Alfavita Newsroom Ο Πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), Καθηγητής Περικλής Α. Μήτκας, παρέδωσε την Ετήσια Έκθεση για την Ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης 2023 η οποία υποβλήθηκε στον Πρόεδρο της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της ΒτΕ, Χριστόδουλο Στεφανάδη, στον υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Κυριάκο Πιερρακάκη και στον Γενικό Γραμματέα Ανώτατης Εκπαίδευσης, Νικόλαο Παπαϊωάννου.
Δείτε την Έκθεση ΕΔΩ
Στον Πρόλογο ο Πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), Καθηγητής Περικλής Α. Μήτκας σημειώνει:
Η Ετήσια Έκθεση του 2023 για την Ανώτατη Εκπαίδευση αποσκοπεί να προσφέρει μια ολοκληρωμένη επισκόπηση των εξελίξεων και των προκλήσεων στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Η ανά χείρας έκθεση αντανακλά τη δέσμευση της ΕΘΑΑΕ να συμβάλλει στη χάραξη εθνικής στρατηγικής για την Ανώτατη Εκπαίδευση, να προωθεί τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας των ελληνικών ΑΕΙ, να αναδεικνύει τον τεκμηριωμένο διάλογο μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών και να παρέχει εμπεριστατωμένη ενημέρωση της ακαδημαϊκής κοινότητας και της κοινωνίας εν γένει για τα θέματα της ανώτατης εκπαίδευσης.
Η παρούσα έκθεση περιλαμβάνει βασικά στοιχεία και δείκτες για την ανώτατη εκπαίδευση το 2023 στην Ελλάδα και διεθνώς, επιλεγμένα θέματα και αναλύσεις, στοιχεία για την πορεία των πιστοποιήσεων των προγραμμάτων σπουδών και θεματική ανάλυση των εκθέσεων πιστοποίησης του τομέα των επιστημών υγείας, με στόχο να προσφέρει μια ισορροπημένη παρουσίαση σχετικά με τα επιτεύγματα των ελληνικών ΑΕΙ και τους τομείς που απαιτούν περαιτέρω προσοχή και μέριμνα από τα ίδια τα Ιδρύματα και την Πολιτεία. Βασίζεται σε δεδομένα του πληροφοριακού συστήματος της ΕΘΑΑΕ (ΟΠΕΣΠ) αλλά και σε συνεισφορές των ιδρυμάτων, φορέων συλλογής δεδομένων (ΕΚΤ, ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat κ.λπ.) και άλλων ενδιαφερομένων μερών.
Το 2023, το τοπίο της ανώτατης εκπαίδευσης συνέχισε να εξελίσσεται και να διαμορφώνεται από τις παγκόσμιες τάσεις, τις περιφερειακές προτεραιότητες και τις τοπικές ανάγκες.
Οι τεχνολογικές εξελίξεις, οι επιταγές της βιωσιμότητας και η επιδίωξη της συμμετοχικότητας και της εξωστρέφειας αναδεικνύονται ως μοχλοί αλλαγής στο σύγχρονο ακαδημαϊκό περιβάλλον. Τα ιδρύματα σε όλη την Ελλάδα εργάστηκαν, όπως κάθε χρόνο, για να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις αυτές, επαναπροσδιορίζοντας, όπου απαιτήθηκε, τις εκπαιδευτικές τους ανάγκες και τις προτεραιότητές τους.
Η διεθνοποίηση αποτέλεσε μία από τις βασικές προτεραιότητες των Πανεπιστημίων τη χρονιά που πέρασε. Τα Ιδρύματα προώθησαν αγγλόφωνα προγράμματα σπουδών, ενίσχυσαν τις συμφωνίες συνεργασίας με ιδρύματα του εξωτερικού και αύξησαν τη συμμετοχή τους στις Συμμαχίες Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων. Με τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και την ουσιαστική υποστήριξη της εξωστρέφειας, η ελληνική ανώτατη εκπαίδευση έχει τη δυνατότητα να εδραιωθεί στο μέλλον ως πυλώνας αριστείας στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
Σε εφαρμογή του ν. 4957/2022, τα ΑΕΙ ίδρυσαν μια σειρά νέων δομών για την αποτελεσματικότερη λειτουργία τους. Σε αυτές περιλαμβάνονται η Μονάδα Στρατηγικού Σχεδιασμού (ΜΣΣ), που συνεργάζεται με την ΜΟΔΙΠ και στοχεύει στην εκπόνηση και παρακολούθηση του στρατηγικού σχεδίου του ιδρύματος, η Μονάδα Υποστήριξης Φοιτητών (ΜΥΦ), που καλύπτει διαφορετικές πτυχές της φοιτητικής ζωής (ακαδημαϊκή, συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη, σύνδεση με αγορά εργασίας, δράσεις ενημέρωσης) και το Κέντρο Υποστήριξης Διδασκαλίας και Μάθησης (ΚΕΔΙΜΑ).
Οι νέες δομές απαιτούν πρόσθετο και εξειδικευμένο προσωπικό το οποίο μετά την απόκτηση της σχετικής τεχνογνωσίας πρέπει να παραμείνει στο ίδρυμα. Στο πλαίσιο της ομαλής λειτουργίας και της αποτελεσματικότητας των μονάδων αυτών, η ΕΘΑΑΕ συνδράμει, μεταξύ άλλων, με την παροχή κατευθυντηρίων γραμμών για την υλοποίηση σχετικών δράσεων και θεωρεί ότι η Πολιτεία θα στηρίξει από την πλευρά της τη στελέχωση των μονάδων σε κάθε ΑΕΙ.
Στον χάρτη των πιστοποιήσεων, η ΕΘΑΑΕ ξεπέρασε κάθε προηγούμενη δραστηριότητα, καθώς ολοκληρώθηκαν συνολικά 256 πιστοποιήσεις μέσα στο 2023, για 70 προγράμματα προπτυχιακών σπουδών και 186 προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών. Η απόδοση αυτή, που ξεπερνά τον συνήθη ευρωπαϊκό ρυθμό, οφείλεται τόσο στη χρήση και λειτουργία ειδικού πληροφοριακού υποσυστήματος για τη διαχείριση των πιστοποιήσεων που σχεδίασε και ανέπτυξε η ΕΘΑΑΕ, όσο και στην ειδική επιχειρησιακή οργάνωση και τον εντατικό ρυθμό απασχόλησης της υπηρεσίας. Τα αποτελέσματα των πιστοποιήσεων ευελπιστούμε ότι θα αποτελέσουν τη βάση για την περαιτέρω βελτίωση των προγραμμάτων και την ευθυγράμμισή τους με τις σύγχρονες εκπαιδευτικές και επαγγελματικές ανάγκες.
Για ακόμη μία χρονιά, η ΕΘΑΑΕ, μέσα από τον μηχανισμό που έχει αναπτύξει, παρακολούθησε την πορεία των αποφοίτων στην αγορά εργασίας και τη συνέχιση των σπουδών τους. Η ενίσχυση της σύνδεσης μεταξύ ανώτατης εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας αποτελεί πλέον προτεραιότητα.
Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΘΑΑΕ ξεκίνησε τη μελέτη με τον τομέα της Πληροφορικής. Σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ) διοργάνωσαν συναντήσεις εργασίας με αντικείμενο τη διερεύνηση της πορείας των φοιτητών σε προγράμματα προπτυχιακών σπουδών (ΠΠΣ) Πληροφορικής και Μηχανικών Υπολογιστών. Σε αυτές τις συναντήσεις, οι Πρόεδροι των 37 συναφών Τμημάτων της χώρας και εκπρόσωποι της αγοράς εργασίας, ανέλυσαν τα αίτια για τον παρατηρούμενο χαμηλό ρυθμό αποφοίτησης παρά την υψηλή ζήτηση των τελευταίων ετών και διερεύνησαν μια σειρά μέτρων για την αύξηση των αποφοίτων Πληροφορικής. Παρά τις προόδους που αναφέρονται στην Έκθεση, η ελληνική ανώτατη εκπαίδευση εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Για παράδειγμα, παραμένει υψηλή η αναλογία φοιτητών ανά διδάσκοντα, ιδιαίτερα όταν συνυπολογίζονται οι μη ενεργοί φοιτητές στο σύνολο των εγγεγραμμένων. Το γεγονός αυτό επηρεάζει αρνητικά και άλλους ποιοτικούς δείκτες, όπως την ποσοστιαία αναλογία αποφοίτων προς φοιτητές, όπου η Ελλάδα παραμένει στην τελευταία θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών
Στα επίκαιρα θέματα της Ανώτατης Εκπαίδευσης που μελετήθηκαν και παρουσιάζονται στην Έκθεση του 2023 είναι:
1. Η Τεχνητή Νοημοσύνη και η διασφάλιση ποιότητας στην ανώτατη εκπαίδευση, όπου αναδεικνύεται ο ρόλος της ΤΝ και η συμβολή της στην αποδοτικότερη και αποτελεσματικότερη εκτέλεση των ακαδημαϊκών και διοικητικών διαδικασιών των ΑΕΙ και η ανάγκη ενσωμάτωσή της σε εξειδικευμένα προγράμματα σπουδών.
2. Τα μαθησιακά αποτελέσματα και τα ακαδημαϊκά και επαγγελματικά προσόντα: Οι δεξιότητες του μέλλοντος, όπου αναδεικνύεται η σημασία του σχεδιασμού των προγραμμάτων σπουδών βάσει των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτούν οι φοιτητές/τριες και οι απόφοιτοι/ες και η ανάγκη αντιστοίχισης και αναβάθμισης των δεξιοτήτων των αποφοίτων με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.
3. Η δομή των συστημάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης σε ευρωπαϊκές και τρίτες χώρες: Η περίπτωση των μη κρατικών Πανεπιστημίων, όπου γίνεται παρουσίαση των μη κρατικών πανεπιστημίων, καθώς το 2023 ξεκίνησε η συζήτηση και η προετοιμασία για τη μεταρρύθμιση αναφορικά με τη λειτουργία παραρτημάτων κρατικών ή μη κρατικών ΑΕΙ της αλλοδαπής υπό τη μορφή Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ) στην Ελλάδα.
Το 2023, η ΕΘΑΑΕ ολοκλήρωσε επιτυχώς την επαναπιστοποίησή της από την ευρωπαϊκή αρχή ENQA και εγγράφηκε στο Ευρωπαϊκό Μητρώο Αρχών Διασφάλισης Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (EQAR), ενώ συνεχίζει να υλοποιεί κάθε απαραίτητη ενέργεια για τη βελτίωση της εσωτερικής της λειτουργίας.
Τέλος, μια σημαντική εξέλιξη για την ανώτατη εκπαίδευση στη χώρα μας εντός του 2023 αποτέλεσε η πρόθεση της Κυβέρνησης να νομοθετήσει την δυνατότητα ίδρυσης και λειτουργίας στην Ελλάδα μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών ΑΕΙ, τα οποία θα λειτουργούν ως παραρτήματα ξένων δημόσιων ή ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Η ΕΘΑΑΕ συμμετείχε στον δημόσιο διάλογο και στις διαβουλεύσεις με το ΥΠΑΙΘΑ, εισφέροντας προτάσεις, διαδικασίες και τη σχετική τεκμηρίωση, αλλά και αναδεικνύοντας τα ζητήματα που χρήζουν προσοχής.
Το 2023 υπήρξε ακόμη μία χρονιά άψογης συνεργασίας με τα μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου για την εισήγηση επί θεμάτων της Ανώτατης Εκπαίδευσης και τη λήψη αποφάσεων για εξωτερικά και εσωτερικά ζητήματα της Αρχής και με τα μέλη του Συμβουλίου Αξιολόγησης και Πιστοποίησης για τη λήψη αποφάσεων για τον χάρτη των πιστοποιήσεων. Εξαιρετικό υπήρξε και το έργο που επιτέλεσε, υπό την καθοδήγηση της Γεν. Δ/ντριας, η υποστελεχωμένη υπηρεσία της Αρχής.
Δυστυχώς, παρά την προσθήκη νέων αρμοδιοτήτων και τη συνεχιζόμενη αύξηση των προγραμμάτων σπουδών που υποβάλλονται προς επιθεώρηση, ο αριθμός των υπαλλήλων της ΕΘΑΑΕ παρέμεινε στα ίδια χαμηλά επίπεδα.
Εκφράζω τις θερμές ευχαριστίες μου σε όλα τα στελέχη για την αφοσίωση και τη συνεισφορά τους στην αποστολή της Αρχής. Η ετήσια έκθεση προβλέπεται στον ν. 4653/20 και αποτελεί μέσο λογοδοσίας των πεπραγμένων της ΕΘΑΑΕ. Συντάχθηκε από ομάδα εργασίας και εγκρίθηκε ομόφωνα από το Ανώτατο Συμβούλιο. Υποβάλλεται στη Βουλή των Ελλήνων και τον Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Εύχομαι να αποτελέσει πολύτιμο οδηγό για την ακαδημαϊκή κοινότητα, τους ερευνητές, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής αλλά και όλους εκείνους που επενδύουν στο μέλλον της ανώτατης εκπαίδευσης. Πιστεύω ότι όλες και όλοι μαζί μπορούμε να συνεχίσουμε να διαμορφώνουμε ένα μέλλον όπου η ανώτατη εκπαίδευση θα παραμείνει ακρογωνιαίος λίθος της προόδου και των ίσων ευκαιριών.
Ο Πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ
Καθηγητής Περικλής Α. Μήτκας
Δείτε την Έκθεση ΕΔΩ
Η ετήσια Έκθεση για την ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης έτους 2023 παρουσιάζει την ελληνική ανώτατη εκπαίδευση ως εθνικό σύστημα, το οποίο βρίσκεται σε άμεση σύγκριση με τα αντίστοιχα συστήματα ανώτατης εκπαίδευσης διεθνώς.
H έκθεση διαρθρώνεται σε τρία (3) μέρη:
Στο Α’ Μέρος της Έκθεσης παρουσιάζονται οι εξελίξεις στην ανώτατη εκπαίδευση στη χώρα μας καθώς και στα συστήματα ανώτατης εκπαίδευσης διεθνώς. Παρουσιάζονται οι συγκριτικές τιμές των βασικών μεγεθών που αφορούν στον φοιτητικό πληθυσμό, τους αποφοίτους, τη θέση τους στην αγορά εργασίας, την κατάσταση του διδακτικού προσωπικού, την ποσότητα και ποιότητα του ερευνητικού έργου, τη χρηματοδότηση και άλλα επίκαιρα θέματα, τα οποία απασχολούν διεθνώς τα Ιδρύματα και τις κυβερνήσεις.
Στο Β’ Μέρος της Έκθεσης παρουσιάζονται οι δράσεις της Αρχής σε θέματα διασφάλισης ποιότητας των ΑΕΙ, τα συμπεράσματα της εξωτερικής αξιολόγησης των προγραμμάτων σπουδών των ΑΕΙ, θεματική ανάλυση των εκθέσεων πιστοποίησης του τομέα των επιστημών υγείας, αλλά και τα ειδικά χαρακτηριστικά και οι επιδόσεις των ιδρυμάτων, τα θέματα της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης, της έρευνας και καινοτομίας.
Στο Γ’ Μέρος της Έκθεσης παρουσιάζεται η δράση και η λειτουργία της Αρχής κατά το έτος 2023. Η Έκθεση περιλαμβάνει, τέλος, χρήσιμα ενημερωτικά Παραρτήματα με πίνακες και διαγράμματα με συγκριτική ανάλυση μεγεθών ανά χώρα, με πίνακες κατάταξης των ελληνικών ΑΕΙ σε διεθνείς οίκους αξιολόγησης, τους χάρτες των πιστοποιήσεων στα ελληνικά ΑΕΙ (2018-2023), την παρουσίαση των εμπειρογνωμόνων που στελέχωσαν τις επιτροπές πιστοποίησης και τα πιστοποιημένα ΠΠΣ με την καλύτερη βαθμολογία ανά επιστημονικό πεδίο.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Είσαι άνεργος στο κέντρο της Αθήνας; ΠΑΡΕ ΤΩΡΑ έκτακτο επίδομα 1000 ευρώ
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 16/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
