17 απλά βήματα ως τα... 100!

Η αρχή κάθε νέας χρονιάς μάς βρίσκει συνήθως γεμάτους αποφάσεις για το μέλλον. Αποφάσεις που είναι πολύ πιθανόν να ξεχαστούν προτού έρθει η άνοιξη αλλά που για κάποιον λόγο ξαναβάζουμε στο πρόγραμμα την επόμενη χρονιά. Το σημερινό άρθρο είναι γραμμένο για εκείνους που αποφάσισαν εφέτος να αλλάξουν τον τρόπο της ζωής τους με στόχο να την επιμηκύνουν! Μην τρομάζετε: δεν πρόκειται να αρχίσουμε το «κήρυγμα» για να αποφασίσετε επιτέλους να κόψετε το κάπνισμα! (Είναι πια τόσο γνωστό το κακό που κάνει...) Αυτό που κάναμε είναι να ξεδιαλέξουμε ανάμεσα στις ειδήσεις που αφορούν τη μακροβιότητα αυτές που πραγματικά υποστηρίζονται από την επιστήμη και οι οποίες δεν είναι και τόσο δύσκολο να εφαρμοστούν στην καθημερινή μας ζωή. Ετσι, για να μπορέσουμε να γιορτάσουμε ακόμη πολλές Πρωτοχρονιές με πολλές αποφάσεις.

 

Για να ξέρετε πού βρίσκεστε αρχίστε με αυτό το απλό (σχετικά) τεστ: τρέξτε για να καλύψετε μια απόσταση ενός μιλίου (1,6 χιλιόμετρα) όσο πιο γρήγορα μπορείτε. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Κούπερ Φυσικής Αγωγής στο Ντάλας του Τέξας, αν διανύετε τη δεκαετία των 40 ή 50 ετών, θα πρέπει να μπορείτε να ολοκληρώσετε την προσπάθεια σε 8 λεπτά οι άνδρες και σε 9 οι γυναίκες. Αν μετά βίας καταφέρνετε να φτάσετε στο τέλος της διαδρομής (και ξεπερνάτε οι άνδρες τα 10 λεπτά και οι γυναίκες τα 12), η πιθανότητα να πάθετε καρδιαγγειακό νόσημα είναι αυξημένη κατά 30%.

Αυτό όμως δεν είναι λόγος να αποθαρρυνθείτε. Οι αμερικανοί ειδικοί επισημαίνουν ότι το μόνο που χρειάζεστε είναι συστηματική προπόνηση: ξεχάστε αρχικά την ώρα και προσπαθήστε να φτάσετε στο τέλος της διαδρομής περπατώντας ζωηρά. Οταν αυτό γίνει εύκολο, αυξήστε βαθμηδόν τον ρυθμό και σύντομα ο στόχος θα επιτευχθεί.

 

Ή με το δεξί χέρι αν είστε αριστερόχειρες. Η ιδέα πίσω από αυτή την πρακτική είναι να αναγκάσετε τον εγκέφαλό σας να ενεργοποιηθεί και να δημιουργήσει νέες συνάψεις. Ολοένα περισσότεροι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η διατήρηση της νεότητας του εγκεφάλου μας και κατά συνέπεια η προστασία από τις νευροεκφυλιστικές νόσους περνά μέσα από την ανάπτυξη νέων ικανοτήτων. Το γράψιμο με το άλλο χέρι, η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, ακόμη και το να προσπαθούμε να ανακαλύψουμε επιχειρήματα υπέρ μιας άποψης την οποία δεν στηρίζουμε αποτελούν την καλύτερη εγκεφαλική γυμναστική.

 

Ναι, ο ύπνος είναι απαραίτητο συστατικό υγείας και μακροζωίας: σύμφωνα με μελέτη αμερικανών ερευνητών η οποία δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση «Hypertension», ο ελλιπής ύπνος αυξάνει την αρτηριακή πίεση. Αντιθέτως, διαπιστώθηκε ότι μία ώρα παραπάνω ύπνου κάθε βράδυ (8 ώρες αντί για 7) ήταν αρκετή για να ρυθμιστεί η πίεση των εθελοντών (784 άνδρες ηλικίας άνω των 65 ετών) μέσα σε διάστημα έξι εβδομάδων. Το εύρημα αποδίδεται στο γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της νύχτας ρυθμίζεται η έκκριση των ορμονών του στρες οι οποίες επιδρούν στην αρτηριακή πίεση.

Αλλά προσοχή: οι ειδικοί του ύπνου επισημαίνουν ότι είναι πολύ σημαντικό να κοιμάται κανείς καλά καθορισμένες ώρες και πως, αν θέλετε να κερδίσετε πραγματικά από τη μία ώρα ύπνου παραπάνω, πρέπει να κοιμόσαστε νωρίτερα και όχι να παραμένετε στο κρεβάτι το πρωί.

 

Σύμφωνα με ερευνητές του Τμήματος Ερευνών για την Ανθρώπινη Διατροφή του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, το κόκκινο χρώμα των φρούτων και λαχανικών σηματοδοτεί την παρουσία προστατευτικών για την υγεία ουσιών. Και δεν έχουν άδικο: μια κόκκινη πιπεριά διαθέτει περισσότερη βιταμίνη C από ένα πορτοκάλι, οι τομάτες περιέχουν λυκοπένιο (ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό με αντικαρκινικές ιδιότητες, αλλά και με προστατευτική δράση έναντι των καρδιαγγειακών νοσημάτων), τα κόκκινα σταφύλια είναι πλούσια σε ρεσβερατρόλη (μια ουσία με αντιφλεγμονώδη δράση αλλά και ικανότητα μείωσης των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα) και τα παντζάρια περιέχουν νιτρικά άλατα τα οποία συμβάλλουν στη χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων και τη μείωση της αρτηριακής πίεσης.

 

Πλήθος μελετών ανά τον κόσμο - από τις σκανδιναβικές χώρες ως την Αυστραλία - κατέδειξαν ότι η λήψη προβιοτικών όχι μόνο αποτελεί ασπίδα προστασίας ενάντια στις κοινές λοιμώξεις αλλά παρέχει προστασία και ενάντια στις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Ειδικότερα διαπιστώθηκε ότι η λήψη προβιοτικών λίγες ημέρες πριν από την εισαγωγή στο νοσοκομείο για χειρουργική επέμβαση προστάτεψε μετεγχειρητικά τους εθελοντές από τη μόλυνση με το υπερβακτήριο Clostiridium difficile. Πείτε λοιπόν «ναι» στα ζωντανά γιαούρτια στην καθημερινή σας ζωή. Ετσι όχι μόνο θα είστε έτοιμοι για κάθε απρόοπτο αλλά, σύμφωνα με μελέτη αμερικανών επιστημόνων, θα έχετε πιθανότατα ρυθμίσει και την πίεσή σας.

 

Κάντε σεξ! Τα οφέλη του οργασμού στη μακροζωία είναι αποδε-δειγμένα, λένε ουαλλοί επιστήμονες.


Το σεξ μακραίνει τη ζωή, λένε οι ερευνητές που πραγματοποίησαν εκτενή μελέτη (Caerphilly Cohort Study) μεταξύ Ουαλλών ηλικίας 45-50 ετών. Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, οι συχνοί οργασμοί (δύο φορές την εβδομάδα) μείωναν κατά 50% την πιθανότητα πρόωρου θανάτου σε σχέση με εκείνους που είχαν αραιότερες σεξουαλικές επαφές. Οι ερευνητές αποδίδουν τις ευεργετικές ιδιότητες του σεξ αφενός στο γεγονός ότι ενισχύει την κυκλοφορία του αίματος και μειώνει το στρες και αφετέρου στο ότι προωθεί την έκλυση της ορμόνης DHEA. Πρόκειται για την ορμόνη από την οποία δημιουργείται η τεστοστερόνη, η οποία με τη σειρά της συμβάλλει στην αποκατάσταση των ιστών και λειτουργεί ως φυσικό αντικαταθλιπτικό.

 

Μπορεί να ακούγεται οξύμωρο, αλλά η επιστήμη δεν στηρίζει την υπόθεση ότι μια δουλειά χωρίς στρες συμβάλλει στη μακροζωία. Οπως αποδεικνύεται από τη διεξοδική εργασία The Longevity Project (Πρόγραμμα Μακροζωίας), κατά τη διάρκεια του οποίου μελετήθηκε ο τρόπος ζωής 1.500 ατόμων ηλικίας άνω των 80 ετών, η σκληρή δουλειά και οι επιτυχίες αποτελούν ισχυρούς δείκτες πρόβλεψης μακροζωίας. Ούτε λίγο ούτε πολύ, όσο πιο σκληρά είχε εργαστεί κανείς και όσο περισσότερο επιτυχή σταδιοδρομία είχε τόσο μειωμένες ήταν οι πιθανότητες να πεθάνει νέος. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι διευθυντές ορχήστρας, οι οποίοι σηκώνουν τεράστιο βάρος ευθυνών αλλά λαμβάνουν και τεράστια ικανοποίηση από το ένθερμο χειροκρότημα, είναι από τους μακροβιότερους επαγγελματίες.

 

Ε, τι να κάνουμε, βρε παιδιά, έτσι αποφάσισε η φύση! Ολοι ξέρουμε ότι οι γυναίκες ζουν περισσότερο από τους άνδρες, αλλά τώρα ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης στο Βέλγιο έχουν και την εξήγηση (ή ίσως μέρος της εξήγησης). Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, το ένα παραπάνω Χ χρωμόσωμα που διαθέτουν οι γυναίκες φαίνεται ότι θωρακίζει το ανοσοποιητικό τους σύστημα. (Ειδικότερα οι γυναίκες παράγουν μεγαλύτερες ποσότητες microRNA, μορίων με ποικίλους βιολογικούς ρόλους που μεταξύ άλλων συμβάλλουν στη διατήρηση της ομοιόστασης του ανοσοποιητικού συστήματος.)

 

Οι στατιστικές δείχνουν ότι οι κοινωνίες που φημίζονται για τη μακροζωία των πολιτών τους τείνουν να είναι ορεινές. Από τους Καυκάσιους ως τους Κρήτες και τους κατοίκους της ορεινής πόλης Ovodda στη Σαρδηνία, όπου το 70% των κατοίκων φτάνει τα 100, το υψόμετρο φαίνεται ότι μακραίνει τη ζωή. Οι ερευνητές πάντως δεν ξέρουν πού να αποδώσουν το εύρημα: πιθανότατα είναι ένας συνδυασμός του καθαρού αέρα και του γεγονότος ότι το καθημερινό ανεβοκατέβασμα γυμνάζει τόσο την καρδιά όσο και τους μυς. Αν δεν μετοικήσετε, τουλάχιστον επιλέξτε να περπατάτε σε ανηφόρες.

 

Καβγαδίστε! Οταν ο σύντροφός σας σάς βγάζει από τα ρούχα σας, μην καταπίνετε την οργή σας. Ενας γερός καβγάς θα εξασφαλίσει ότι θα έχετε πολλά ακόμη χρόνια για να μαλώνετε!


Οχι, οι επιστήμονες δεν εννοούν ότι πρέπει να κάνετε καβγά για τον καβγά αλλά να μην καταπιέζετε τον θυμό σας. Ειδικότερα, μελέτη διάρκειας 17 ετών η οποία εκπονήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν στις ΗΠΑ και στην οποία συμμετείχαν 192 ζευγάρια κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα άτομα που κατέπνιγαν τον θυμό τους είχαν 25% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν νέα. Οπως επισημαίνουν οι ερευνητές στο άρθρο τους που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Journal of Family Communication», ο χρονίως καταπιεσμένος θυμός προκαλεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης, αϋπνία, καρδιαγγειακά προβλήματα και αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου.

 

Οι σχέσεις με τους γονείς μας είναι προγνωστικός παράγοντας για την καλή ή μη υγεία μας. Αυτό προέκυψε από μελέτη ερευνητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, οι οποίοι άρχισαν σχετική μελέτη στη διάρκεια της δεκαετίας του 1950. Στα επόμενα χρόνια διαπιστώθηκε ότι το 91% των νεαρών στην αρχή της μελέτης ανδρών που δήλωσαν κακές σχέσεις με τους γονείς τους κατέληξε στη μέση ηλικία να διαθέτει προβλήματα αλκοολισμού, υπέρταση και καρδιαγγειακά νοσήματα. Αντίθετα, μεταξύ των ανδρών που διατηρούσαν θερμές σχέσεις με τους γεννήτορες το ποσοστό που εμφάνισε αντίστοιχα προβλήματα ήταν της τάξεως του 44%.

 

Επιδημιολογική μελέτη η οποία αφορούσε 600.000 Σουηδούς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το να παίζει κανείς γκολφ μπορεί να αυξήσει τη ζωή του ακόμη και για πέντε ολόκληρα χρόνια. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Καρολίνσκα οι οποίοι πραγματοποίησαν τη μελέτη δεν ξαφνιάστηκαν από το αποτέλεσμα. Το να παίζει κανείς γκολφ σημαίνει ότι για 4-5 ώρες βρίσκεται στην εξοχή και περπατά με γοργό ρυθμό (πράγμα που σημαίνει ότι ασκεί τόσο το μυϊκό όσο και το καρδιαγγειακό σύστημά του), ενώ παράλληλα υπάρχει και η θετική κοινωνική συνιστώσα καθώς πρόκειται για παιχνίδι που απαιτεί παρέα.

 

Το Εθνικό Ινστιτούτο για τον Καρκίνο (National Cancer Institute) των ΗΠΑ προειδοποιεί: μετά την ηλικία των 25 κάθε ώρα τηλεθέασης μικραίνει τη ζωή μας κατά 22 λεπτά! Ακόμη και αν η παραπάνω σοκαριστική εκτίμηση δεν είναι ακριβής, οι κίνδυνοι της τηλεθέασης είναι καλά τεκμηριωμένοι. Οπως εξηγούν οι ειδικοί, ούτε το να ασκείται κανείς απαλύνει την κακή επίδραση της ακινησίας στην οποία υποβάλλουμε τον εαυτό μας όταν παρακολουθούμε το «κουτί». Ακινησία σημαίνει μυϊκή αδράνεια, που με τη σειρά της σημαίνει μειωμένο μεταβολισμό λιπών και σακχάρων.

 

Αν δεν ήταν από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, μπορεί και να μην αναφερόμασταν σε αυτή τη μελέτη, η οποία έγινε με τη βοήθεια εθελοντριών φοιτητριών και είχε στόχο να μελετήσει την ορμονική επίδραση στη συμπεριφορά μας. Οπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, μια κουβεντούλα «κοινωνικής κριτικής» διάρκειας 20 λεπτών ήταν αρκετή για να αυξηθούν τα επίπεδα της ορμόνης προγεστερόνης (όπως αυτά μετρήθηκαν στο σάλιο των εθελοντριών). Μεταξύ άλλων η προγεστερόνη μειώνει το στρες (δρα, δηλαδή, ως φυσικό αγχολυτικό). Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι έπειτα από 20 λεπτά κουτσομπολιού τα επίπεδα της ορμόνης άρχισαν να πέφτουν. Οπότε, αν θέλετε να χαλαρώσετε κουτσομπολεύοντας, να είστε σύντομοι!

 

Δεν είναι μόνο το στρες που δημιουργεί η συνεχής παρακολούθηση του βάρους μας επιβαρυντικό για την υγεία, είναι και το γεγονός ότι καμιά φορά η ζυγαριά δημιουργεί λανθασμένες εντυπώσεις. Εκείνο που πραγματικά μετράει, λένε οι ερευνητές, είναι η κατανομή των κιλών μας και όχι μόνο τα κιλά αυτά καθαυτά. Ιδιαίτερα επιβαρυντικό είναι το ενδοσπλαχνικό λίπος, το οποίο συσσωρεύεται ανάμεσα στα όργανα της κοιλιακής χώρας και επιδρά στον μεταβολισμό μας, με αποτέλεσμα την εμφάνιση του μεταβολικού συνδρόμου. Αν θέλετε πάντως να κάνετε ένα γρήγορο τεστ, παρατηρήστε την κοιλιά σας όταν ξαπλώνετε. Αν το λίπος σας είναι υποδόριο, η κοιλιά γίνεται επίπεδη. Αν όμως υπάρχει ένα βουναλάκι που αρνείται να εξαφανιστεί, καλύτερα να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για ένα τσεκ απ (ναι, ακόμη και αν η ζυγαριά δεν είναι πολύ «κακιά» μαζί σας).

 

Το έλεγαν η γιαγιά και η μητέρα σας και είχαν δίκιο. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη αμερικανών ενδοκρινολόγων, το να τρώει κανείς χωρίς να μασάει επαρκώς την τροφή του διπλασιάζει την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου ΙΙ. Το εύρημα αποδίδεται στο γεγονός ότι αφενός τείνουμε να τρώμε περισσότερο όταν δεν μασάμε καλά και αφετέρου δεν βοηθούμε στη διάσπαση των τροφών και δίνουμε στον οργανισμό μας περισσότερη δουλειά.

 

Ενας τεράστιος αριθμός μελετών έχει όντως καταδείξει την ευεργετική επίδραση του κόκκινου κρασιού στο καρδιαγγειακό σύστημα, ενώ υπάρχουν μελέτες και για άλλα ποτά, της μπίρας συμπεριλαμβανομένης. Οι ειδικοί αποδίδουν τα ευεργετικά αποτελέσματα του κρασιού στα φλαβονοειδή που περιέχει (και κυρίως στη ρεσβερατρόλη), αλλά επισημαίνουν το εξής: Πιείτε το κρασί σας αν μπορείτε να σταματήσετε στο ένα ποτήρι. Τα οφέλη του επισκιάζονται από τις παρενέργειες της υπερκατανάλωσης αλκοόλ.