Στις αρχές Νοεμβρίου, ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, στο πλαίσιο ομιλίας του στο CEO Initiative Forum για την επενδυτική δραστηριότητα στην Ελλάδα, αποκάλυπτε ότι εκπονείται σχέδιο για την ένταξη της Τεχνητής Νοημοσύνης (Τ.Ν.) στα ελληνικά σχολεία, προαναγγέλλοντας έτσι το πέρασμα του εκπαιδευτικού συστήματος στη νέα τεχνολογική εποχή.
Στόχος, σύμφωνα με τον υπουργό, η Τ.Ν. να λειτουργήσει, μέσα στα επόμενα χρόνια, ως ατομικός «βοηθός» του εκπαιδευτικού που «θα βλέπει τις αδυναμίες του μαθητή και θα ενημερώνει τον δάσκαλο». Δεν ήταν η πρώτη φορά που μοιραζόταν το εν λόγω... όραμα. Λίγες βδομάδες νωρίτερα, από την έδρα του OOΣΑ στο Παρίσι, ως προεδρεύων στη σύνοδο του Global Strategy Group, με εκπροσώπους από ακόμη 50 κράτη, ο υπουργός έδινε μια πρόγευση λέγοντας πως «η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι μια τεράστια ευκαιρία την οποία οφείλουμε να προσεγγίσουμε τόσο με φιλοδοξία όσο και με προσοχή», ειδικά στο ευαίσθητο πεδίο της εκπαίδευσης, όπου «η επίδρασή της είναι ήδη καταλυτική». Κεντρικό θέμα της φετινής συνόδου ήταν ακριβώς οι μελλοντικές δυνατότητες αξιοποίησης της Τ.Ν. στην Παιδεία.
Η Ελλάδα δεν είναι η μοναδική χώρα που εκδηλώνει τη διάθεση να λάβει μια τέτοια πρωτοβουλία· μία μία οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης επιχειρούν να ανέβουν στο τρένο αυτής της ραγδαία αναπτυσσόμενης τεχνολογίας, προκειμένου να «κλείσουν» την ψαλίδα που τις χωρίζουν από τους διεθνείς ανταγωνιστές τους, Κίνα και ΗΠΑ. Κυβερνήσεις της Ε.Ε. έχουν στραμμένο το βλέμμα σε αυτό που βλέπουν ως το απόλυτο υπερόπλο καινοτομίας που θα αλλάξει όλους τους τομείς, από την άμυνα ώς τη γεωργία, ενώ στη Μ. Βρετανία, η νέα κυβέρνηση των Εργατικών έχει προαναγγείλει την επένδυση 32 εκατομμυρίων λιρών σε ερευνητικά προγράμματα για την αξιοποίηση της Τ.Ν. στο Δημόσιο. Ακόμη 4 εκατομμύρια λίρες θα διατεθούν για να χρηματοδοτηθεί η ενσωμάτωσή της στα σχολεία όλης της χώρας.
Μπορεί η Τεχνητή Νοημοσύνη να αξιοποιηθεί με τέτοιο τρόπο στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, έτσι ώστε να βοηθήσει ουσιαστικά τους μαθητές αλλά και τους εκπαιδευτικούς, πέρα από το να καταλήξει ένα εκσυγχρονισμένο «λυσάρι» ή ένα εργαλείο για λίγους;
Μπορεί να διασφαλιστούν η ασφάλεια στη χρήση της και η επαρκής προστασία των προσωπικών δεδομένων των μαθητών;
Πώς αντιμετωπίζεται ο κίνδυνος «η ανάπτυξη των τεχνολογιών αυτών να σταθεί τροχοπέδη στην αυτονομία και τη σκέψη των μαθητών αφού παρέχει έτοιμες και προκαθορισμένες λύσεις», όπως υπογραμμίζει η UNESCO σε έκθεσή της το 2023;
Μήπως οι εξαγγελίες Πιερρακάκη αποτελούν ένα μεγαλόπνοο σχέδιο ενσωμάτωσής της στο πολύπαθο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, όπου ένας δάσκαλος δεν έχει πρόσβαση σε βασικά τεχνολογικά αγαθά και ενώ υπάρχουν χιλιάδες ελλείψεις σε καθηγητές;
Η «Εφ.Συν.» επιχειρεί να χαρτογραφήσει το φαινόμενο και τις ευρωπαϊκές τάσεις γύρω από την Τ.Ν. σε έναν από τους πρώτους τομείς όπου αρχίζει να δρα καταλυτικά.
Οταν τον Νοέμβριο του 2022, η αμερικανική εταιρεία OpenAI κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό το ChatGPT, προκαλώντας «πονοκέφαλο» σε εκπαιδευτικούς και ακαδημαϊκoύς παγκοσμίως -αφού μαθητές και φοιτητές βρήκαν στο νέο εργαλείο, μεταξύ άλλων, έναν βοηθό λογοκλοπής-, η Ευρωπαϊκή Ενωση ήδη εργαζόταν πυρετωδώς πάνω στη θέσπιση κανόνων που θα ρύθμιζαν τη χρήση της Τ.Ν. Οχι μόνο για την προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών της, αλλά ταυτόχρονα προκειμένου να τονώσει τις επενδύσεις και την καινοτομία σε ολόκληρη την ενιαία αγορά της Ε.Ε. με ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς που θα υιοθετούσαν τη χρήση της. Ο κανονισμός 2024/1689 (ΑΙ Αct) τέθηκε σε ισχύ τον περασμένο Αύγουστο -με ορίζοντα υλοποίησης το 2026- και θεωρείται «ορόσημο» ως ο πρώτος ολοκληρωμένος κανονισμός για την Τ.Ν. παγκοσμίως. Στο στρυφνό μεν, αλλά φιλόδοξο νομοθέτημα, ο τομέας της εκπαίδευσης ορίζεται ως τομέας «υψηλού κινδύνου» εφιστώντας την προσοχή στα κράτη-μέλη για τον αντίκτυπό της στην ασφάλεια εκπαιδευτικών και μαθητών.
Ατυπη χρήση
Ποια είναι η υφιστάμενη εικόνα από τα σχολεία της Ευρώπης σε σχέση με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης; Αν και καμία χώρα δεν έχει εντάξει μέχρι σήμερα επίσημα τη χρήση της στο εκπαιδευτικό της σύστημα, η άτυπη χρήση της είναι παντού. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Samsung για τις χώρες της Βαλτικής, η πλειοψηφία των μαθητών στη Λιθουανία, την Εσθονία και τη Λετονία αξιοποιεί εργαλεία Τ.Ν. για να προετοιμαστεί για μαθήματα ήδη από το Γυμνάσιο. H έρευνα πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά με δείγμα 930 παιδιών ηλικίας 15-19 ετών και οι αριθμοί δείχνουν πως η Τ.Ν. ήρθε για να ταράξει τα νερά της εκπαιδευτικής διαδικασίας: στη Λιθουανία μόλις το 3% των ερωτηθέντων απάντησε πως δεν χρησιμοποιεί εργαλεία Τ.Ν. για τα μαθήματά του. Και στις τρεις χώρες, ένα αξιοσημείωτο ποσοστό που φτάνει το 42% δήλωσε ότι χρησιμοποιεί εργαλεία Τ.Ν. ως «ψηφιακό σκονάκι», ενώ το 35% δήλωσε ότι τα χρησιμοποιεί για πρόσθετες γνώσεις και πληροφορίες.
Πιο αξιομνημόνευτο από όλα ωστόσο είναι το εύρος των μαθητών που δίνει από μόνο του απάντηση στο ερώτημα αν η Τ.Ν. θα μπορούσε να έχει θέση μέσα σε μια σχολική τάξη: σχεδόν 9 στα 10 παιδιά στη Λιθουανία πιστεύουν ότι πρέπει να συμπεριληφθεί με κάποιο τρόπο στο σχολικό τους πρόγραμμα.
Η εικόνα δεν αλλάζει ιδιαίτερα στην Ισπανία. H ισπανική Empantallados, διαδικτυακή εκπαιδευτική πλατφόρμα που εξειδικεύεται σε έρευνες για την επίδραση της τεχνολογίας στα παιδιά, φέτος συνέλεξε στατιστικά στοιχεία για τη χρήση της Τ.Ν. από Ισπανούς μαθητές. Σύμφωνα με την έρευνα, 8 στα 10 παιδιά κάνουν χρήση εφαρμογών Τ.Ν. για να επιλύσουν ασκήσεις ή για να εμπλουτίσουν εργασίες που τους αναθέτουν καθηγητές, κυρίως μέσω του ChatGPT. Και δεν το αξιοποιούν μόνο οι μαθητές, αλλά και οι εκπαιδευτικοί (73%) και οι γονείς (69%). Σε παγκόσμιο επίπεδο χώρες όπως η Αυστραλία, η Κίνα, η Γαλλία, η Σιγκαπούρη, η Νότια Κορέα και οι ΗΠΑ ηγούνται στην ανάπτυξη, εξέλιξη και ενσωμάτωση εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης στην εκπαίδευση.
Στα καθ' ημάς, μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν στατιστικά δεδομένα που να αποτυπώνουν το μέγεθος της αξιοποίησης ανάλογων εφαρμογών και εργαλείων. Ωστόσο η «βόμβα» του ChatGPT έσκασε πρόσφατα στα σχολεία, εκκινώντας τη συζήτηση για το πώς μπορεί να περιοριστεί ή να χρησιμοποιηθεί εποικοδομητικά στις σχολικές αίθουσες.
Πηγή: Εύα Παπαδοπούλου - efsyn.gr
● Το άρθρο αυτό γράφτηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος PULSE, στο οποίο συμμετέχει κατά αποκλειστικότητα η «Εφ.Συν.». Συνεργάστηκαν οι: Ana Somavilla (El Confidencial - Iσπανία), Ieva Kniukštienė (Delfi - Λιθουανία).
Η ομάδα του PULSE
Εφ.Συν.- Ελλάδα
OBCT [1] - Ιταλία
Delfi [2] - Λιθουανία
Deník Referendum [3] - Τσεχία
Der Standard [4] - Αυστρία
El Confidencial [5] - Ισπανία
Gazeta Wyborcza [6] - Πολωνία
Hotnews [7] - Ρουμανία
HVG [8] - Ουγγαρία
Il Sole 24 Ore [9] - Ιταλία
Mediapool [10] - Βουλγαρία
n-ost [11] (Γερμανία)
VoxEurop [12] (Γαλλία)
Links:
------
[1] https://www.balcanicaucaso.org/eng/
[2] https://www.delfi.lt/
[3] https://denikreferendum.cz/
[4] https://www.derstandard.at/consent/tcf/
[5] https://www.elconfidencial.com/
[6] https://wyborcza.pl/0,75247.html
[7] https://www.hotnews.ro/
[8] https://hvg.hu/
[9] https://www.ilsole24ore.com/
[10] https://www.mediapool.bg/
[11] https://n-ost.org/
[12] https://voxeurop.eu/it/
[13] https://drive.google.com/drive/folders/1YXurKE3SX7Lz6ekPFiYxPoXjHS6yZsab?usp=sharing
[14] https://ec.europa.eu/regional_policy/information-sources/logo-download-center_en
[15] http://www.efsyn.gr
[16] http://www.miir.gr
Τα περιεχόμενα του προγράμματος Pulse διανέμονται με άδεια Creative Commons BY-NC-ND 2.5 IT.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 4/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη