Alfavita Newsroom Το πως ορίζεται η υγεία και η ασθένεια ως κοινωνική αναπαράσταση διαφέρει ανάλογα με τις πολιτιστικές διαφορές, τις ιδέες και πεποιθήσεις, την εκπαίδευση και την παιδεία αλλά και τις θρησκευτικές αντιλήψεις (για τη ζωή, το θάνατο, την αμαρτία, την τιμωρία, το μίασμα), καθώς και τις αντιλήψεις για το σώμα (για τα όρια του, την καθαριότητα, την εικόνα του, το φύλο του) που υπάρχουν σε κάθε κοινωνία.
Η απειλή της δημόσιας υγείας στη χώρα μας.
Η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, οι λανθασμένες διατροφικές συνήθειες και επιλογές, η έλλειψη άσκησης, η παχυσαρκία, το άγχος και η έλλειψη μέτρων ασφαλείας κατά την οδήγηση, είναι μερικοί από τους παράγοντες που προκαλούν νόσους και ατυχήματα που ευθύνονται για το μεγαλύτερο αριθμό θανάτων στις δυτικές και άλλες υπό ανάπτυξη κοινωνίες. Μια διαπίστωση που, χρόνια πριν, ο Σ. Δοξιάδης έφερνε στο προσκήνιο δηλώνοντας ότι: "οι μεγαλύτεροι εχθροί για την υγεία δεν είναι τα μικρόβια, οι ιοί ή ο καρκίνος, αλλά η φτώχεια, η άγνοια και η εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο» (Δοξιάδης 1997). Κατά συνέπεια, καμία υπηρεσία υγείας δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις ανάγκες της σύγχρονης εποχής, ούτε να αντιμετωπίσει σύγχρονα προβλήματα αν δεν αναγνωριστεί η μεγάλη σημασία που έχουν οι κοινωνικές συνθήκες των οικονομικά ασθενών, και αν δεν βελτιωθεί η ζωή τους.
Οι επιπτώσεις της μακροχρόνιας οικονομικής και κοινωνικής κρίσης στην χώρα μας για ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού υπήρξαν πολύ σοβαρές. Σε περιόδους κρίσης διεθνώς εμφανίζεται έξαρση σε λοιμώδη νοσήματα (φυματίωση, γρίπη, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα), λόγω της επιδείνωσης των συνθηκών διαβίωσης και τη δυσκολία πρόσβασης σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Στην Ελλάδα το 2010 καταγράφηκε επανεμφάνιση της ελονοσίας και κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου, ενώ η μόλυνση από τον ιό HIV σε χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών αυξήθηκε το 2011 πάνω από 1000%, λόγω της διακοπής του προγράμματος διανομής δωρεάν συρίγγων. Σύμφωνα με στοιχεία στο πλαίσιο μεγάλης πανελλαδικής έρευνας Hellas Health VI που υλοποίησε το ΙΚΠΙ το Μάιο του 2015 (τα αποτελέσματα εδώ), μεταξύ των άλλων, καταγράφεται πως το 35,7% των Ελληνίδων ηλικίας άνω των 40 δεν έχουν κάνει ποτέ μαστογραφία, στην παιδική παχυσαρκία η χώρα μας είναι πρώτη ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ. Από το 2014, δε, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σχεδόν 30% του πληθυσμού ηλικίας άνω των 15 ετών δήλωνε πως έχει περιορίσει τις δραστηριότητές του λόγω προβλημάτων υγείας. Η έρευνα διαπιστώνει ότι εν μέσω κρίσης η υγεία των πολιτών στην Ελλάδα έχει επηρεαστεί (ειδικά η ψυχική υγεία), οι δαπάνες στον τομέα της υγείας έχουν επηρεαστεί επίσης, ενώ το σύστημα υγείας έχει πιεστεί έντονα. Συνοπτικά η έρευνα αυτή διαπιστώνει :
α. Επιδείνωση της υγείας, κυρίως της ψυχικής, ιδιαίτερα για τα κατώτερα στρώματα.
β. Λήψη μειωμένης ιατρικής περίθαλψης, ειδικά για τους ανέργους και τους συνταξιούχους.
γ. Γίνεται προβληματική η πρόσβαση στο φάρμακο.
δ. Αυξάνονται οι ιδιωτικές δαπάνες υγείας.
ε. Επιβαρύνονται οικονομικά όλες οι εισοδηματικές κατηγορίες.
Η μέριμνα και η φροντίδα για την πρόληψη και την προαγωγή της υγείας θα πρέπει να είναι στο πρώτο πλάνο της εθνικής στρατηγικής της χώρας μας στον τομέα της υγείας, έχοντας ως επίκεντρο τον άνθρωπο, πάνω και πέρα από οργανωμένα, συγκρουόμενα ή επενδυμένα συμφέροντα. Σκοπός των υπηρεσιών υγείας θα πρέπει να είναι η βελτίωση και η προαγωγή της υγείας όλων των πολιτών, δίνοντάς τους τις απαραίτητες πληροφορίες, ενδυναμώνοντάς τους να παραμείνουν υγιείς, κάνοντας την καλύτερη χρήση των υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας, χαράζοντας μια συγκεκριμένη στρατηγική (μέτρα πρόληψης, νομοθεσία) ώστε να εξασφαλιστεί το μέγιστο επίπεδο υγείας του γενικού πληθυσμού. Η βελτίωση της δημόσιας υγείας και της ευημερίας του ελληνικού πληθυσμού θα πρέπει στον ευαίσθητο τομέα της Δημόσιας Υγείας να θέτει δύο στρατηγικούς στόχους:
• Βελτίωση της υγείας για όλους και μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας
• Βελτίωση της ηγεσίας και της συμμετοχικής διακυβέρνησης για την υγεία
Πολιτικές πρόληψης και ο ρόλος του σχολείου:
Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, το σχολείο (σε όλο το φάσμα της Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης) μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη και την προάσπιση της υγείας, καθώς παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των μαθητών και στην υιοθέτηση αξιών, στάσεων και συμπεριφορών. Καθώς, π.χ. η ψυχολογία του παιδιού και του εφήβου θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που σχετίζεται με την εμφάνιση διαταραγμένων διατροφικών συμπεριφορών (χαμηλή αυτοεκτίμηση, κατάθλιψη, απομόνωση), το σχολικό περιβάλλον θα πρέπει να καλλιεργεί στους μαθητές το αίσθημα της συνεργασίας, της επικοινωνίας, της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης και να ενισχύει την ικανότητα του μαθητή για την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Ο ρόλος του σχολείου και Ιδιαίτερα του εκπαιδευτικού στην πρόληψη και την υγεία μπορεί να ξεκινά από την εκπαίδευση, αλλά επεκτείνεται πολύ περισσότερο εκτός μαθήματος, επενδύοντας στην έντονη αλληλεπίδραση μεταξύ μαθητών-εκπαιδευτικών, ώστε η κατάλληλη στάση και συμπεριφορά των εκπαιδευτικών να συμβάλλει στην προάσπιση μιας υγιούς συμπεριφοράς από τη μεριά των μαθητών.
Στην κατεύθυνση αυτή, επιβάλλεται στο ωρολόγιο πρόγραμμα να ενταχθούν εκπαιδευτικές/ βιωματικές δράσεις. Mαθήματα/ project με θεματολογία σχετική με την αγωγή της υγείας και τη διατροφή, την εικόνα σώματος και την υγιή στάση απέναντι στην τροφή, διαφόρων ειδών εργασίες από τους μαθητές, επισκέψεις σε χώρους σχετικούς με την προαγωγή της υγείας, δημοσίευση σχετικού υλικού, και γενικότερα ενασχόληση με θέματα διατροφής και σωματικής δραστηριότητας μέσα από διαθεματική συνεργασία μεταξύ των μαθημάτων, προσδίδοντας ένα διασκεδαστικό χαρακτήρα στις δράσεις (π.χ. μέσα από τα καλλιτεχνικά, τη μουσική). Ως προς το ωρολόγιο πρόγραμμα εξέχουσα σημασία έχει το μάθημα της Φυσικής Αγωγής, η συμμετοχή στο οποίο συμβάλλει στην εξασφάλιση της ελάχιστης συνιστώμενης σωματικής δραστηριότητας για τα παιδιά. Αν και δεν είναι η μόνη ευκαιρία για τους μαθητές να είναι σωματικά δραστήριοι, το μάθημα της Φυσικής Αγωγής, έχοντας τακτική βάση και οργανωμένη δομή, αφενός δίνει τη δυνατότητα για ενασχόληση με άσκηση, αφετέρου εξοικειώνει τους μαθητές με την έννοια της συστηματικής σωματικής δραστηριότητας. Μελέτες έχουν δείξει ότι αύξηση της «δόσης» της σωματικής δραστηριότητας που πραγματοποιούν οι μαθητές στο σχολείο (είτε αυξάνοντας τις ώρες του μαθήματος ή τη συχνότητα, είτε προσθέτοντας το πρωί λίγα λεπτά άσκησης ή το απόγευμα) οδηγούν σε βελτίωση πολλών παραμέτρων της υγείας τους σε σχέση με το συμβατικό πρόγραμμα φυσικής αγωγής blogs.sch.gr/nikitpapa
Απαραίτητη η Ιατρική Υποστήριξη και και η Αγωγή Υγείας και για τους μαθητές των Δημόσιων σχολείων
Απαραίτητη και επιβεβλημένη, πολλή περισσότερο σήμερα, λόγω της δυσμενής κοινωνικής και οικονομικής συγκυρίας κρίνεται η υγειονομική, ιατρική και σχολιατρική υποστήριξη των μαθητών της Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης Τα αρμόδια Υπουργεία Παιδείας και Υγείας οφείλουν να μεριμνήσουν άμεσα δημιουργώντας τις ανάλογες προϋποθέσεις ( σε νομικό, διοικητικό, οικονομικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο) για την πρόβλεψη, οργάνωση και υποστήριξη της Υγείας των μαθητών, με την θέσπιση αντίστοιχων δομών υγειονομικών υπηρεσιών- κατά εκπαιδευτική περιφέρεια- και την πρόσληψη του ανάλογου νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού.
Ειδικότερα η ιατρική και υγειονομική υποστήριξη των μαθητών αναφέρεται:
Α. Σε εμβολιασμούς, μαθητών. Στόχος η διασφάλιση του εμβολιασμού των μαθητών με όλα τα απαραίτητα για την ηλικία τους εμβόλια. Κύριος άξονας η ευαισθητοποίηση των γονέων των μαθητών
Β. Αντιμετώπιση εμφάνισης κρούσματος λοιμώδους νοσήματος στα σχολεία και την ενημέρωση του Υπουργείου Υγείας (Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Ελέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων) από τη Διεύθυνση του σχολείου και να ακολουθείται η διαδικασία η οποία ήδη εφαρμόζεται για αξιολόγηση και παρέμβαση στον χώρο του σχολείου με σκοπό τον έλεγχο ή και τη διερεύνηση τέτοιων περιστατικών
Γ. Υποστήριξη Προγραμμάτων Αγωγής Υγείας, κυρίως σε επιστημονικό και ενημερωτικό επίπεδο
Δ. Υποστήριξη στο φαρμακευτικό υλικό των σχολειών. Η υγειονομική αυτή Υπηρεσία, μπορεί κατά την έναρξη της κάθε σχολικής χρονιάς και με βάση σχετικό κατάλογο, να προμηθεύει τα σχολεία Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης του δημόσιου τομέα με φαρμακευτικό υλικό(φαρμακευτικά αναλώσιμα και φάρμακα), το οποίο μπορεί να χρησιμοποιεί για την αντιμετώπιση τραυματισμών ή άλλων έκτακτων περιστατικών στο σχολείο.
Ε. Οδοντιατρική υποστήριξη και αγωγής πρόληψης και οδοντιατρικού ελέγχου , ιδιαίτερα των μαθητών των πρώτων τάξεων του Δημοτικού Σχολείου.. Ανάπτυξη Προγραμμάτων εξέτασης των μαθητών της Α΄ τάξης και μερίδας μαθητών της Προδημοτικής: Τα παιδιά θα μπορούν να εξετάζονται από οδοντίατρο του δημόσιου τομέα και τους δίνεται ενημερωτικό φυλλάδιο αναφορικά με την κατάσταση της στοματικής τους κοιλότητας. Σήμερα τα έξοδα θεραπείας, αν υπάρχει οποιοδήποτε οδοντιατρικό πρόβλημα, καλύπτονται από τους ίδιους τους γονείς.
Ζ. Υποστήριξη στην οργάνωση και διδασκαλία μαθημάτων Α’ Βοηθειών στο σχολείο.
Η. Υποστήριξή της ιατρικής εξέτασης των μαθητών της Α/θμιας και Β/θμαις Εκπ/σης που μετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες (π.χ στους Πανελλήνιους Σχολικούς Αγώνες Β/θμιας Εκπ/σης) και καθιέρωση της ΚΑΡΤΑΣ ΥΓΕΙΑΣ για τον μαθητή/ αθλητή.
Κλείνοντας, η θέσπιση του πρόσφατου νόμου για τον έλεγχο του καπνίσματος (περισσότεροι έλεγχοι και επιβολή ποινών) αποτελεί αναμφισβήτητα θετικό μέτρο για την καταπολέμηση του καπνίσματος και την προστασία της δημόσιας υγείας. Παρά ταύτα είναι απαραίτητη η πολιτική πρόληψης. Απαιτούνται σημαντικές αλλαγές στο πλαίσιο της κοινωνικής νοοτροπίας και συμπεριφοράς με την υλοποίηση παρεμβάσεων με στόχο τους γονείς που καπνίζουν, ώστε να μειώσουν την έκθεση των παιδιών τους στο παθητικό κάπνισμα. Η συστηματική επιτήρηση της χρήσης καπνού από τους νέους συνιστά ένα σημαντικό βήμα για την πρόληψη σε παγκόσμιο επίπεδο των πρόωρων θανάτων, των Institutional Repository - Library & Information Centre - University of Thessaly 01/08/2019 19:55:07 EEST - 2.85.139.46 64 ασθενειών και των αναπηριών που προκαλούνται από το κάπνισμα. Ένα σημαντικό σημείο που επιβάλλεται να σταθούμε είναι το επίπεδο έκθεσης ενός μεγάλου ποσοστού των μαθητών στο παθητικό κάπνισμα, που πρέπει να αντιμετωπιστεί με συστηματικό τρόπο καθώς επηρεάζει όχι μόνο τους καπνιστές, αλλά σχεδόν όλους τους μαθητές στο σπίτι και στους δημόσιους χώρους.
Ευελπιστώ παράλληλα με την εφαρμογή του νέου νομικού πλαίσιο για το κάπνισμα με την αυστηροποίηση του ελέγχου και των ποινών η πολιτεία να αναλάβει και μια σειρά μέτρων και πρωτοβουλιών στον τομέα της πρόληψης και ευαισθητοποίησης του κοινωνικού συνόλου. Μια υπεύθυνη κοινωνική πολιτική που θα δημιουργήσει ένα περιβάλλον, στο οποίο το κάπνισμα δεν θα θεωρείται πλέον φυσιολογικό, θα ενθαρρύνει τους καπνιστές να μειώσουν ή να σταματήσουν το κάπνισμα, θα τους στηρίζει κατά τη διαδικασία απεξάρτησης από το κάπνισμα και θα αποτρέπει τα παιδιά και τους νέους από το να αρχίσουν να καπνίζουν. Ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Κάπνισμα ως μια αποτελεσματική και ολοκληρωμένη στρατηγική για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Καλή και ευλογημένη χρονιά !!!
Παπαπαντελής Νικήτας Εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής, MSc [email protected] - https://blogs.sch.gr/nikitpapa/
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
