Alfavita Newsroom Η ελληνική γλώσσα, όπως και κάθε άλλη στον πλανήτη, είναι ένα ζωντανό οικοδόμημα. Διαρκώς εξελίσσεται, δανείζεται, προσαρμόζεται. Ο γλωσσικός δανεισμός – η διαδικασία με την οποία λέξεις και εκφράσεις περνούν από μία γλώσσα σε μια άλλη – αποτελεί φυσικό φαινόμενο, αποτέλεσμα της ανθρώπινης επικοινωνίας και πολιτισμικής ώσμωσης. Και η ελληνική δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση.
Στο συλλογικό μας υποσυνείδητο, όταν ακούμε για δάνειες λέξεις στα ελληνικά, ο νους πηγαίνει σχεδόν αυθόρμητα στα αγγλικά και τα γαλλικά. Γλώσσες με διεθνές κύρος, ιδίως στους τομείς της τεχνολογίας, της μόδας και της διπλωματίας. Ωστόσο, η εικόνα αυτή είναι ελλιπής. Πλήθος άλλων γλωσσών έχει αφήσει το αποτύπωμά του στα ελληνικά – και μία εξ αυτών είναι η αλβανική.
Πολλές λέξεις αλβανικής προέλευσης έχουν ενσωματωθεί τόσο βαθιά στην καθημερινή ελληνική ομιλία, που σπάνια μας περνά από το μυαλό ότι πρόκειται για δάνεια. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λέξη «σβέρκος». Ελάχιστοι γνωρίζουν πως προέρχεται από την αλβανική λέξη zverk, που σημαίνει ακριβώς το ίδιο: το πίσω μέρος του λαιμού.
Άλλες λέξεις, όπως ο «τσίφτης» – παλιάς κοπής φιγούρα με τιμή και λεβεντιά – έχουν ρίζες στο αλβανικό qift, δηλαδή το γεράκι. Το ίδιο ισχύει για την «μπέσα» (και το αρνητικό της «μπαμπέσης»), τη «φλογέρα», το «κοκορέτσι», ακόμη και τη «λούτσα».
Όμως η μεγαλύτερη ίσως έκπληξη έρχεται με τη λέξη «λουλούδι». Αν και κάποιοι υποστηρίζουν λατινική προέλευση από το lilium, οι περισσότεροι γλωσσολόγοι κλίνουν προς την άποψη ότι η λέξη έχει τις ρίζες της στο αλβανικό lule και πέρασε στα ελληνικά μέσω των αρβανίτικων διαλέκτων.
Ακόμη και ελληνικά επώνυμα φαίνεται πως κουβαλούν αλβανική γλωσσική κληρονομιά. Ονόματα όπως Μπούρας, Λάγιος, Γκώνης, Πλιάκος, Βλάμης – για να αναφέρουμε μόνο μερικά – φέρουν ρίζες που μαρτυρούν μια μακρά περίοδο πολιτισμικής συμβίωσης.
Η μελέτη αυτών των λέξεων δεν είναι απλώς ένα γλωσσολογικό παιχνίδι. Είναι ένα παράθυρο στην ιστορία των Βαλκανίων, στην αλληλεπίδραση λαών και κοινοτήτων, στην ειρηνική συνύπαρξη που αποτυπώνεται όχι σε συνθήκες και συμφωνίες, αλλά στο καθημερινό λεξιλόγιο.
Και όπως δανειστήκαμε εμείς λέξεις, έτσι και η ελληνική έχει τροφοδοτήσει την αλβανική και άλλες βαλκανικές γλώσσες με εκφράσεις, έννοιες και λέξεις. Γιατί η γλώσσα, στο τέλος της ημέρας, είναι ο πιο αυθεντικός καθρέφτης της κοινής μας πορείας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 23/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
