Alfavita Newsroom Ο ΚΑΗΜΟΣ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ, Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ
Γράφει ο Γιώργος Θωμόπουλος, φιλόλογος καθηγητής της δευτεροβάθμιας δημόσιας ούτως ειπείν εκπαίδευσης
Τα συστήματα αξιολόγησης και ιεραρχίας, δομικά και λειτουργικά στοιχεία κά-
θε οργανωμένης κοινωνίας, ανεξάρτητα από επιδιώξεις, προσανατολισμούς και ιδεο-
λογικό υπόβαθρο, από κοινωνίες και εποχές, από λεκτικούς αυτοπροσδιορισμούς εί-
ναι κάτι το δεδομένο, μέσα στο οποίο ο καθένας μας γεννιέται. Κάποτε ανατρέπε-
ται, άλλοτε μένει αναλλοίωτο σε μεγάλο χρονικό βάθος. Πολλές φορές αφήνει ανε-
ξίτηλο το στίγμα του σε μακρές ιστορικές περιόδους. Πλάι σ' αυτό της πολιτικής
και κοινωνικής ιεράρχησης, ένα άλλο σύστημα αξιολόγησης χρωματίζει όλες τις
πτυχές της κοινωνικής μας παρουσίας κι ας μην έχει εγγύησή του την εκάστοτε
συγκεκριμένη κρατική βία. Η Ελληνική κοινωνία ξαναζεί πρόσφατα εν είδει πυρε-
τού, που κάποτε εγγίζει το τρομώδες παραλήρημα, την εποχή της αξιολόγησης ως
επιβεβλημένη και καθυστερημένη διαδικασία: σαν ένα χρέος παλιό, μονέδα που έμεινε
για χρόνια στην κάσα ενός φιλάργυρου και τέλος ήρθε η στιγμή της πλερωμής κι ακούγο-
νται νομίσματα να πέφτουν στο τραπέζι...
Θα περιοριστώ στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, στον τρόπο με τον οποίο επιχειρείται να παγιωθεί και στους στόχους που στην πράξη προορίζεται να
υπηρετήσει. Δεν θα αντικρούσω την προβαλλόμενη από τους διοικούντες εξήγηση
ότι η θεσμοθέτησή της είναι ανειλημμένη και μη εισέτι εφαρμοσθείσα υποχρέωση
της χώρας μας βάσει της κοινής Ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Θα θυμίσω απλώς ότι
επιχειρήθηκε κατά το παρελθόν να θεσπιστεί επί υπουργείας Γ. Αρσένη και Μ.
Γιαννάκου με αποτελέσματα που θα ζήλευε κι αυτή ακόμη η φαιδρά πορτοκαλέα.
Μάλιστα στη δεύτερη προσπάθεια παρουσιάστηκε βαρύγδουπα από αναλόγου επάρ-
κειας στην Ελληνική γλώσσα αρμοδίους ως αυτοαξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου,
ωσάν το ίδιο το εκπαιδευτικό έργο να γίνεται κατά θαυματουργό τρόπο υποκείμε-
νο που αξιολογεί εαυτό. Ας είναι. Άξιος ο μόχθος και ο μισθός όλων όσοι κο-
πίασαν κι έφτυσαν αίμα σε επιτροπές και προχώρησαν σε ανάλογες δράσεις - κατά
τα Ελληνικά πάντοτε των επιστημονικού κύρους στελεχών. Εννοείται πως και με την τώρα επιχειρούμενη αξιολόγηση ένα τεράστιο ποσό προερχόμενο από Ευρωπαϊκούς
πόρους θα διατεθεί στο στήσιμο αυτού του τόσο απαραίτητου, νευραλγικού μηχα-
νισμού για να πάρουν τα βαλτωμένα εκπαιδευτικά μας πράγματα την διαστημική
τους τροχιά και να απογειωθεί επιτέλους η παιδεία μας.
Το εγχείρημα πρέπει να θεωρηθεί επιβεβλημένο, αφού θα συνδυάζεται και με
την προσφάτως εφαρμοζομένη εκπαιδευτική επανάσταση στους μαθητές της Α' Λυ-
κείου με την τόσο καινοτόμο μεταρρυθμιστική προσπάθεια του νυν υπουργού Παι-
δείας, άσχετο αν λ.χ. το μάθημα της ερευνητικής εργασίας - ναυαρχίδα των μεταρ-ρυθμιστικών μέτρων της προηγούμενης επί της Παιδείας υπουργού - μόνο προς το τέλος Νοεμβρίου άρχισε να υλοποιείται. Να θυμηθούμε και τις συστηματικές προ-
γραφές και τον οστρακισμό τόσων συναδέλφων διαφόρων ειδικοτήτων; Αλλά ποιος
ασχολείται μ' αυτούς τους μάλλον οχληρούς αριθμούς, με τις παράπλευρες απώλειες
του ακήρυκτου πολέμου που ζει η κοινωνία μας στο πετσί της; Για Λακεδαιμονίους θα μιλούμε τώρα, την ώρα που η χώρα προχωρά από θρίαμβο σε θρίαμβο; Τι κι αν
το νεφελώδες τοπίο για το νέο Λύκειο αφήνει εμβρόντητο κάθε νοήμονα άνθρωπο
για όλα τα θέματα που παραμένουν εκκρεμή κι απροσδιόριστα. Τώρα τι είδους εκ-
παιδευτική μεταρρύθμιση είναι αυτή που οι εισηγητές της δεν γνωρίζουν ακόμη κατά το μέγιστο μέρος το περιεχόμενό της, ε, αυτό είναι άλλου παπά ευαγγέλιο.
2
Το διοικητικό συμβούλιο της ΟΛΜΕ καλεί - ορθά κατά την εκτίμησή μου επί του πρακτέου -- τους συλλόγους διδασκόντων '' να απορρίψουν την αξιολόγηση σχολείων και εκπαιδευτικών '' προτείνοντας μάλιστα και συγκεκριμένο σχέδιο πρακτικού του Συλλόγου διδασκόντων. Ότι η άρνηση αυτή θα προβληθεί από τους
κατ' επάγγελμα και κατ' αμοιβήν ανησυχούντες παπαγάλους των Μ.Μ.Ε. ως απόδειξη της ασυδοσίας που θέλουν να απολαμβάνουν οι εκπαιδευτικοί προνομιακά δεν υπάρ-χει η ελάχιστη αμφιβολία. Ωστόσο θα προσπαθήσω νηφάλια να εκθέσω πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα κάποιες σκέψεις μου. Έχω την εντύπωση ότι μέσα από τεκμη-
ριωμένη και αξιόλογη προσπάθεια στα συνέδριά της η ΟΛΜΕ έχει επεξεργαστεί και
δημοσιοποιήσει τις θέσεις του κλάδου για την αξιολόγηση. Τόσο για το είδος , το
περιεχόμενο και τους στόχους που πρέπει αυτή να υπηρετεί, όσο και τις προϋποθέ-σεις της εφαρμογής της. Είναι πολύ απλό λοιπόν να παραπέμψει στις θέσεις του κλάδου για την αξιολόγηση, όπως την εννοούμε εμείς, και να επιδιώξει έναν ευρύ-τατο κοινωνικό διάλογο επιχειρηματολογώντας πάνω σε αδιάσειστα επιστημονικά δεδομένα και αποκαλύπτοντας την θλιβερή, επισπευδόμενη πολιτική των συνομολο-γημένων προγραφών με τεκμηρίωση. Χάριν παραδείγματος μπορώ να αναφέρω την
υμνολογούμενη από τη διατεταγμένη δημοσιογραφία '' σοβαρή '' κυβερνητική προ-
σπάθεια για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και την επιβολή της αξιοκρατίας μέσω της αξιολόγησης. Ο επί του θέματος αρμόδιος υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Μητσοτάκης σε πρόσφατη συνέντευξή του στο δελ-
τίο ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΊ ήταν στην - ειλικρινή του - θέση
αποκαλυπτικός. Η αξιολόγηση που επιχειρείται στο πλαίσιο των θεσμοθετημένων
πλέον επιλογών της κυβέρνησης δεν αποδίδει καρπούς στη Δημόσια Διοίκηση,
διότι οι κρίσεις των αρμοδίων παρουσιάζουν το υπαλληλικό προσωπικό είτε άρι-
στο είτε επαρκές - πράγμα απαράδεκτο. Κατά τον ίδιον υπουργό ένα 25% είναι
άριστο, το 60% επαρκές και το 15% ακατάλληλο. Οι ποσοστώσεις στην κατη-
γορηματική τους διατύπωση είναι δηλωτικές του ποσοστού, το οποίο σ' αυτή τη φάση θα απολυθεί. Απλό; Απλούστατο. Η ΟΛΜΕ μπορεί να αξιοποιήσει επικοι-
νωνιακά τις δηλώσεις αυτές προκειμένου να καταδείξει προθέσεις, σοβαρότητα
και άλλες πτυχές μιας αθλιότητας που την περιφέρουν οι διοικούντες κατά και-
ρούς ως καραμέλα, ενώ οι ίδιοι είναι αυτοί που έχουν καταντήσει την αξιολόγηση κουρελόχαρτο. Μπορεί επίσης να παρουσιάσει τις θέσεις της για την αξιολόγηση
και να αποστομώσει τους επαναλαμβανόμενους συκοφάντες. Με την γενικόλογη και
ανεπαρκώς θεμελιωμένη άρνηση στην αξιολόγηση παρουσιάζει μιαν εικόνα αδικαιο-
λόγητα φοβική και ανακόλουθη. Εκτός και αν θεωρεί κάθε αξιολόγηση απαράδε-
κτη για λόγους αρχής. Τότε όμως θα πρέπει να αρνηθεί κατά λογικήν απαίτηση
την αξιολογική κρίση των καθηγητών επί των μαθητών ως απαράδεκτη. Φρονώ ότι
πρέπει κάποτε να ξεμπερδέψουμε με τη ρετσινιά που αφήνουν να πλανάται ευσχή-
μως τα καλόπαιδα της δημοσιογραφίας.
Η εξέταση των περίφημων δεικτών της νομοθετημένης αξιολόγησης και η γρα-
φειοκρατική υφή της είναι βέβαιο πως θα πείσουν και τον πιο κακόπιστο για τον χρόνο, την ουσία, τους στόχους και την σοβαρότητα των νέων ρυθμίσεων. Αρκεί να
παρουσιαστούν αναλυτικά στο κοινό, αντί γενικόλογων διακηρύξεων που στερούνται
μιας πειστικής αιτιολογική ς βάσης . Αλλά την τελευταία την διαθέτουν επαρκώς οι
τεκμηριωμένες και ψηφισμένες θέσεις του κλάδου μας για την αξιολόγηση.
30 - 1 - 2014
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 31/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
