Συρία- Τουρκία-Ιράκ: Νέα σχέδια κλιμάκωσης της ιμπεριαλιστικής επέμβασης

Οξύνεται επικίνδυνα η επέμβαση των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στη μεθόριο Συρίας - Ιράκ - Τουρκίας με πρόσχημα τους «τζιχαντιστές» του «Ισλαμικού Κράτους» (ΙΚ) που οι ίδιες δημιούργησαν, εξέθρεψαν και τώρα χρησιμοποιούν ως άλλοθι για την ανατροπή της μη αρεστής κυβέρνησης του Σύρου Προέδρου Ασαντ και την επιβολή μίας νέας γεωπολιτικής κατάστασης στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής υπέρ των μονοπωλίων.

Κορυφαία και άκρως επικίνδυνη εξέλιξη όσων διαδραματίστηκαν την περασμένη βδομάδα στη μεθόριο Συρίας - Τουρκίας, που κατακλύζεται από 160.000 Σύρους Κούρδους πρόσφυγες, συνιστά αναμφίβολα η απόφαση της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, το βράδυ της Πέμπτης, να εγκρίνει, με 298 ψήφους υπέρ και 98 κατά, σχέδιο ψηφίσματος της κυβέρνησης του Αχμέτ Νταβούτογλου για ανάπτυξη δυνάμεων του τουρκικού στρατού σε Συρία και Ιράκ δίχως απαραίτητα τη συναίνεση των δύο χωρών. Το ίδιο ψήφισμα, που τέθηκε σε ισχύ στις 3 Οκτώβρη με διάρκεια ενός έτους, εγκρίνει επίσης και τη χρήση του τουρκικού εδάφους από ξένες στρατιωτικές συμμαχικές δυνάμεις, εφόσον, βεβαίως, δοθούν τα απαραίτητα ανταλλάγματα στην τουρκική αστική τάξη.

Η εξέλιξη προκάλεσε, όπως αναμενόταν, την άμεση και έντονη αντίδραση της Συρίας και του Ιράν και λιγότερο της Ρωσίας, η οποία επέλεξε να είναι πιο συγκρατημένη από άλλες φορές.

Το συριακό υπουργείο Εξωτερικών σε δύο πανομοιότυπες επιστολές που έστειλε προχτες στον γγ και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κατηγορεί την κυβέρνηση του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ότι θέτοντας ως προτεραιότητά της την ανατροπή της κυβέρνησης στη Συρία «μετατρέπει την Τουρκία σε εφαλτήριο επίθεσης κατά της Συρίας υπό τον ψευδή ισχυρισμό καταπολέμησης της τρομοκρατίας και προστασίας της τουρκικής εθνικής ασφάλειας».

Καλεί έτσι τα Ηνωμένα Εθνη «να τερματίσουν τον τυχοδιωκτισμό της Αγκυρας», σημειώνοντας ότι η «διακηρυγμένη θέση της τουρκικής ηγεσίας (έναντι της Συρίας) συνιστά απειλή για την περιφερειακή και διεθνή ειρήνη και ασφάλεια» και «κατάφωρη παραβίαση της Χάρτας του ΟΗΕ που ζητεί σεβασμό της εθνικής ανεξαρτησίας και κυριαρχίας των χωρών και τη μη ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις». Ζητεί, τέλος, την αντίδραση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στις προσπάθειες για «επίθεση εναντίον μίας χώρας που είναι ιδρυτικό μέλος του ΟΗΕ».

Στο μεταξύ, ο Σύρος υφυπουργός Εξωτερικών, Φαϊσάλ Μικντάντ, μιλώντας το βράδυ της Παρασκευής στο ιρανικό τηλεοπτικό δίκτυο «Press TV», σημείωσε ότι οποιαδήποτε στρατιωτική ενέργεια της Τουρκίας σε συριακό έδαφος «θα συνιστά πράξη επίθεσης». Τόνισε πως η συριακή κυβέρνηση ζήτησε από τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ την άμεση σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας προκειμένου να καταδικάσει την απόφαση της Αγκυρας.

Νωρίτερα, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ, καταδίκασε το ψήφισμα της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης σημειώνοντας: «Οι χώρες στην περιοχή πρέπει να ενεργούν υπεύθυνα όσον αφορά στη σημερινή κατάσταση και να μη συμβάλλουν στην όξυνση των πραγμάτων στην περιοχή». Ο Ζαρίφ δεν παρέλειψε να εκφράσει την αντίθεσή του και σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, Τσακ Χέιγκελ, χαιρέτισε την απόφαση της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης ως «πολύ θετική εξέλιξη» προσθέτοντας: «Θα συνεχίσουμε τις διαβουλεύσεις με την τουρκική κυβέρνηση σε συγκεκριμένες πλευρές που αφορούν στην εφαρμογή αυτής της απόφασης», την οποία «καλωσορίζουμε πάρα πολύ». Παράλληλα, η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζεν Ψάκι, χαιρέτισε την ψηφοφορία της τουρκικής Βουλής για ενδεχόμενη παραχώρηση τουρκικής στρατιωτικής βάσης, τονίζοντας ότι ήδη έγιναν συζητήσεις υψηλού επιπέδου μεταξύ ΗΠΑ - Τουρκίας οι οποίες θα συνεχιστούν σχετικά με «τους τρόπους προώθησης της συνεργασίας μας στην αντιμετώπιση της απειλής που θέτει το "Ισλαμικό Κράτος" σε Ιράκ και Συρία».

Λίγο πριν από την ψηφοφορία στην τουρκική Βουλή και με αφορμή το μακελειό που προκάλεσαν ένοπλοι ισλαμιστές σε δημοτικό σχολείο της Χομς με θύματα 40 μαθητές, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του σημείωσε ότι «η πραγματική νίκη πάνω στους τρομοκράτες στη Συρία δεν θα είναι εφικτή μέσω αεροπορικών επιδρομών από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, με ή χωρίς την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τη γνώμη της Συρίας, αλλά μέσα από κοινές προσπάθειες όλων των χωρών σε μία διεθνώς αναγνωρισμένη νομική βάση». Πρότεινε έτσι επανάληψη των ειρηνευτικών συνομιλιών της Γενεύης για τη Συρία, τονίζοντας ότι «η τελική διευθέτηση της εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης σε αυτή τη χώρα μπορεί να επιτευχθεί με πολιτική λύση».

Σε κάθε περίπτωση, η έκβαση της ψηφοφορίας στην τουρκική Εθνοσυνέλευση σήμανε την έναρξη νέων παζαριών ανάμεσα σε Τουρκία και ΗΠΑ, με την κυβέρνηση Ομπάμα να στέλνει γι' αυτό το λόγο στην Αγκυρα από χτες και έως τις 7 Οκτώβρη τον στρατηγό Τζον Αλεν, τον οποίο διόρισε το Σεπτέμβρη ως «Ειδικό Αντιπρόσωπο των ΗΠΑ στον Παγκόσμιο Συνασπισμό Αντιμετώπισης του ΙΚ», και τον βοηθό του, πρέσβη Μπρετ Μάγκαρκ.

Σύμφωνα με Τούρκους στρατιωτικούς αξιωματούχους που επικαλείται προχτεσινό δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας «Χουριέτ», η κυβέρνηση Νταβούτογλου επιδιώκει τη δημιουργία μίας ζώνης απαγόρευσης πτήσεων σε «πολύ συγκεκριμένες περιοχές της βόρειας Συρίας» στη μεθόριο με την Τουρκία, προκειμένου να απαγορευθεί στα αεροσκάφη της συριακής πολεμικής αεροπορίας να βομβαρδίσουν θέσεις των αντικαθεστωτικών του λεγόμενου «Ελεύθερου Συριακού Στρατού». Ερωτηθέντες γιατί επιμένει τόσο πολύ η κυβέρνηση στη δημιουργία αυτής της ζώνης, οι αξιωματούχοι κάνοντας το άσπρο μαύρο είπαν πως γίνεται επειδή η Αγκυρα θεωρεί ότι η «κυβέρνηση Ασαντ βομβάρδιζε σκόπιμα τους ενόπλους του "Ελεύθερου Συριακού Στρατού" αφήνοντας στο απυρόβλητο τους τζιχαντιστές ώστε να επικρατήσουν οι τελευταίοι και να εμφανιστεί η ίδια προς τη Δύση ως η λιγότερο κακή».

Οι πληροφορίες της «Χουριέτ» αναφέρουν πως η κυβέρνηση Νταβούτογλου θα επιχειρήσει το στήσιμο αυτής της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τον 36ο παράλληλο, όπως είχε γίνει, επί Ιρακινού Προέδρου Σαντάμ Χουσεΐν, από το 1991 έως το 2003 στο Ιράκ πάνω από τον 32ο και 36ο παράλληλο, για την προστασία τάχα των σιιτών και των Κούρδων. Η «νεκρή ζώνη» επιδιώκεται ταυτόχρονα να είναι και χερσαία ώστε να δημιουργηθούν «ασφαλείς θύλακες» και να προωθηθούν εκεί ορισμένες από τις πολλές δεκάδες χιλιάδες Κούρδων της Συρίας που τώρα έχουν αναζητήσει καταφύγιο στο τουρκικό έδαφος.

Ενα ζήτημα, εδώ, είναι πως το συγκεκριμένο σχέδιο δεν καλύπτεται από σχετική απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Βέβαια, αυτό δεν ίσχυε ούτε το 1991 - 2003, όμως τότε δεν είχε γίνει ακόμη η ιμπεριαλιστική επέμβαση ανατροπής του Σ. Χουσεΐν στο Ιράκ, ούτε είχαν γίνει απτές οι ολέθριες συνέπειες από αυτή την επιχείρηση, που έβαλε στη συνέχεια σε δεύτερες σκέψεις κάποιες από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που τις υποστήριξαν.

Ωστόσο, οι Τούρκοι αξιωματούχοι εμφανίζονται αισιόδοξοι πως εάν καταφέρουν να πείσουν τους Αμερικανούς, τότε θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες του νέου συνασπισμού «προθύμων» κατά των «τζιχαντιστών», δημιουργώντας στη βάση του Ιντσιρλίκ μία μακράς διάρκειας αποστολή παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Συρίας στον εναέριο χώρο της με απώτερο στόχο όχι μόνο την ανατροπή της κυβέρνησης Ασαντ αλλά ενδεχομένως και την απόσχιση και κατάκτηση μέρους του συριακού εδάφους από τον τουρκικό στρατό, προκαλώντας εξελίξεις τύπου ντόμινο και ευρύτερες συνοριακές και άλλες ανακατατάξεις.

Σε κάθε περίπτωση οι ρευστές εξελίξεις που «ανακατεύουν ξανά την τράπουλα» στην περιοχή και αντανακλώνται και στις αντιφατικές αντιδράσεις των Κούρδων Συρίας - Ιράκ - Τουρκίας.

Οι Κούρδοι της Συρίας, που έως αργά το βράδυ της Παρασκευής έδιναν σκληρές μάχες για να διατηρήσουν τον έλεγχο της στρατηγικής μεθοριακής πόλης Κομπανί, απέναντι στους καλά εξοπλισμένους μισθοφόρους του ΙΚ, συνέχιζαν απεγνωσμένα τις εκκλήσεις τους στις δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις για εξοπλισμό και συντονισμό των δικών τους επιχειρήσεων με τον εναέριο βομβαρδισμό θέσεων των «τζιχαντιστών».

Οι Κούρδοι της Τουρκίας, αντίθετα, πιέζουν για ανάσχεση των «τζιχαντιστών» στη Συρία με τον αρχηγό του ΡΚΚ, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, να προειδοποιεί πριν λίγες μέρες ότι οι μαχητές της οργάνωσής του θα τερματίσουν την εκεχειρία με τις τουρκικές αρχές και θα αποσυρθούν από την ειρηνευτική διαδικασία, που άρχισε το 2012, αν η Αγκυρα εξακολουθήσει να παίζει το ρόλο του παθητικού παρατηρητή και επιτρέψει τη σφαγή των Κούρδων από τους «τζιχαντιστές» στο Κομπανί.

Οι Κούρδοι μαχητές Πεσμεργκά του Ιράκ, που έχουν καλές σχέσεις με ιμπεριαλιστικές δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η Γερμανία, μάχονται κατά των «τζιχαντιστών» στο βόρειο τμήμα της χώρας καταφέρνοντας μέσα στην τελευταία βδομάδα σημαντικές νίκες, όπως ανάκτηση του μεγαλύτερου μέρους της μεθοριακής πόλης Ράμπια, χωριών έξω από το Κιρκούκ και της πόλης Ζούμαρ, περίπου 60 χλμ. από τη Μοσούλη, κοντά στη λίμνη του Μεγάλου Φράγματος της πόλης.

Αυτά ενώ η μία μετά την άλλη οι δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ανακοινώνουν τη συμμετοχή τους στο συνασπισμό του Ομπάμα και στους βομβαρδισμούς θέσεων του ΙΚ στο Ιράκ, όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Ολλανδία, μετά τη Βρετανία και τη Γαλλία.

 

Πηγή: Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ - Ριζοσπάστης, 5/10/2014