Alfavita Newsroom Του Χρήστου Κάτσικα
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΜΕ ΔΙΔΑΚΤΡΑ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ
Εκατομμύρια ευρώ για λίγους σε ένα Πανεπιστήμιο που …πεινάει!
Τον αριθμό των 60.000 έφτασαν οι νέοι-ες που βρίσκονται εγγεγραμμένοι σε κάποιο από τα 774 (!) προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών που λειτουργούν στα ελληνικά πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ (πολύ περισσότερα από τα υπάρχοντα προπτυχιακά τμήματα όλων των ΑΕΙ της χώρας). Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας, στη χώρα μας λειτουργούν 668 προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών στα Πανεπιστήμια (εξ αυτών τα 433 με δίδακτρα) και 106 στα ΤΕΙ (εξ αυτών τα 102 με δίδακτρα). Στα μεταπτυχιακά προγράμματα των Πανεπιστημίων φοιτούν 49.000 φοιτητές και των ΤΕΙ 11.000.
Για να πάρει κανείς μια «γεύση» μόνο της εξέλιξης του μεταπτυχιακού πληθυσμού των Ελληνικών Πανεπιστημίων αρκεί να πούμε ότι μέσα σε μια εικοσαετία είχαμε πενταπλασιασμό των μεταπτυχιακών φοιτητών ενώ την ίδια περίοδο οι προπτυχιακοί φοιτητές των ΑΕΙ – ΤΕΙ έμειναν περίπου οι ίδιοι.
Η συντριπτική πλειονότητα των μεταπτυχιακών προγραμμάτων λειτουργούν με δίδακτρα (το 66% των μεταπτυχιακών των πανεπιστημίων και στο 96% των ΤΕΙ) τα οποία, σε κάποιες περιπτώσεις, ξεπερνούν τις 12.000 ευρώ, κυρίως σε τμήματα οικονομικών σπουδών. Στα ΤΕΙ τα υψηλότερα δίδακτρα αγγίζουν τις 7.000 ευρώ.
ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤΟ ΤΟΠΙΟ
Η έρευνα της αρμόδιας επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας για τον χάρτη των μεταπτυχιακών σπουδών στην Ελλάδα, αναδεικνύει μια αθέατη, σε πολλούς, πραγματικότητα: Για παράδειγμα, σε αρκετά τμήματα ΤΕΙ λειτουργεί πλήθος μεταπτυχιακών προγραμμάτων, με δυσανάλογα χαμηλό αριθμό καθηγητών. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις αφορούν στο ΤΕΙ Πειραιά, όπου σε ένα Τμήμα λειτουργούν 5 μεταπτυχιακά με μόλις 18 καθηγητές, αλλά και σε δύο Τμήματα σε επαρχιακό ΤΕΙ, όπου με μόλις 6 καθηγητές λειτουργούν δύο μεταπτυχιακά προγράμματα. Σε κάποιες περιπτώσεις συνάπτονται "πελατειακές" εξωτερικές συνεργασίες για την πραγματοποίηση των μαθημάτων - που έχουν να κάνουν και με τη μοιρασιά στα δίδακτρα. Την ίδια ώρα, «υπερφυσικά» δίδακτρα «απολαμβάνουν» ορισμένα μεταπτυχιακά προγράμματα σε διάφορα Πανεπιστήμια. Για «λίγους και εκλεκτούς» είναι τα μεταπτυχιακά σε Τμήμα του Πολυτεχνείου Κρήτης που φτάνουν έως και τις 16.000 ευρώ, στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθήνας (έως και 12.000 ευρώ) αλλά και στο Πανεπιστήμιο Πάτρας, στα Οικονομικά και τη Διοίκηση Επιχειρήσεων κάποιων ΤΕΙ, στο Πανεπιστήμιο Πειραιά κ.α.
Ακόμη και η απόφαση 2411/2012 του Συμβούλιου της Επικρατείας που είχε δεχθεί ως συνταγματικά επιτρεπτή την επιβολή διδάκτρων ειδικά για μεταπτυχιακές σπουδές, σε ρητή αντιδιαστολή προς τις προπτυχιακές, τόνιζε ότι «δεν δύναται όμως (η Διοίκηση) να καθορίσει δίδακτρα σε τέτοιο ύψος, ώστε να καθίσταται αδύνατη ή δυσχερής η συμμετοχή σε ΠΜΣ φοιτητών περιορισμένης οικονομικής δυνατότητας».
Άλλα, σημαντικά ευρήματα που βεβαίως γεννούν ερωτηματικά και περιγράφουν την «κατασκευή» μιας βιομηχανίας που στόχο έχει τα έσοδα, είναι διάφορα εξ αποστάσεως μεταπτυχιακά, άλλα που συνεργάζονται με κολέγια του εξωτερικού, αλλά και μεταπτυχιακά που είναι είτε διαρθρωμένα ως προπτυχιακά είτε υπερεξειδικευμένα.
Ενδιαφέρον έχει το στοιχείο ότι τα 70 από τα 106 μεταπτυχιακά των ΤΕΙ ξεκίνησαν το 2014 όταν Υπουργός Παιδείας ήταν ο Κ. Αρβανιτόπουλος!
Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ | |
ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΜΕ ΔΙΔΑΚΤΡΑ | 433 |
ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΧΩΡΙΣ ΔΙΔΑΚΤΡΑ | 235 |
ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΣΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ | 49.000 |
ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΑ ΤΕΙ ΜΕ ΔΙΔΑΚΤΡΑ | 102 |
ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΑ ΤΕΙ ΧΩΡΙΣ ΔΙΔΑΚΤΡΑ | 4 |
ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΣΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΩΝ ΤΕΙ | 11.000 |
ΔΙΔΑΚΤΡΑ ΣΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ (ΥΨΗΛΟΤΕΡΗ ΤΙΜΗ) | 16.000 ευρώ |
ΔΙΔΑΚΤΡΑ ΣΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΩΝ ΤΕΙ (ΥΨΗΛΟΤΕΡΗ ΤΙΜΗ) | 7.000 ευρώ |
Πηγή: Υπουργείο Παιδείας, Επιτροπή για τον χάρτη των μεταπτυχιακών σπουδών |
Εδώ και αρκετά χρόνια είναι ήδη εμφανής μια τάση αποποίησης της ευθύνης του κράτους, για την εξασφάλιση της δημόσιας χρηματοδότησης των μεταπτυχιακών σπουδών και μια προσπάθεια λειτουργίας των μεταπτυχιακών με τη λογική της ανταποδοτικότητας. Αυτό φαίνεται καθαρά τόσο από το γεγονός ότι σ΄ ένα μεγάλο μέρος των μεταπτυχιακών προγραμμάτων έχουν επιβληθεί δίδακτρα όσο και από τις δημόσιες συζητήσεις (ΥΠΕΠΘ, Σύνοδος Πρυτάνεων, Πανεπιστήμια) και από τους προσανατολισμούς και τη φιλοσοφία του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου για τις μεταπτυχιακές σπουδές όπου δεν εξασφαλίζεται σε καμιά περίπτωση ότι τα μεταπτυχιακά προγράμματα θα είναι δημόσια και δωρεάν. Αντίθετα προβλέπεται ότι για να εγκριθεί η πρόταση λειτουργίας ενός μεταπτυχιακού πρέπει να αποδεικνύεται η “οικονομική βιωσιμότητα” του και στον προϋπολογισμό του να υποδεικνύονται “οι προβλεπόμενες πηγές εσόδων”, δηλαδή, ανατίθεται στους Πανεπιστημιακούς να βρούνε «πηγές εσόδων» και να καθορίσουν «το ύψος της χρηματοδότησης από την κάθε πηγή». Φυσικά, δεν είναι δύσκολο να κατανοήσει κάποιος ότι εκτός του ΥΠ.Π.Ε.Θ, οι υπόλοιπες «πηγές εσόδων» είναι συγκεκριμένες: τα δίδακτρα και τα έσοδα «ενοικίασης» των υποδομών και του έργου των μεταπτυχιακών φοιτητών σε κάποια επιχείρηση. Και βέβαια, ένα τμήμα Πανεπιστημιακών χρησιμοποιεί τα μεταπτυχιακά προγράμματα ως επιμίσθιο, ακόμη και ως γενναία πηγή εισοδήματος.
«ΤΕΤΑΡΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ»
Στα πλαίσια αυτά είναι πλέον ορατό δια γυμνού οφθαλμού ότι ένα νέο τοπίο έχει συγκροτηθεί στην Tριτοβάθμια Eκπαίδευση, μια νέα οροφή, που η μαζικότητα των «στηριγμάτων» της και το γεωγραφικό άπλωμά της οικοδομεί σταθερά ένα δεύτερο κύκλο σπουδών. Bρισκόμαστε στα φύτρα μιας αναδυόμενης πραγματικότητας, όπου οι προπτυχιακές σπουδές, σε αρκετές περιπτώσεις, αποτελούν πλέον τον πρώτο κύκλο σπουδών στον οποίο συσσωρεύεται μια χαμηλής ποιότητας μαζική εκπαίδευση, χωρίς πόρους και υποδομές, αποκομμένη αναγκαστικά από το οξυγόνο της βασικής έρευνας και λειτουργικά προσαρμοσμένη στις φθηνότερες και προφανώς αναποτελεσματικότερες μορφές διδασκαλίας. Πάνω από τον πρώτο κύκλο έχει ήδη συγκροτηθεί (και δυναμώνει με ταχύτητα) ο δεύτερος κύκλος σπουδών, που δεν είναι άλλος από τον «γαλαξία» των μεταπτυχιακών προγραμμάτων με δίδακτρα.
Ουσιαστικά έχουν καθιερωθεί δύο Πανεπιστήμια. Ένα Προπτυχιακό και ένα Πανεπιστήμιο... μεταπτυχιακών προγραμμάτων.
Η απογείωση των Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων πριμοδοτείται από την προσπάθεια των πτυχιούχων να αυξήσουν το αντίκρισμα των τίτλων τους στην αγορά εργασίας κοντολογίς, για καλύτερο «πλασάρισμα» στην αγορά εργασίας, καθώς το «εφόδιο» του μεταπτυχιακού τίτλου έρχεται να «ξαναμοιράσει την τράπουλα» στο χώρο της επαγγελματικής απόδοσης των τίτλων.
Ο ΠΡΩΤΟΣ ΚΥΚΛΟΣ (ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟΣ) ΦΤΩΧΑΙΝΕΙ
Εδώ και αρκετά χρόνια, σε πολλά πανεπιστημιακά Τμήματα για να φτιαχτεί μεταπτυχιακό πρόγραμμα αφαιρέθηκαν μαθήματα από τον προπτυχιακό κύκλο (δηλαδή μαθήματα που παλιότερα οι φοιτητές διδάσκονταν πριν το πτυχίο τους) και μεταφέρθηκαν στο μεταπτυχιακό! Σε άλλες πάλι περιπτώσεις, αντιγράφτηκαν μαθήματα του προπτυχιακού κύκλου για να διδάσκονται στο μεταπτυχιακό, με περισσότερες λεπτομέρειες και διαφορετικά συγγράμματα απ' ό,τι πριν το πτυχίο.
Να το πούμε καθαρά: υπάρχει ένα πολύ σοβαρό ζήτημα που είναι η αφαίρεση ενός σημαντικού μέρους της γνώσης που θα έπρεπε να αποκτιέται προπτυχιακά και της ένταξής της στα μεταπτυχιακά. Και είναι βέβαια θλιβερή η διαπίστωση ότι πολλά από τα μεταπτυχιακά προγράμματα προσφέρουν μαθήματα, τα οποία όχι μόνο υπάρχουν στο κανονικό πρόγραμμα των σπουδών, αλλά μερικές φορές κατά τη μετάλλαξή τους σε μεταπτυχιακά «ελαφραίνουν» και το επιστημονικό τους υπόβαθρο ενώ σε πολλές περιπτώσεις επιλέγεται συχνά η εύκολη αλλά αντιεπιστημονική λύση της ατελούς συρραφής ρηχών γνώσεων, ευρέως και αδιαβάθμητου φάσματος! Αυτή η μοιρολατρική αποδοχή της άδικης υποβάθμισης των πανεπιστημιακών σπουδών, δημιούργησαν μια «ελληνική τεταρτοβάθμια εκπαίδευση» με δυσανάλογη για τις πραγματικές ανάγκες της χώρας έκταση και συνακόλουθο υπέρογκο κόστος σε χρόνο και χρήμα για τους Έλληνες πτυχιούχους.
Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΚΥΚΛΟΣ (ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΣ ) ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΕΙΤΑΙ !
Την τελευταία δεκαετία είναι ήδη εμφανής μια τάση αποποίησης της ευθύνης του κράτους, για την εξασφάλιση της δημόσιας χρηματοδότησης των μεταπτυχιακών σπουδών και μια προσπάθεια λειτουργίας των μεταπτυχιακών με τη λογική της ανταποδοτικότητας. Παράλληλα τα δίδακτρα που πολλά από αυτά τα «προγράμματα» έχουν ήδη θεσπίσει προδιαγράφουν με σαφήνεια τον ρητά ιδιωτικό χαρακτήρα που μέλλουν να αποκτήσουν οι σπουδές που θα ακολουθούν τον πρώτο κύκλο, ως δεύτερος, μεταπτυχιακός, κύκλος σπουδών, όπως προβλέπει η «διαδικασία της Μπολόνια»
Είναι φανερό ότι αν το κόστος του εισιτηρίου για την είσοδο στον κόσμο της ειδίκευσης και επανειδίκευσης συνεχίσει να μετακυλίεται στην ευθύνη του εκπαιδευόμενου, ουσιαστικά δημιουργεί μια νέα κάθετη τομή διάκρισης ανάμεσα σε εκείνους που έχουν και σε εκείνους που δεν έχουν τη δυνατότητα να ανταποκριθούν ενώ την ίδια στιγμή ανοίγει τον ασκό του Αιόλου για μια συνολική εισβολή του «ιδιωτικού» στο μέλλον της δημόσιας και δωρεάν τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Βάσεις Εισαγωγής: Πτώση σε Πολυτεχνεία και Νομικές αλλά οι Ιατρικές διεκδικούν να πάνε ψηλότερα
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 30/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
