I must say it quickly:
Whoever is in your life,
those who harm you,
those who help you;
those whom you know
and those whom you do not know —
let them off the hook,
help them off the hook.
You are listening to Radio Resistance
Cohen, Leonard. Book of Longing. New York, Ecco, 2006.
RESISTANCE: αντί αποφάσεων για τη νέα χρονιά
Εάν η εγκεφαλική σήψη (brain rot) και η πόλωση (polarization) έκαναν έντονη την εμφάνισή τους ως οι λέξεις της χρονιάς που μόλις εξέπνευσε, σύμφωνα με το λεξικό της Οξφόρδης και το Merriam Webster, αντίστοιχα, τότε ο νέος ήχος τη χρονιάς, συμβαδίζοντας με την αγγλοκρατούμενη λογική της παγκόσμιας πολιτικής είναι το “κινούμενο r” , το αρχικό γράμμα δηλαδή των λέξεων:
- Resignation (παραίτηση)
- Radical revisionism (ριζικός επανεθεωρητισμός)
- Revenge and retribution (εκδίκηση και ανταπόδοση)
- Revanchism (ρεβανσισμός)
Όσο δελεαστικό δε ακούγεται να ενδώσουμε στο ρυθμό της παρήχησης του συγκεκριμένου συμφώνου, τόσο εξίσου απογοητευτικός εξυφαίνεται ο κίνδυνος να αφεθούμε στο μοτίβο γενικότερης απάθειας και αδιαφορίας που αντιπροσωπεύει. Η συχνότητα εξάλλου από την οποία εκπέμπει «το ραδιόφωνο Αντίστασης» του Leonard Cohen κυρίως πηγάζει, όπως ο ίδιος έχει πει, από τη στιγμή που γινόμαστε αρκετά υπεύθυνοι ώστε να αναγνωρίσουμε ότι ο αγώνας και οι δοκιμασίες του καθενός μας είναι όμοιοι για όλους μας.
Το αίτημα να μην επαναπαυθούμε στην ηττοπάθεια που μας έφερε άλλωστε στη θέση αυτή είναι άκρως επιτακτικό, ιδιαίτερα στην εποχή αβεβαιότητας και σεισμικών αλλαγών που διανύουμε. Από τις μικρές αποφάσεις για την ποιότητα της καθημερινότητάς μας που απλώς δεν πήραμε έως τις λανθασμένες εκλογικές αποφάσεις που κάποιοι άλλοι πήρανε για εμάς, διαφαίνεται η τάση να αποφύγουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, όποιο κι εάν είναι, κατά μέτωπο. Η ολιγωρία αυτή όμως συνιστά τόσο διάθεση να συναντήσουμε τον άλλο στις αδυναμίες μας, όσο και έλλειψη πολιτικής βούλησης.
Ακόμα κι αν βάλουμε στην άκρη το ρητό «το προσωπικό είναι πολιτικό», η συμπεριφορά μας στην καθημερινή ζωή δείχνει μία διάθεση να μην επιμείνουμε στο πρόβλημα, όπως λέει ο Joshua Rothman σε άρθρο του στο New Yorker με τίτλο «(Μα) Γιατί Δεν το Αντιμετωπίζεις;» Αναζητώντας την απάντηση σ’ αυτή την ερώτηση, παραπέμπει στη φιλοσοφική έννοια της ακρασίας, που προκύπτει από την ένταση ανάμεσα στις μικρότερης κλίμακας κρίσεις μας και στα τελικά μας συμπεράσματα. Καταλήγει στο ότι η έλλειψη προόδου σ’ όσα μας ταλαιπωρούν έχει να κάνει με την άρνησή μας να αμφισβητήσουμε το σενάριο που έχουμε στο μυαλό μας, αλλά και να επιδείξουμε την ενδεδειγμένη σκληρότητα.
Το να αφήνουμε βέβαια το τοπίο ασαφές μπορεί να μη προσφέρει λύση, βολεύει όμως. Και αυτή η τάση λειτουργεί ως παράδειγμα για τη νέα γενιά που αντιμέτωπη με τα καταιγιστικά ερεθίσματα της νέας τεχνολογίας, αλλά και τις προκλήσεις της εποχής, μιμείται αυτό το βλέμμα αποφυγής που επιδεικνύουμε. Συνεπείς στην έννοια του εάν «ξεπλύνεις» κάτι από το οπτικό σου πεδίο, παύει να υπάρχει, ανεχόμαστε κακές συμπεριφορές, αποφεύγουμε να οριοθετήσουμε, να μιλήσουμε, γιατί απλώς δεν θέλουμε τις εντάσεις που συχνά απορρέουν από τέτοιες καταστάσεις. Πολύ συχνά όμως η άρνηση για διάλογο είναι εξίσου τοξική με μια διάθεση να μείνουμε αμετακίνητοι στις θέσεις μας. Αδιαφορία μπροστά στο πρόβλημα, πόλωση, απάθεια και αποδοχή απέναντι στην υπερ(παρα)πληροφόρηση, δεν είναι να απορεί κανείς με την ολοένα συντηρητικότερη στροφή, ιδιαίτερα της νέας γενιάς. Όταν αρνούμαστε να αφήσουμε την ιδεολογική και αξιακή μας βόλη, πως είναι δυνατόν να συναντήσουμε, πόσο μάλλον να κατανοήσουμε τον άλλο;
Είναι ακριβώς αυτή η αταξία ή επιθυμία του κοινού για τάξη σε μια τέτοια περίοδο σύγχυσης, όπως προφητικά την κατανομάζει ο Leonard Cohen σ’ άλλο κείμενό του, που εκμεταλλεύονται αυταρχικά άτομα με σκοπό να επιβάλουν το αυταρχικό τους όραμα. Εάν η επανεκλογή του Donald Trump ως προέδρου της Αμερικής φαντάζει ως déjà vu έτσι, μια αίσθηση προμνησίας δηλαδή, είναι η βραχυπρόθεσμη μνήμη του αμερικανικού εκλογικού σώματος σε συνδυασμό με την έλλειψη εναντίωσης στην κατά όπως φαίνεται καταστροφικότερη και εκδικητικότερη δεύτερη θητεία του, σύμφωνα με την Susan Glasser, που αποτελούν πολύ πιο ανησυχητικά σημεία των καιρών. Ο Τραμπ παραμένει ίδιος, αν όχι αδιόρθωτα χειρότερος. Σαν άλλος σωτήρας πλησίασε το εκλογικό του θήραμα του «αναπαράγοντας άγνοια και τρέφοντάς το με ραδιενέργεια» μέσα από τις πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και με τη βοήθεια ψευδό-γκουρού που υπόσχονται αμφίβολη αυτοεξέλιξη και αυτοβοήθεια. Το θέμα δεν είναι αυτός όμως αλλά γιατί ο κόσμος αναζητά σωτηρία στα λάθος άτομα.
Το πρόβλημα δεν έγκειται στο σύστημα, ούτε καν στα άτομα καθ’ αυτά. Περισσότερο μάλλον έχει να κάνει με τη διάθεσή μας να αφήσουμε τους άλλους να ξεγλιστρήσουν από τις ολισθηρές καταστάσεις στις οποίες είμαστε συνοδοιπόροι. Η αντίσταση δεν έχει να κάνει με αντίδραση, αλλά με διάθεση για κατανόηση. Ας δώσουμε στους άλλους χρόνο για να λύσουμε μαζί το πρόβλημα. Ας είναι αυτή η απόφαση για τη νέα χρονιά.
*Η Εύη Μπίρμπα είναι εκπαιδευτικός Β/θμιας Εκπαίδευσης
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής - Αιτήσεις έως 7/01
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
