Παρά το γεγονός ότι αυτές οι λοιμώξεις ευθύνονται για περίπου 2.500 θανάτους ετησίως στη χώρα – από τους 35.000 που εκτιμώνται σε όλη την Ευρώπη – δεν καταγράφονται επίσημα ως αιτία θανάτου, καθώς οι επιπλοκές από την αρχική πάθηση θεωρούνται υπεύθυνες.
Το πρόβλημα επιδεινώνεται από την αυξανόμενη ανθεκτικότητα των μικροβίων στα αντιβιοτικά, καθιστώντας πολλές θεραπείες αναποτελεσματικές. Η κατάσταση απαιτεί τη χάραξη ενιαίας εθνικής στρατηγικής, με τη συνεργασία κράτους, επιστημονικής κοινότητας και φαρμακευτικών εταιρειών.
Η εξάπλωση της ανθεκτικότητας
Σύμφωνα με δεδομένα του ΕΟΔΥ, μεταξύ 2000 και 2018, η ανθεκτικότητα των παθογόνων στα αντιβιοτικά στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 46%. Μόνο το 2020, 41.000 περιστατικά λοιμώξεων από ανθεκτικά μικρόβια καταγράφηκαν, αριθμός αυξημένος κατά 76% σε σχέση με το 2016.
Οι γιατροί αντιμετωπίζουν μικροοργανισμούς όπως η Klebsiella, το Acinetobacter και η Pseudomonas, οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται πλέον στα παλαιότερα ισχυρά αντιβιοτικά (π.χ. καρβαπενέμες, κεφαλοσπορίνες 3ης γενιάς, φθοριοκινολόνες).
Ο καθηγητής Λοιμωξιολογίας του ΕΚΠΑ, Νικόλαος Σύψας, υπογράμμισε πως η κατάσταση έχει ξεπεράσει τα όρια: «Τα μικρόβια είναι πλέον πιο δυνατά από τα διαθέσιμα φάρμακα. Η μάχη χάνεται, ενώ νέα φαρμακευτικά “όπλα” δεν υπάρχουν».
Διεθνής ανησυχία για την κατάσταση στην Ελλάδα
Η σοβαρότητα του φαινομένου οδήγησε το ECDC (Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων) να πραγματοποιήσει επίσκεψη αξιολόγησης στα ελληνικά νοσοκομεία. Η έκθεσή του χαρακτήρισε τη χώρα ως «μη ασφαλή για ασθενείς», ενώ συνέστησε στις ευρωπαϊκές χώρες να απομονώνουν προληπτικά ασθενείς που επιστρέφουν από νοσηλεία στην Ελλάδα, λόγω του κινδύνου εξάπλωσης πολυανθεκτικών λοιμώξεων.
Το αδιέξοδο στην ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών
Η φαρμακευτική βιομηχανία εμφανίζεται απρόθυμη να επενδύσει στην ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών, καθώς η διαδικασία είναι δαπανηρή (πάνω από 1,5 δισ. δολάρια) και τα προσδοκώμενα έσοδα περιορισμένα, λόγω της περιορισμένης – και ορθά – χρήσης των νέων φαρμάκων.
Πολλές εταιρείες που ανέπτυξαν καινοτόμα αντιβιοτικά οικονομικά κατέρρευσαν, μη μπορώντας να καλύψουν το κόστος της έρευνας και παραγωγής.
Η ανάγκη για οικονομικά κίνητρα
Η μόνη ρεαλιστική διέξοδος, σύμφωνα με ειδικούς όπως ο Αντώνης Φουστέρης της Pfizer, είναι η παροχή κινήτρων προς τη φαρμακευτική βιομηχανία. Ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ) προτείνει συγκεκριμένα μέτρα:
Μεταβιβάσιμα κουπόνια αποκλειστικότητας: Παροχή δικαιώματος παράτασης αποκλειστικότητας για άλλα προϊόντα μιας εταιρείας ως ανταμοιβή για την ανάπτυξη νέου αντιβιοτικού.
Συνδρομητικά μοντέλα πληρωμής: Σταθερές ετήσιες αμοιβές σε φαρμακευτικές, ανεξάρτητα από την κατανάλωση του φαρμάκου, εξασφαλίζοντας διαθεσιμότητα χωρίς εμπορική πίεση.
Απλοποιημένο ρυθμιστικό πλαίσιο: Επιτάχυνση εγκρίσεων, ενίσχυση περιόδων αποκλειστικότητας και διευκολύνσεις στη διαδικασία αποζημίωσης.
Ειδικά ταμεία για έρευνα: Δημιουργία χρηματοδοτικών εργαλείων που θα ενισχύσουν τη μακροπρόθεσμη έρευνα στον τομέα των αντιβιοτικών.
Συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων: Συνεργασία μεταξύ κράτους, εταιρειών, επαγγελματιών υγείας και εκπροσώπων ασθενών για σχεδιασμό ρεαλιστικών πολιτικών.
Εθνική στρατηγική: Μονόδρομος για την Ελλάδα
Η σύνταξη και εφαρμογή ενός εθνικού σχεδίου δράσης για τη διαχείριση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων και την ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών θεωρείται απαραίτητη. Χωρίς οργανωμένη προσπάθεια, η χώρα κινδυνεύει να παραμείνει στην κορυφή της αρνητικής λίστας της Ευρώπης.
Η αντιμετώπιση του προβλήματος δεν αφορά μόνο την ιατρική κοινότητα αλλά απαιτεί τη δέσμευση όλων των φορέων – πολιτείας, βιομηχανίας, ερευνητικών ιδρυμάτων και κοινωνίας – προκειμένου να προστατευτεί η δημόσια υγεία και να εξασφαλιστεί η επιβίωση απέναντι στην απειλή των πολυανθεκτικών μικροβίων.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ τον Ιούνιο: Ανακοινώθηκε ΕΠΙΣΗΜΑ η ύλη!
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 16/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
