες φάσεις προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών για να καλύψουν ισάριθμα εκπαιδευτικά κενά που «έχασκαν» μέρες και εβδομάδες.
Επί της ουσίας, επιβάλουν στα σχολεία την όπως-όπως κάλυψη της εξεταστέας ύλης ή την αναμόρφωση του προγράμματος, πολλαπλασιάζοντας τις ώρες των εξεταζόμενων μαθημάτων εις βάρος των άλλων μαθημάτων και των μαθητών των άλλων τάξεων. Για χάρη της εξεταστέας ύλης και της Τράπεζας Θεμάτων που τροφοδοτείται από αυτήν οι μαθητές της Α΄ και Β΄ και Γ΄ Λυκείου θα πρέπει «χωνέψουν» σε λίγο χρόνο όσα θα έπρεπε να διδαχθούν σε περισσότερο.
Η «παιδαγωγική» φιλοσοφία του υπουργείου Παιδείας
Αυτή είναι λοιπόν η «παιδαγωγική» φιλοσοφία του υπουργείου Παιδείας. Απαιτούν να γίνει ένα πασάλειμμα σε όλες τις τάξεις, ίσα για να φαίνεται ότι βγήκε η ύλη, για να επιβάλουν την τράπεζα Θεμάτων που τρέφεται από την εξεταστέα ύλη και να θερίσουν τους αδύναμους.
Είναι φανερό ότι το «τρέξιμο» στην εξεταστέα ύλη» ήταν και παραμένει ένα μεγάλος βραχνάς. Αγνοεί το Υπουργείο Παιδείας ότι στα περισσότερα μαθήματα η εξεταστέα ύλη μόνο τυπικά μπορεί να ολοκληρωθεί λόγω του αυξημένου όγκου της; Όχι βέβαια. Φυσικά το γνωρίζει αλλά δεν το απασχολεί καθώς είναι της αντίληψης ότι «το να “βγάλεις” την ύλη είναι αξία. Το να μορφώσεις μαθητές είναι απλώς ξεπερασμένη ιδεοληψία».
Και αν το Υπουργείο Παιδείας ορίζει ότι «όπου παρατηρείται καθυστέρηση στη διδασκαλία των μαθημάτων που εξετάζονται στις προαγωγικές εξετάσεις και απολυτήριες εξετάσεις παρακαλούνται οι Διευθυντές των Γενικών Λυκείων σε συνεργασία με τους συλλόγους διδασκόντων να προβαίνουν σε αναμόρφωση του ωρολογίου προγράμματος με σκοπό την ολοκλήρωσή της», όσοι αναπνέουν την κιμωλία μέσα στην τάξη γνωρίζουν ότι η γνώση δεν είναι ένα πιάτο φαγητό που μπορεί κανείς να το φάει με μια κουταλιά αρκεί να του δοθεί μεγάλο κουτάλι.
Στοιχειώδη γνώση να έχει κάποιος για την κατάσταση στις σχολικές τάξεις και για τους όρους της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της μάθησης αντιλαμβάνεται ότι η επιτάχυνση στην παράδοση της ύλης έχει καταστρεπτικές συνέπειες καθώς χιλιάδες μαθητές που δεν μπορούν να ακολουθήσουν τους επιβαλλόμενους εντατικούς ρυθμούς αποθαρρύνονται και ενσωματώνουν την ήττα.
Συνέπειες όμως υπάρχουν και για τον εκπαιδευτικό που μπορεί να οδηγηθεί γρήγορα στην απώλεια του παιδαγωγικού του ρόλου, του δασκάλου εμψυχωτή, καθώς θα σπρώχνεται να μετεξελιχθεί σε μικρόψυχο ελεγκτή, έναν συμβολαιογράφο επιδόσεων, εξεταστή, επιτηρητή, διορθωτή, έναν κακοπληρωμένο τεχνικό χωρίς διάθεση και χαμόγελο.
Δεν χρειάζεται να καταναλώσουμε πολλά λόγια για να καταλάβουμε ότι πολύ γρήγορα η λειτουργία της «Τράπεζας» θα αυξήσει τη σχολική θνησιμότητα, δηλαδή την απόρριψη ή τους "συγγενείς" της, δηλαδή, την ενσωμάτωση της αδυναμίας, την απόγνωση, την αναχαίτιση, το ψαλίδισμα των προσδοκιών, το φόβο και την εγκατάλειψη. Μα θέλει το Υπουργείο Παιδείας ένα τέτοιο αποτέλεσμα; Πρωτίστως! Επείγεται να «ξεσκαρτάρει» το Γενικό Λύκειο, να το «ελαφρώσει», σαν μια επιχείρηση που θέλει να απαλλαγεί από μέρος του προσωπικού της καθώς δεν το θεωρεί αποδοτικό.
Ο συνωστισμός της εξεταστέας ύλης και του σχολικού χρόνου
Παντού χρονικές προδιαγραφές: έναρξη, λήξη, διάρκεια, κουδούνι, έγκαιρη προσέλευση, πρωινή ώρα, τελευταία ώρα, διάλειμμα.
Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς, γράφει ο Πανεπιστημιακός Γιώργος Μαυρογιώργος, γιατί πρέπει οι εκπαιδευτικοί να μετατρέπονται σε δρομείς της ταχύτητας στη δράση για να «ολοκληρώνουν» έγκαιρα τη διδακτέα ύλη, χωρίς να μένει χρόνος για το δρόμο αντοχής του στοχασμού. Η αγωνία της «ολοκλήρωσης» της ύλης εξορίζει τη σοφία και την ηδονή της βραδύτητας. Γιατί τόση ομηρία στην έμμονη ιδέα της «ολοκλήρωσης» σε καθορισμένα χρονικά πλαίσια;
Πώς να στεγαστεί η έμπνευση και η απόλαυση στην κατάκτηση της γνώσης στο σχολείο, κάτω από αυτές τις συνθήκες; Τράπεζες, Δεξιότητες, αριστεία, αξιολόγηση, εξετάσεις με θεματοδότες, διακρίσεις, ανταγωνισμός, μας έχουν πνίξει…
Η επιβράδυνση δεν είναι απώλεια. Δίνει χώρο στο μυαλό και στην καρδιά που υφαίνουν τη ζωή. Ο σχολικός χρόνος δεν είναι για τους εκπαιδευόμενους, απλώς, χρόνος προετοιμασίας για τη ζωή ούτε είναι, απλώς, χρόνος εργασίας για τους εκπαιδευτικούς. Είναι χρόνος ζωής…
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
