Η δήλωση της νέας υπουργού Παιδείας, Σοφίας Ζαχαράκη, στην ΕΡΤ ότι «οι Κοινωνικοί Λειτουργοί και Ψυχολόγοι κινούνται σε πέντε σχολεία την εβδομάδα» αποτελεί μια ιστορική παραδοχή μιας χρόνιας στρέβλωσης. Μέχρι σήμερα, το αφήγημα εστίαζε στις "πολυάριθμες προσλήψεις" χωρίς καμία αναφορά στον κατακερματισμένο τρόπο λειτουργίας του ειδικού επιστημονικού προσωπικού στην εκπαίδευση.
Το πρόβλημα με αριθμούς και πραγματικότητα
1 ψυχολόγος – 5 σχολεία – 1 ημέρα ανά σχολείο
Πρόκειται για μια πρακτική αδυναμία ουσιαστικής παρέμβασης. Όταν ένας ψυχολόγος ή κοινωνικός λειτουργός επισκέπτεται ένα σχολείο μόλις μία φορά την εβδομάδα, με ελάχιστο χρόνο για παρατηρήσεις, σχέδιο παρέμβασης και συμβουλευτική, πώς είναι δυνατό να προλάβει:
να χτίσει σχέση εμπιστοσύνης με τους μαθητές;
να υποστηρίξει παιδιά σε κρίση;
να δουλέψει προληπτικά κατά της σχολικής βίας και του εκφοβισμού;
να συμμετάσχει ουσιαστικά στις Επιτροπές Διεπιστημονικής Υποστήριξης (ΕΔΥ);
Η προβληματική λειτουργία των ΕΔΥ και η απουσία θεσμοθετημένων οργανικών θέσεων για το προσωπικό των κλάδων ΕΕΠ και ΕΒΠ στη γενική εκπαίδευση αποτελούν θεσμικά εμπόδια για την ομαλή και διαρκή παρουσία τους στα σχολεία.
Χωρίς μόνιμο πλαίσιο και χωρίς εγγυημένη παρουσία, το μοντέλο υποστήριξης γίνεται αποσπασματικό και δυσλειτουργικό. Και αυτό, τη στιγμή που η ελληνική κοινωνία βιώνει αύξηση ψυχικών δυσκολιών στους νέους, κρούσματα βίας και παρενόχλησης και οικογενειακές κρίσεις που αντανακλώνται στο σχολικό περιβάλλον.
Αλλαγές που απαιτούνται άμεσα:
Θεσμοθέτηση οργανικών θέσεων για ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς σε όλα τα σχολεία.
Αναδιοργάνωση των ΕΔΥ, ώστε να λειτουργούν με σταθερό, επιστημονικά τεκμηριωμένο πλαίσιο.
Μόνιμοι διορισμοί ΕΕΠ-ΕΒΠ στη γενική εκπαίδευση και στα ΚΕΔΑΣΥ.
Σύνδεση των υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής στήριξης με το ευρύτερο δίκτυο κοινωνικών δομών (δήμοι, υγεία, πρόνοια).
Καμπάνιες ευαισθητοποίησης για μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς με στόχο τη διαμόρφωση κουλτούρας εμπιστοσύνης προς τις δομές υποστήριξης.
-
Ένα σχολείο συμπεριληπτικό και ανθρώπινο
Αν θέλουμε να μιλάμε για ένα σύγχρονο, συμπεριληπτικό σχολείο, οφείλουμε να διασφαλίσουμε ότι κανένα παιδί δεν θα «χάσει το ραντεβού» με τη βοήθεια που δικαιούται.
Η ψυχική υγεία δεν μπορεί να είναι πολυτέλεια, ούτε να εξαρτάται από την τύχη του ποιος ψυχολόγος "περνάει" μια φορά την εβδομάδα από το σχολείο.
Στελέχωση Ψυχολόγων & Κοινωνικών Λειτουργών στην Εκπαίδευση – Συγκριτικά στοιχεία Ε.Ε.
| Χώρα | Μαθητές ανά Ψυχολόγο | Μαθητές ανά Κοιν. Λειτουργό | Σχόλιο |
|---|---|---|---|
| 🇬🇷 Ελλάδα | ~1.500–2.000 (σε 5 σχολεία) | ~1.500–2.000 | Σποραδική παρουσία, χωρίς οργανική θέση στη γενική εκπαίδευση |
| 🇫🇷 Γαλλία | ~600 | ~800 | Μόνιμοι επαγγελματίες σε επίπεδο σχολικής μονάδας ή ομάδας σχολείων |
| 🇸🇪 Σουηδία | ~400 | ~500 | Κεντρική πολιτική πρόληψης ψυχικών δυσκολιών, διαρκής υποστήριξη |
| 🇩🇪 Γερμανία | ~700–900 | ~1.000 | Εξειδικευμένες δομές ψυχοκοινωνικής στήριξης με επαρκή στελέχωση |
| 🇫🇮 Φινλανδία | ~300–400 | ~400 | Πρότυπο για συμπεριληπτική εκπαίδευση και ολοκληρωμένο σύστημα υποστήριξης |
Πηγή: Συνδυασμός Eurostat, OECD (Education at a Glance), Υπουργείων Παιδείας χωρών
"Τρεις φωνές από το σχολείο"
Μαρτυρία Μαθητή Γυμνασίου
«Ήταν η πρώτη φορά που κάποιος με άκουσε πραγματικά. Είχα πρόβλημα με ένα παιδί στην τάξη που με κορόιδευε συνέχεια. Όταν ήρθε η ψυχολόγος, δεν περίμενα να αλλάξει κάτι. Όμως μιλήσαμε, και μετά εκείνη μίλησε και με τη δασκάλα και με τους γονείς μου. Δεν λύθηκαν όλα, αλλά ένιωσα ότι δεν είμαι μόνος μου. Μακάρι να ερχόταν πιο συχνά.»
— Δημήτρης, 14 ετών, μαθητής Γ΄ Γυμνασίου, Αθήνα
Μαρτυρία Εκπαιδευτικού Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
«Όταν έχουμε την ψυχολόγο μαζί μας, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε καταστάσεις που διαφορετικά θα μας ξέφευγαν. Ένα παιδί μπορεί να δείχνει επιθετικότητα, αλλά να κρύβει πίσω του βία στο σπίτι ή έντονο άγχος. Χωρίς σταθερή παρουσία, δεν μπορούμε να δουλέψουμε με συνέχεια. Είναι σαν να μας δίνουν εργαλεία για μια μέρα και μετά τα παίρνουν πίσω.»
— Ελένη Π., δασκάλα Ε΄ Δημοτικού, Θεσσαλονίκη
Μαρτυρία Μητέρας Μαθήτριας Δημοτικού
«Η κόρη μου είχε αρχίσει να μην θέλει να πάει σχολείο. Κλεινόταν στον εαυτό της και δεν ήξερα γιατί. Η κοινωνική λειτουργός μού τηλεφώνησε αφού την είχε παρατηρήσει στην αυλή. Με καθοδήγησε, μιλήσαμε ήρεμα με τη μικρή και ανακαλύψαμε ότι δεχόταν πίεση από συμμαθήτριά της. Η παρουσία αυτών των ανθρώπων μάς έδωσε φως σε κάτι που μόνοι μας ίσως να μην είχαμε καταλάβει ποτέ.»
— Άννα Μ., μητέρα 9χρονης μαθήτριας, Πάτρα
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 21/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
