Mέσα ενημέρωσης υπερχρεωμένα και εξαρτημένα

Η οικονομική κρίση στη χώρα μας, όπως ήταν αναμενόμενο, χτύπησε και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που φαίνεται να είναι ένας εκ των αδύναμων κρίκων μιας αλυσίδας έτοιμης να σπάσει.

Την τελευταία τριετία ΜΜΕ κλείνουν, βρίσκονται σε αναστολή, επιδιώκουν να ενταχθούν στο περιβόητο άρθρο 99, απολύουν, επιχειρούν εθελούσιες εξόδους, προχωρούν σε περικοπές αμοιβών ακόμα και με ατομικές συμβάσεις, αφήνουν απλήρωτους εργαζόμενους ακόμα και περισσότερο από ένα χρόνο…

Παρ” όλα αυτά το μέχρι πρότινος ομιχλώδες τοπίο όχι απλώς δεν έχει ξεκαθαρίσει, αλλά δείχνει πλέον να γίνεται ακόμα πιο θολό. Η έλλειψη ρευστότητας έχει πνίξει τα περισσότερα ΜΜΕ, καθώς τα θεμέλια ακόμα και των ισχυρών μιντιακών ομίλων τρίζουν συθέμελα.

Επιχειρώντας μια χαρτογράφηση της κατάστασης γίνεται εμφανές ότι τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης είναι υπερχρεωμένα και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό που η μη αναχρηματοδότησή τους δημιουργεί συνθήκες απόλυτης ασφυξίας.

Σύμφωνα με τους ισολογισμούς τους για το 2011 (και για ορισμένα για το 2010, καθώς δεν κατέστη δυνατό να εντοπιστούν νεότεροι) τα χρέη σε τηλεοπτικούς σταθμούς, ραδιόφωνα, εφημερίδες και περιοδικά ξεπερνούν τα 3,2 δισεκατομμύρια ευρώ (!), εκ των οποίων κάτι λιγότερο από τα μισά είναι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις.

Δηλαδή υποχρεώσεις που θα πρέπει σύντομα να αναχρηματοδοτηθούν ή να επαναδιακανονιστούν. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι τρεις βασικοί όμιλοι μίντια (ΔΟΛ, Τηλέτυπος, Πήγασος), οι οποίοι αλληλοσυνδέονται και βρίσκονται στη λίστα με τις 60 μεγαλύτερες εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αξιών, υπολογίζεται ότι έχουν συνολικό δανεισμό που αγγίζει τα 400 εκατ. ευρώ και εξ αυτών τουλάχιστον τα 300 εκατ. ευρώ είναι βραχυπρόθεσμα.

Μάλιστα τα ίδια κεφάλαιά τους αθροιστικά φαίνεται να φτάνουν μόλις το 1/10 του συνολικού τους δανεισμού. Δηλαδή θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι πλέον τα πιστωτικά ιδρύματα, οι τράπεζες, είναι ουσιαστικά κύριοι μέτοχοί τους με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται.

Οι ελληνικές τράπεζες όμως εξαρτώνται πλέον από τα ευρωπαϊκά κεφάλαια και τη λεγόμενη ανακεφαλαιοποίησή τους, η οποία επίσης εξαρτάται από την τρόικα τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων. Κάτι που επίσης μπορεί να συνεπάγεται μια σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων…

Την ώρα που όλοι αναμένουν την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, μήπως επιτέλους ανοίξει η στρόφιγγα των δανειοδοτήσεων ή επαναχρηματοδοτήσεων, πολλοί αναρωτιούνται πως και με ποια κριτήρια θα γίνουν όλα αυτά.

Με ποιες προϋποθέσεις και ποια κριτήρια ειδικά, καθώς οι ελληνικές τράπεζες θα βρεθούν υπό επιτροπεία η οποία θα ελέγχει εξονυχιστικά τις όποιες δανειοδοτήσεις και ειδικά όταν πρόκειται για ποσά άνω των 8.000.000 εκατομμυρίων ευρώ.

Σήμερα επιχειρούμε μια χαρτογράφηση στα χρέη καναλιών και ραδιοφώνων, ενώ αύριο θα ακολουθήσει μια παρόμοια διαδρομή για εφημερίδες και περιοδικά.

Στων καναλιών την… ολόμαυρη ράχη

Οι τηλεοπτικοί σταθμοί, κυρίως οι εθνικής εμβέλειας, αλλά και ορισμένα περιφερειακά και τοπικά κανάλια καταγράφουν χρέη που αγγίζουν τα δύο δισ. ευρώ(!). Ενα εκ των καναλιών πανελλήνιας εμβέλειας, το Alter (εισηγμένο στο Χρηματιστήριο μέσω της «Ελεύθερης Τηλεόρασης»), έχει ήδη κατεβάσει ρολά με τα χρέη του να υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τα 500 εκατ. ευρώ και, σύμφωνα με πληροφορίες, από αυτά ο τραπεζικός δανεισμός να φτάνει ή μπορεί και να ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ.

Στη λίστα με τα χρέη των καναλιών ξεχωρίζει και η FORTHNET Media Holdings AE, που διαθέτει και την ψηφιακή συνδρομητική πλατφόρμα NOVA, με 465,9 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 325 είναι βραχυπρόθεσμa. Ακολουθούν ο όμιλος ΑΝΤΕΝΝΑ με 270,5 εκατ. ευρώ και βραχυπρόθεσμα χρέη 213,5 εκατ. και ο ΤΗΛΕΤΥΠΟΣ, δηλαδή το ΜEGA, με 205,4 εκατ. ευρώ συνολικές υποχρεώσεις και σχεδόν 122 εκατ. ευρώ βραχυπρόθεσμες.

Χαρακτηριστικό της ασφυκτικής κατάστασης που επικρατεί στα μίντια είναι ότι το MEGA αναζητεί ομολογιακό δάνειο ύψους 10-12 εκατ. ευρώ για να πάρει βαθιά ανάσα αλλά μέχρι στιγμής οι κάνουλες είναι κλειστές. Κι όμως πρόκειται για το πρώτο σε τηλεθέαση τηλεοπτικό σταθμό με αντίστοιχα διαφημιστικά έσοδα.

Την τελευταία τριετία όμως η λεγόμενη διαφημιστική δαπάνη έχει πέσει κατακόρυφα με αποτέλεσμα φέτος να υπολογίζονται έσοδα από διαφημίσεις σε όλα τα ΜΜΕ λιγότερα από το 1/3 του 2008!

Από τη λίστα με τα χρέη βέβαια δεν λείπει και η δημόσια ραδιοτηλεόραση. Οι συνολικές υποχρεώσεις της ΕΡΤ (που έχει βέβαια το πλεονέκτημα του ανταποδοτικού τέλους) φτάνουν τα 188,5 εκατ. ευρώ με τις βραχυπρόθεσμες να αγγίζουν τα 122 εκατ. ευρώ.

Χρέη που ξεπερνούν τα 90 εκατ. ευρώ έχει και ο ALPHA (περίπου 55 εκατ. ευρώ βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις) αλλά και του STAR οι συνολικές υποχρεώσεις φτάνουν περίπου τα 105 εκατ. ευρώ, με τις βραχυπρόθεσμες όμως να μην ξεπερνούν τα 46,6 εκατ. ευρώ.

Για ορισμένα από τα κανάλια και τα ραδιόφωνα οι ισολογισμοί είναι του 2010, καθώς δεν εντοπίστηκαν νεότεροι. Για την τηλεόραση του Σκάι δεν βρέθηκε πρόσφατος ισολογισμός, αλλά σημειώνεται ότι ο συγκεκριμένος όμιλος δεν δημοσιεύει για παράδειγμα και έσοδα από διαφημιστική δαπάνη. Ισολογισμοί της τελευταίας διετίας πάντως δεν έχουν εντοπιστεί και για άλλα ηλεκτρονικά ΜΜΕ.

Πρόκειται γενικώς για χρέη που έχουν συσσωρευτεί επί χρόνια, καθώς οι γνωρίζοντες επισημαίνουν ότι αρκετά μέσα ενημέρωσης για σημαντικά χρονικά διαστήματα κατέγραφαν ζημίες χωρίς οι υπεύθυνοι θεσμοί της πολιτείας να έχουν προχωρήσει σε απαραίτητους ελέγχους όπως γίνεται σε κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Σπεύδουν μάλιστα να επισημάνουν ότι όσο υπήρχε στήριξη, είτε λόγω χρηματιστηρίου είτε μέσω τραπεζικού δανεισμού ή όταν ήταν «παχιές οι αγελάδες» της διαφήμισης -και δη της κρατικής- τα κατάφερναν μια χαρά. Μόλις όμως εξαφανίστηκαν τα «δεκανίκια» και μέσα σε ένα οικονομικό περιβάλλον κρίσης άρχισαν οι ισχυροί κλυδωνισμοί για να αποκαλυφθεί τελικά ότι ο «βασιλιάς είναι γυμνός»…

Χρεωμένα μου ερτζιανά

Στους ραδιοφωνικούς σταθμούς οι συνολικές υποχρεώσεις υπολογίζεται ότι αγγίζουν σχεδόν τα 83 εκατ. ευρώ με τα περίπου 78,3 να είναι βραχυπρόθεσμα χρέη. Τις υψηλότερες συνολικές υποχρεώσεις (10,1 εκατ. ευρώ) φαίνεται να έχει ο Easy FM (πρώην ANTENNA RADIO – Ραδιοτηλεοπτικές Επιχειρήσεις ΑΕ) με τις βραχυπρόθεσμες να φτάνουν τα 9,9 εκατ. ευρώ.

Από κοντά ακολουθεί και ο δημοτικός ραδιοσταθμός «Αθήνα 9,84» με συνολικές υποχρεώσεις που φτάνουν τα 6,87 εκατ. ευρώ και βραχυπρόθεσμες 5,15 εκατ. ευρώ.

Πιο κάτω στη λίστα εντοπίζεται ο «REAL FM», με 8,3 εκατ. ευρώ συνολικά χρέη και περίπου 6,8 βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, ο οποίος όμως έχει καταφέρει να αναρριχηθεί στην κορυφή της ακροαματικότητας (νομός Αττικής), κάτι που του δίνει, όπως είναι αναμενόμενο, άλλα περιθώρια κινήσεων. Κάτι παραπάνω από 5,2 εκατ. ευρώ είναι οι συνολικές υποχρεώσεις του «BΗΜΑ FM» με τα βραχυπρόθεσμα χρέη να φτάνουν τα 5,16 εκατ. ευρώ.

Στο ίδιο επίπεδο κυμαίνονται και τα χρέη τού LOVE RADIO Broadcasting AE με 5,5 εκατ. ευρώ συνολικά χρέη και 4,85 εκατ. ευρώ βραχυπρόθεσμα. Ο «Flash FM», που αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα, καταγράφει συνολικές υποχρεώσεις 2,97 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,64 εκατ. ευρώ είναι βραχυπρόθεσμες.

Τα 2,8 εκατ. ευρώ αγγίζουν οι συνολικές υποχρεώσεις του «ΜΕΛΩΔΙΑ FM» με τις βραχυπρόθεσμες να φτάνουν τα 2,7 εκατ. ευρώ.

Πάντως η κατάσταση της τελευταίας διετίας και στα ΜΜΕ, με τη διαφημιστική δαπάνη να μειώνεται ολοένα και περισσότερο και τον τραπεζικό δανεισμό να έχει καταστεί σχεδόν αδύνατος, οδηγεί μάλλον σε πιο δυσμενή συμπεράσματα για τη σημερινή εικόνα των μέσων ενημέρωσης.

efsyn.gr