Η έμμηνος ρύση ή περίοδος αποτελεί μία φυσιολογική διαδικασία που αφορά τις γυναίκες για ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους και τις καθιστά ικανές να αναπαραχθούν.
Πρωτοεμφανίζεται κατά την περίοδο της εφηβείας και διακόπτεται, σταδιακά, όταν η γυναίκα βρίσκεται κοντά στην ηλικία των 50 ετών.
Κάθε εμμηνορροϊκός κύκλος αφορά το διάστημα από την πρώτη ημέρα αιμορραγίας έως την έναρξη της επόμενης και διαρκεί στην πλειοψηφία των περιπτώσεων 28 ημέρες. Ωστόσο, είναι πιθανό να είναι λίγο μικρότερος ή και μεγαλύτερος. Σε γενικές γραμμές, θεωρείται φυσιολογικός όταν διαρκεί από 21 έως 35 ημέρες.
Τι θεωρείται καθυστέρηση περιόδου;
Καθυστέρηση περιόδου θεωρείται πως έχουμε, εφόσον η έμμηνος ρύση δεν εμφανίζεται την ημέρα που ολοκληρώνεται ο συνήθης κύκλος μιας γυναίκας. Αν καθυστερήσει έως και 3 ημέρες σε άτομα με μεγάλη σταθερότητα κύκλου, δεν υπάρχει συνήθως λόγος ανησυχίας. Από την άλλη, οι γυναίκες που δεν έχουν πολύ σταθερό κύκλο, είναι πιθανό να έχουν καθυστέρηση ακόμη και για 10 ημέρες, κάτι που γι΄αυτές είναι πολύ συνηθισμένο.
Συνεπώς, στην ερώτηση «Μέχρι πόσες μέρες είναι φυσιολογική η καθυστέρηση;», δεν μπορεί να δοθεί ξεκάθαρη απάντηση, αν και γενικά ένας εμμηνορροϊκός κύκλος που κυμαίνεται μεταξύ 21-38 ημερών θεωρείται φυσιολογικός, εκτός κι αν υπάρχει φυσικά η πιθανότητα εγκυμοσύνης.
Συμπτώματα καθυστέρησης
Αν και είναι πιθανό να υπάρχει καθυστέρηση περιόδου χωρίς συμπτώματα, οι περισσότερες γυναίκες παρουσιάζουν συμπτωματολογία που θυμίζει σε μεγάλο βαθμό αυτήν της εγκυμοσύνης στα πρώιμα στάδια.
Συγκεκριμένα, μία γυναίκα με μεγάλη καθυστέρηση περιόδου χωρίς εγκυμοσύνη, μπορεί να παρουσιάσει τα εξής συμπτώματα:
- Κράμπες στη μήτρα
- Πόνους χαμηλά στην κοιλιά (πόνοι περιόδου χωρίς περίοδο)
- Βαρύ και ευαίσθητο στην αφή στήθος
- Ναυτία
- Αίσθημα κόπωσης
- Ευερεθιστότητα
- Συχνές αλλαγές στη διάθεση
- Δυσκοιλιότητα ή/και διάρροια
- Φούσκωμα στην κοιλιά
- Πρήξιμο/ Κατακράτηση υγρών
- Ζάλη
- Αιτίες
Υπάρχουν αρκετές γυναίκες που αναρωτιούνται γιατί έχουν καθυστέρηση περιόδου. Η αλήθεια είναι πως οι πιθανές αιτίες είναι πραγματικά πολλές!
Εξαιρώντας την περίπτωση εγκυμοσύνης, παρακάτω αναφέρονται οι πιο χαρακτηριστικές καταστάσεις που μπορεί να επηρεάσουν τη σταθερότητα του κύκλου, ορισμένες εκ των οποίων είναι ευρέως γνωστές, ενώ άλλες όχι και τόσο.
1. Εφηβεία – Πρώτες Περίοδοι
Ακόμη κι αν μία κοπέλα είχε την πρώτη της περίοδο (εμμηναρχή), κάτι το οποίο συμβαίνει συνήθως σε ηλικία 11-15 ετών, αυτό δεν σημαίνει ότι ο κύκλος της θα είναι εξαρχής σταθερός και κατ’ επέκταση προβλέψιμος γι’ αυτήν.
Είναι εξαιρετικά σύνηθες, η έμμηνος ρύση να είναι ασταθής τα πρώτα χρόνια, με αποτέλεσμα να παρατηρείται καθυστέρηση – τόσο μικρή όσο και αρκετά μεγάλη – χωρίς αυτό να υποδηλώνει, στις περισσότερες περιπτώσεις, την ύπαρξη κάποιου προβλήματος υγείας ή εγκυμοσύνης.
Γενικότερα, η επιστημονική έρευνα έχει δείξει πως οι εμμηνοριακοί κύκλοι είναι σταθερότεροι στις γυναίκες μεταξύ 21 και 35 ετών, με την πιθανότητα καθυστέρησης και γενικότερης αστάθειας στον κύκλο να αυξάνεται σημαντικά στις μικρότερες και μεγαλύτερες ηλικίες, όπως θα αναφερθεί και παρακάτω.
2. Περιεμμηνόπαυση (κλιμακτήριος)
Πέρα από την εμμηναρχή, κατά την οποία ξεκινάει η περίοδος και η ικανότητα αναπαραγωγής σε άτομα του γυναικείου φύλου, εμφανίζεται μετά από αρκετά χρόνια – συνήθως σε ηλικία 45-55 ετών – η εμμηνόπαυση.
Ωστόσο, η εμμηνόπαυση δε συμβαίνει από τη μία μέρα στην άλλη. Η κάθε γυναίκα περνάει από τη λεγόμενη περίοδο της περιεμμηνόπαυσης – ευρέως γνωστή ως κλιμακτήριος – η οποία ποικίλλει σε διάρκεια και συμπτωματολογία, αλλά κατά κύριο λόγο χαρακτηρίζεται από ακανόνιστες (αραιότερες) περιόδους και δυσφορία που προκαλείται από:
- τις συχνές ψυχολογικές διακυμάνσεις
- τη νυχτερινή εφίδρωση
- τις εξάψεις
- την αϋπνία
- την ξηρότητα κόλπου
- τους πονοκεφάλους
- τη μειωμένη λίμπιντο
Αξίζει να σημειωθεί πως σε ορισμένες περιπτώσεις η εμμηνόπαυση λαμβάνει χώρα σε μικρότερη ηλικία (γυναίκες πριν τα 40), με τη συγκεκριμένη κατάσταση να είναι γνωστή ως πρόωρη εμμηνόπαυση. Σε αυτήν την περίπτωση, λοιπόν, μπορεί μία νέα και υγιής γυναίκα να εμφανίσει καθυστέρηση περιόδου, χωρίς να υπάρχει εγκυμοσύνη.
3. Πρόωρη Ωοθηκική Ανεπάρκεια (ΠΩΑ)
Η συγκεκριμένη κατάσταση, διεθνώς γνωστή ως Premature Ovarian Insufficiency (POI), χαρακτηρίζεται από μη φυσιολογική λειτουργία των ωοθηκών σε ηλικία μικρότερη των 40, με επιπολασμό 1% σε αυτό το ηλικιακό εύρος.
Ως αποτέλεσμα, ο οργανισμός δεν παράγει επαρκή ποσότητα οιστρογόνων και η γυναίκα εμφανίζει αραιομηνόρροια ή αμηνόρροια, κάτι που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου, οστεοπόρωσης και υπογονιμότητας.
Σε γενικές γραμμές, τα συμπτώματα της ΠΩΑ θυμίζουν αυτά της περιεμμηνόπαυσης, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνουν την καθημερινότητα των γυναικών. Παρόλα αυτά, η ΠΩΑ δε θα πρέπει να συγχέεται με την πρώιμη εμμηνόπαυση.
Οι γυναίκες με Πρόωρη Ωοθηκική Ανεπάρκεια είναι πιθανό να εμφανίζουν εμμηνόρροια κατά διαστήματα και, μάλιστα, για αρκετά χρόνια, καθιστώντας δυνατή και την περίπτωση σύλληψης, εν αντιθέσει με τις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
4. Φαρμακευτική Αγωγή
Η λήψη κάποιων φαρμάκων μπορεί να επηρεάσει τον κύκλο μιας γυναίκας, οδηγώντας συχνά σε καθυστέρηση.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα αντισυλληπτικά χάπια, κατά την έναρξη λήψης ή διακοπή των οποίων μπορεί να επηρεαστεί ο κύκλος και να υπάρξει κάποιου βαθμού καθυστέρηση. Το ίδιο ισχύει και για άλλες μεθόδους αντισύλληψης (ενέσιμη μορφή/εμφύτευμα).
Άλλες αγωγές που είναι πιθανό να τροποποιήσουν τον κύκλο μιας γυναίκας είναι τα αντιεπιληπτικά, τα αγχολυτικά και τα αντικαταθλιπτικά, καθώς και οι εντατικές αγωγές για σοβαρούς νόσους.
5. Παχυσαρκία
Το υπερβάλλον σωματικό βάρος έχει συνδεθεί στενά με τις ακανόνιστες περιόδους, καθώς προκαλεί ανεπιθύμητες ορμονικές αλλαγές που είναι πιθανό να οδηγήσουν ακόμη και σε πλήρη αμηνόρροια.
Σύμφωνα με έρευνες, οι παχύσαρκες γυναίκες είναι πιο πιθανό να έχουν ασταθή και επίπονο εμμηνορροϊκό κύκλο, πολυκυστικές ωοθήκες, υπογονιμότητα και άλλες ορμονικές διαταραχές. Μάλιστα, τόσο η ηλικία κατά την οποία αναπτύσσεται η παχυσαρκία, όσο και το πόσο απότομα αυξάνεται το βάρος σώματος, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στις παραπάνω καταστάσεις.
Συστήνεται, λοιπόν, η υγιής απώλεια βάρους, με συνδυασμό ισορροπημένης διατροφής και τακτικής φυσικής δραστηριότητας, προκειμένου να επέλθει ορμονική ισορροπία.
6. Χαμηλό Σωματικό Βάρος
Πέρα από την παχυσαρκία, όμως, εξίσου πιθανό να επηρεάσει τη σταθερότητα της περιόδου είναι και το πολύ χαμηλό βάρος σώματος ή/και σωματικό λίπος.
Η ξαφνική απώλεια κιλών και η απότομη μείωση του σωματικού λίπους μπορεί να οδηγήσει σε ολιγομηνόρροια ή και αμηνόρροια, έως ότου αποκατασταθεί η ισορροπία στον οργανισμό.
Αυτό μπορεί να προκύψει από καταστάσεις, όπως:
- Εξαντλητική δίαιτα
- Υπερβολική άσκηση
- Διατροφικές διαταραχές
- Παθολογικές καταστάσεις
- Λήψη φαρμάκων
- Συνδυασμό των παραπάνω
Η υπερβολική άσκηση δεν αφορά μόνο τους επαγγελματίες αθλητές (π.χ. μπαλέτο, ρυθμική, μαραθωνοδρόμοι), αλλά και όσους γυμνάζονται καθημερινά για μεγάλη διάρκεια ή/και σε μεγάλη ένταση (υπερπροπόνηση), ειδικά όταν αυτό συνδυάζεται με ελλιπή και μη ισορροπημένη διατροφή ή/και έντονο στρες.
Τέλος, όσον αφορά τις διατροφικές διαταραχές (π.χ. νευρική ανορεξία, βουλιμία), είναι πολύ σημαντικό αυτές να αντιμετωπίζονται, φυσικά, μόνο με βοήθεια από τους αρμόδιους επαγγελματίες υγείας.
7. Υποθυρεοειδισμός & Υπερθυρεοειδισμός
Η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από διαφορετικά συμπτώματα στον οργανισμό, με ένα από αυτά να είναι η καθυστέρηση της περιόδου.
Τόσο στην υπερλειτουργία όσο και στην υπολειτουργία του αδένα – υπερθυρεοειδισμός και υποθυρεοειδισμός αντίστοιχα – τα επίπεδα των ορμονών μπορούν να επηρεαστούν σημαντικά και να οδηγήσουν σε ολιγομηνόρροια ή και αμηνόρροια.
Ωστόσο, οι παραπάνω καταστάσεις είναι εύκολα διαχειρίσιμες με τη λήψη της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής, που έχει ως αποτέλεσμα την επαναφορά της ορμονικής ισορροπίας.
8. Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ)
Το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών ή Polycystic Ovary Syndrome (PCOS) είναι μία αρκετά κοινή κατάσταση μεταξύ των γυναικών, που χαρακτηρίζεται από ορμονική ανισορροπία (περίσσεια ανδρογόνων) και οδηγεί συχνά σε ακανόνιστες περιόδους.
Πέρα από την καθυστέρηση περιόδου, το ΣΠΩ έχει συνδεθεί με την αντίσταση στην ινσουλίνη, τον διαβήτη και την παχυσαρκία, ενώ οι γυναίκες με PCOS εμφανίζουν επίσης ένα ή περισσότερα από τα εξής συμπτώματα:
- Δυσκολία απώλειας κιλών
- Συχνές αυξομειώσεις του σωματικού βάρους
- Έντονη τριχοφυΐα σε πρόσωπο-σώμα
- Λιπαρότητα ή/και ακμή
- Δυσκολία σύλληψης
9. Στρες
Είτε αναφερόμαστε σε χρόνιο, είτε σε παροδικό αλλά έντονο άγχος, η συγκεκριμένη κατάσταση μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την υγεία του ατόμου και να αλλοιώσει τα επίπεδα ορμονών, με αποτέλεσμα σε πολλές γυναίκες να προκύψει καθυστέρηση ή απώλεια περιόδου.
Το στρες μπορεί να είναι τόσο ψυχικό, όσο και σωματικό, να διαρκεί λίγο ή πολύ και να οφείλεται σε πλήθος παραγόντων. Καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν stress στον οργανισμό είναι:
- οι έντονοι ρυθμοί ζωής
- η υπερκόπωση
- μία μεγάλη αλλαγή στην καθημερινότητα (π.χ. μετακόμιση, αλλαγή εργασίας)
Εάν το στρες που βιώνετε είναι έντονο ή/ και παρατεταμένο, ασχέτως αν επηρεάζει την έμμηνο ρύση ή όχι, θα πρέπει να επανέλθει σε διαχειρίσιμο επίπεδο για το καλό της συνολικής σας υγείας. Ο διαλογισμός, η άσκηση (π.χ. yoga) και η ψυχοθεραπεία μπορούν να βοηθήσουν.
10. Ασθένειες
Πέρα από τις παθολογικές καταστάσεις που ήδη αναφέρθηκαν, υπάρχουν και άλλες ασθένειες που μπορεί να επηρεάσουν τη σταθερότητα της περιόδου.
Αυτές μπορεί να είναι τόσο οξείες (π.χ. γρίπη) όσο και χρόνιες παθήσεις (π.χ. φλεγμονώδης νόσος), είτε μικρής είτε μεγάλης σοβαρότητας.
Αναφέρονται ορισμένες εξ’ αυτών:
- Κρυολόγημα/Ίωση
- Διαβήτης και προδιαβήτης
- Αντίσταση στην ινσουλίνη
- Κοιλιοκάκη
- Σύνδρομο Cushing
- Σύνδρομο Asherman
- Συγγενής υπερπλασία των επινεφριδίων
- Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα
Εκτός όμως από τις αιτίες καθυστέρησης που αναφέρθηκαν, υπάρχουν αρκετές ακόμη καταστάσεις που επηρεάζουν τον εμμηνορροϊκό κύκλο, όπως ο θηλασμός (λόγω αυξημένης προλακτίνης).
Πότε να δω το γιατρό
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό μια γυναίκα να επισκέπτεται το γυναικολόγο της εάν:
- δεν έχει αδιαθετήσει για 3 συνεχόμενους κύκλους
- έχει περάσει τα 16 και δεν της έχει έρθει περίοδος ή
- εμφανίζει καθυστέρηση συνδυαστικά με αλλαγές στο βάρος/ έντονη τριχοφυΐα/ αίσθημα κόπωσης.
Αυτός είναι ο μόνος που μπορεί να κρίνει αν θα δοθεί κάποιο χάπι για να έρθει η περίοδος ή αν απαιτούνται αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως αν κάποια γυναίκα αναρωτιέται πόσες μέρες καθυστέρηση θεωρείται εγκυμοσύνη, δεν υπάρχει σαφής απάντηση και θα πρέπει να γίνει ο απαραίτητος έλεγχος μέσω κάποιου τεστ ή αιματολογικών εξετάσεων.
Πηγή: vita4you.gr
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη