Με ένα κείμενο αναφοράς με τίτλο «Τα οφέλη του Εθελοντισμού, που ήταν «διασκευασμένο απόσπασμα από αποθετήριο ακαδημαϊκών εργασιών» και με πολλά προβλήματα δομής και συνοχής -κείμενο που προβάλλει τον εθελοντισμό ως μέσο ανοχής και υπομονής της εργασιακής καταπίεσης και των πολλαπλών σύγχρονων αδιεξόδων-επεδίωξαν οι ταγοί του ΙΕΠ να μυήσουν τους μαθητές μας, ακόμη και την κρίσιμη στιγμή των εξετάσεων, στο κυρίαρχο πρότυπο του κοινωνικού υπνωτισμού, ενώ συγχρόνως αποτόλμησαν ακόμη και τη σύνδεση της ποίησης του Μπρεχτ με αυτά τα αποπροσανατολιστικά κοινωνικά μηνύματα του κειμένου αναφοράς.
Ειδικότερα, το κείμενο αναφοράς που δόθηκε ως βάση προβληματισμού των εξεταζόμενων μαθητών στα ΕΠΑΛ, πέρα από το γεγονός ότι βρίθει δομικών προβλημάτων -μιας και τα αποκαλούμενα οφέλη του εθελοντισμού είναι ατάκτως ερριμμένα σε όλη την έκταση του κειμένου- είναι μνημείο ιδεολογικής προβολής του προτύπου της κοινωνικής σιωπής, της «υπομονής» και της ανοχής όλων των καταπιεστικών συνθηκών που συνθλίβουν σήμερα ψυχολογικά, οικονομικά και κοινωνικά τους νέους, τους εργαζόμενους, τα λαϊκά στρώματα.
Οι συντάκτες του κειμένου είναι καλά εκπαιδευμένοι στην εστίαση του στόχου τους, που είναι η πλήρης ενσωμάτωση των νέων στο μοντέλο κοινωνικού υπνωτισμού, ένα μοντέλο σκέψης και δράσης που δεν αναζητεί τα αίτια και «δεν φωτίζει» τις αιτίες της καταπίεσης, της εκμετάλλευσης, των προσωπικών και κοινωνικών αδιεξόδων, αλλά αντιθέτως ψάχνει τρόπους φυγής, λησμονιάς, και τυφλής εκτόνωσης!
Για του λόγου το αληθές, καταθέτουμε μερικά δείγματα τέτοιου λόγου: «Τα άτομα που συμμετέχουν συχνά σε εθελοντικές δραστηριότητες… έχουν την ικανότητα να υπομένουν καλύτερα τις εργασιακές πιέσεις…. οι εθελοντές ξεχνάνε τα προσωπικά τους προβλήματα και με τη βοήθεια της ομάδας παρακάμπτουν ψυχολογικά και κοινωνικά αδιέξοδα…».
Αυτός λοιπόν είναι ο στόχος του περιώνυμου εθελοντισμού: η υπομονή του εργασιακού ζυγού, της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης, η φυγή από το προσωπικό πρόβλημα και όχι η αναζήτηση των αιτίων που το διαμορφώνουν, όχι ο αγώνας για τη λύση του. Και βέβαια βασική επιδίωξη είναι η «παράκαμψη κοινωνικών αδιεξόδων», δηλαδή, ο παραγκωνισμός των οξυμμένων κοινωνικών προβλημάτων, όπως είναι η δραματική φτωχοποίηση των πολλών, η ανεργία, οι γενικευμένες ιδιωτικοποιήσεις, η μορφωτική περιθωριοποίηση των χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων, η εμπορευματοποίηση της υγείας, η κοινωνική παθογένεια, η κατάργηση των βασικών δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, οι κατακτητικοί πόλεμοι και η συνακόλουθη προσφυγιά και δυστυχία που προκαλούν, ο ρατσισμός, ο εθνικισμός, η καταστολή των λαϊκών αγώνων και η επιβολή του δόγματος «νόμος και τάξη».
Όλα αυτά τα ζέοντα κοινωνικά προβλήματα του καιρού μας που απαιτούν λύση, προβληματισμό, συλλογική σκέψη και μαζική δράση, για να λυθούν, πρέπει, κατά τους πνευματικούς ταγούς του κράτους, να παρακαμφθούν ως μη υπάρχοντα και οι νέοι να στρέψουν το ενδιαφέρον τους σε ..εθελοντικές ομάδες, στις οποίες θα συνυπάρχουν, όχι για προβληματίζονται και να συλλογίζονται ελεύθερα, όχι για να αναζητούν τις αιτίες και να συνδιαμορφώνουν τους όρους της συλλογικής διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους, αλλά αντιθέτως για να υπεκφεύγουν, για να εκτονώνονται, για να τα ανέχονται και να τα υπομένουν ως δήθεν νομοτελειακά και αναπόφευκτα!
Σε αυτούς τους δρόμους της συνειδησιακής υποταγής, της πνευματικής νωθρότητας και της κοινωνικής παραπλάνησης καλείτε τους νέους, κύριοι ιθύνοντες, συγκαλύπτοντας τους στόχους σας με περισσή δεξιοτεχνία, επικαλούμενοι τα πορίσματα ερευνητών-ψυχολόγων και κοινωνιολόγων.
Δικά σας τα συμπεράσματα και προφανείς οι στόχοι σας, κύριοι ιθύνοντες.
Όμως, σας διέφυγε ότι , ενώ τα επιστημονικά πορίσματα μπορεί να τα επικαλείστε, μιας και η επιστήμη δεν είναι ουδέτερη ιδεολογικά, την επαναστατική ποίηση δε μπορείτε -ούτε έχετε το δικαίωμα- να την αμαυρώνετε, επιδιώκοντας να συνδέσετε τα βαθυστόχαστα νοήματα και τα αφυπνιστικά μηνύματά της με τα παραπλανητικά δικά σας νοήματα και μηνύματα.
Αλήθεια, τα ερωτήματα εδώ είναι αμείλιχτα και ζητούν απάντηση.
Γιατί άραγε επιλέξατε το ποίημα του Μπρεχ «Καταφύγια για τη νύχτα», ένα ποίημα που είναι καταπέλτης ενάντια στην φιλανθρωπία, ποίημα που γράφτηκε ακριβώς για τον ΑΝΤΙΘΕΤΟ σκοπό που υπηρετεί το δικό σας διασκευασμένο πεζό κείμενο, αφού τονίζει ότι, με την περιστασιακή, την προσωρινή βοήθεια και καλοπροαίρετη υποστηρικτική στάση απέναντι στον άστεγο, τον άπορο, τον εξαθλιωμένο «για μια νύχτα», «ο κόσμος έτσι δεν θ’ αλλάξει».
Γιατί, κύριοι ειδήμονες, επιδιώκετε να καταργήσετε και τη νοημοσύνη μας; Το μήνυμα του ποιήματος είναι σαφές:
«Για μια νύχτα τους φυλάγεις απ’ τον άνεμο
/το χιόνι που προορίζονταν για αυτούς πέφτει στο δρόμο
/Μα ο κόσμος έτσι δεν θ’ αλλάξει
/Δεν θα καλυτερέψουν ανάμεσα στους ανθρώπους οι σχέσεις/
Δεν συντομεύει έτσι η εποχή της εκμετάλλευσης»
Πόσες φορές, άραγε, πρέπει να επαναλάβει το υποκείμενο της ποιητικής αφήγησης το αρνητικό μόριο ΔΕΝ και πόσες την έννοια της κοινωνικής αλλαγής, για να πεισθείτε πως η ποίηση που σμιλεύτηκε με τη διαλεκτική σκέψη και βγήκε από τα σπλάχνα των κοινωνικών αγώνων, δεν τιθασεύεται, δεν ενσωματώνεται στη «φωνή των κυρίαρχων» και δεν υποτάσσεται στο δόγμα της μοιρολατρικής στάσης του λαού, δόγμα που εσείς τεχνηέντως και πολύ μεθοδικά υπηρετείτε;
Και ένα τελευταίο ερώτημα, κύριοι ταγοί.
Δεν αποτελεί, άραγε, προσβολή στο τιτάνιο και πρωτοποριακό έργο του Μπρεχτ, του ποιητή υμνητή των λαϊκών εξεγέρσεων και της επαναστατικής αισιοδοξίας, το ερώτημα που θέσατε στους μαθητές: «θεωρείτε αισιόδοξη ή απαισιόδοξη την άποψη του ποιητικού υποκειμένου;»
Δεν περιμένουμε την απάντησή σας. Την έχουμε ήδη δεδομένη, μέσω της στάσης σας. Σας δίδουμε όμως τη δική μας: Δε μπορείτε ούτε να αλλοιώσετε, ούτε να ενσωματώσετε την αφυπνιστική ποίηση στα ιδεολογικά μηνύματα της κοινωνικής μοιρολατρίας και της λαϊκής ύπνωσης που εσείς που προβάλλετε. Γιατί απλούστατα η επαναστατική ποίηση έχει διαλέξει μετερίζι: στέκεται ΑΠΕΝΑΝΤΙ, φωτίζει τη σκέψη, ακονίζει το νου και σμιλεύει, με μαστοριά και σοφία, τα κριτήρια της ανειρήνευτης αντίθεσης και ανυποχώρητης πάλης και αντίστασης στον κοινωνικό μεσαίωνα που εσείς, καθώς και όλοι οι απολογητές του άδικου κοινωνικού κόσμου που ζούμε, προσπαθείτε να συγκαλύψετε και να εξωραΐσετε. Η επαναστατική ποίηση δεν εξωραΐζει τον κοινωνικό ζόφο, αλλά τον αποκαλύπτει, δεν αποκρύπτει την αλήθεια, αλλά τη βγάζει στο φως και την κάνει κτήμα αδικημένων και καταπιεσμένων, όπως βροντοφωνάζει ο ίδιος Μπρεχτ με τη σοφία, τη λιτότητα, την απλότητα και την ακατάλυτη δύναμη των στίχων του:
ΜΑΣ ΛΕΝΕ ΟΙ ΕΧΤΡΟΙ ΜΑΣ
Μας λένε οι εχτροί μας: Τέλειωσε ο αγώνας
Μα λέμε εμείς: Άρχισε τώρα.
Μας λένε οι εχτροί μας: Την αλήθεια την απαρνηθήκαν.
Μα λέμε εμείς: Την ξέρουμε ακόμα.
Μας λένε οι εχτροί μας: Και γνωστή ακόμα να γίνει η αλήθεια
Δεν μπορεί άλλο πια να διαδοθεί.
Μα είμαστε εμείς αυτοί που τη διαδίδουν
*Η Αρετή Σπαχή είναι εκπαιδευτικός, βαθμολογήτρια στις εξετάσεις, Πρόεδρος της ΕΛΜΕ Ηρακλείου Κρήτης
Διαβάστε εδώ: Πανελλήνιες Εξετάσεις 2023 - Όλα τα θέματα κι οι απαντήσεις τους
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
