Στα 16 δισ. τα μέτρα ως το 2016 με το επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο

Με βάση τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση, θα πρέπει να απομακρυνθούν (αρχικά με διαθεσιμότητα), 25.000 υπάλληλοι, εκ των οποίων 6.250 ώς το τέλος Μαρτίου

 

Διετία - "κόλαση", μέσα στην οποία οι Έλληνες πολίτες θα υποστούν και νέο μπαράζ φόρων και λιτότητας 13,2 δισ. ευρώ, περιγράφει το Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα 2013-2016 που κατατέθηκε προχθές στη Βουλή. Από το πακέτο αυτό, τα 9,5 δισ. ευρώ θα επιβληθούν εφέτος και τα άλλα 3,7 δισ. ευρώ το 2014. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το καθεστώς του οικονομικού και κοινωνικού ζόφου ολοκληρώνεται το επόμενο έτος. Μπορεί το ίδιο πρόγραμμα να προβλέπει για το 2015 μια ελάφρυνση 37 εκατ. ευρώ και για το 2016 μια -συγκριτικά- μικρή επιβάρυνση, μόλις 158 εκατ. ευρώ, ωστόσο το ίδιο το Μεσοπρόθεσμο προϊδεάζει την κοινή γνώμη για νέα πρόσθετα μέτρα. Στο "αισιόδοξο" σενάριο, αυτά θα περιορίζονται σε 2,5 δισ. ευρώ ή 1,3% του ΑΕΠ για τις αποκλίσεις της διετίας 2015 - 2016 (πρόβλεψη για πρωτογενές πλεόνασμα 3,2% του ΑΕΠ το 2016, αντί για 4,5% του ΑΕΠ που προβλεπόταν), ποσό το οποίο προστιθέμενο στις παρεμβάσεις φόρων και λιτότητας των 13,34 δισ. ευρώ που έχουν ήδη προβλεφθεί για την τετραετία 2013- 2016, εξακοντίζει προς το παρόν το συνολικό πακέτο μέτρων στα 16 δισ. ευρώ, ενώ στο πιο "ρεαλιστικό", θα είναι ακόμη περισσότερα. Και θα είναι ακόμη περισσότερα κυρίως για δύο λόγους:

 

* Πρώτον, διότι από τον περασμένο Ιανουάριο παρατηρούνται σημάδια σοβαρού δημοσιονομικού εκτροχιασμού λόγω της μεγάλης υστέρησης των εσόδων και της νίκης κατά κράτος των φοροφυγάδων σε βάρος της πολιτείας που επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές (όπως λ.χ. Το τελευταίο εβδομαδιαίο δελτίο της Alpha Bank).

 

* Δεύτερον, διότι όλο το πρόγραμμα είναι βασισμένο πάνω στους λάθος “πολλαπλασιαστές” όπως άλλωστε παραδέχεται και το ίδιο του ΔΝΤ. Ας σημειωθεί μάλιστα ότι το "λάθος" στον περιβόητο δημοσιονομικό πολλαπλασιαστή μπορεί να είναι κατά πολύ μεγαλύτερο εκείνου που πιστευόταν. Ενδεικτική είναι η ερώτηση που κατέθεσαν προχθές 4 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ (Γιάννης Δραγασάκης, Νάντια Βαλαβάνη, Γιώργος Σταθάκης, Ευκλείδης Τσακαλώτος), οι οποίοι επεσήμαναν ότι, σύμφωνα με κείμενο του υπουργείου Οικονομικών που είδε το φως της δημοσιότητας τον Ιούλιο του 2011, εκτιμάται ότι ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής (αποτέλεσμα στο ΑΕΠ της μεταβολής μιας ποσοστιαίας μονάδας στο δημόσιο έλλειμμα) εκτιμάται ότι είναι μεταξύ 2,5 και 3 (υψηλότερα σε σύγκριση με άλλες χώρες). Κάτι που δείχνει ότι το "σφάλμα" των τεχνοκρατών του ΔΝΤ δεν συνιστά "λάθος", αλλά τεραστίων διαστάσεων έγκλημα.

 

Ας σημειωθεί ότι η ψήφιση του επικαιροποιημένου Μεσοπρόθεσμου αποτελεί μεν προαπαιτούμενο για τη δόση του Φεβρουαρίου (2,4 δισ. ευρώ), όμως για την αποδέσμευση της δόσης του Μαρτίου θα απαιτηθούν και άλλα μέτρα, όπως είναι η παρουσίαση του προγράμματος απολύσεων στο Δημόσιο, καθώς, με βάση τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση, θα πρέπει να απομακρυνθούν (αρχικά με διαθεσιμότητα), 25.000 υπάλληλοι, εκ των οποίων 6.250 ώς το τέλος Μαρτίου. Θέμα που θα τεθεί ακόμη πιο πιεστικά από την τρόικα, καθώς αναμένεται να εκφράσει τη δυσαρέσκειά της για αργούς ρυθμούς εκ μέρους του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης, με το επιχείρημα πως οι 2.000 υπάλληλοι που τέθηκαν σε διαθεσιμότητα από τον περασμένο Νοέμβριο δεν έχουν ακόμη μετακινηθεί.

 

Αναφορικά με το Μεσοπρόθεσμο που κατέθεσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας, η ψήφισή του το αργότερο έως τη Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου, θα φέρει, όπως εκτιμάται, και την έγκριση για την εκταμίευση της δόσης από το Euroworking Group, χωρίς να απαιτηθεί συνεδρίαση του Eurogroup, προς το τέλος του μηνός.

 

Όμως, εκτός από την ψήφιση του Μεσοπροθέσμου και την απόλυση των υπαλλήλων (και ενώ αναμένονται, αρχές Μαρτίου οι επικεφαλής ελεγκτές της τρόικας, ενώ από την τελευταία εβδομάδα του μηνός αναμένονται στην Αθήνα τα τεχνικά κλιμάκια για την έναρξη της πρώτης τριμηνιαίας αξιολόγησης του έτους, η οποία θα οδηγήσει στη δόση των 6 δισ. ευρώ του β' τριμήνου), αναμένεται προς το τέλος του Μαΐου και το νέο φορολογικό και τότε πιθανότατα θα υπάρξει και η εξειδίκευση των μέτρων ύψους 4 δισ. ευρώ.

 

Από το Μεσοπρόθεσμο προκύπτει ακόμη ότι έρχεται νέο υφεσιακό κύμα για τη διετία 2013-2014, οπότε αφενός τα ελληνικά νοικοκυριά θα πληρώσουν αυξημένους φόρους κατά 3,62 δισ. ευρώ αφετέρου οι δαπάνες θα περιοριστούν κατά 9,62 δισ. ευρώ, διαμορφώνοντας το συνολικό πακέτο μέτρων της διετίας σε 13,34 δισ. ευρώ. Τρόικα και κυβέρνηση επέλεξαν ένα πρόγραμμα απολύτως εμπροσθοβαρές, καθώς από το σύνολο των μέτρων 13,34 δισ. της τετραετίας τα 9,5 δισ. ευρώ θα επιβαρύνουν εφέτος τους Έλληνες πολίτες, άλλα 3,7 δισ. ευρώ το 2014, για το 2015 προβλέπεται ελάφρυνση 37 εκατ. ευρώ και το 2016 πάλι επιβάρυνση 158 εκατ. ευρώ, όμως τα δύο τελευταία ποσά είναι, όπως προαναφέρθηκε "στον αέρα" λόγω τής επί το δυσμενέστερον αναθεώρησης του προβλεπομένου πρωτογενούς πλεονάσματος της διετίας.

 

Το Μεσοπρόθεσμο όμως, πέρα από ταμειακά μεγέθη και εθνικολογιστικά ποσοστά κρύβει και μια άκρως νεοφιλελεύθερη ιδεολογία. Από τα 13,34 δισ. ευρώ του συνολικού πακέτου, περίπου 9,7 δισ. ευρώ προέρχονται από τη μείωση των δαπανών (κατά βάση περικοπές μισθών και συντάξεων), ενώ περίπου 3,6 δισ. ευρώ αφορούν σε νέους φόρους.

 

Ειδικά όσον αφορά στις εφετινές δαπάνες, αυτές θα μειωθούν κατά 7,4 δισ. ευρώ, ενώ το επόμενο έτος περιορίζονται κατά 2,2 δισ. ευρώ, με μεγάλους "χαμένους" εφέτος τους συνταξιούχους, οι οποίοι θα έχουν απώλειες 4,8 δισ. ευρώ. Παράλληλα, άλλο 1,1 δισ. ευρώ θα κοπεί από τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα, ενώ από την υγειονομική περίθαλψη θα κοπούν 455 εκατ. ευρώ και το επόμενο έτος άλλα 620 εκατ. ευρώ. Από την κατάργηση των δώρων, οι συνταξιούχοι θα χάσουν 1,67 δισ. ευρώ και οι δημόσιοι υπάλληλοι άλλα 431 εκατ. ευρώ. Μόνο οι συνταξιούχοι με μηνιαία σύνταξη άνω των 1.000 ευρώ θα χάσουν συνολικά 1,1 δισ. ευρώ.

 

Η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης κατά δύο έτη (στο 67ο από το 65ο έτος) προκαλεί απώλειες 631 εκατ. ευρώ για όσους είχαν σκοπό να αποχωρήσουν από την εργασία τους, αυξάνοντας ισόποσα τα κονδύλια που εξοικονομεί ο προϋπολογισμός.

 

* Οι αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές που θα βαραίνουν τους νεοεισερχόμενους στο Δημόσιο ενισχύουν με 608 εκατ. ευρώ τον προϋπολογισμό του 2013.

* Οι δαπάνες για την υγεία περικόπτονται κατά 390 εκατ. ευρώ.

 

Φόροι 2,15 δισ. το 2013 και 1,5 δισ. το 2014

 

Ενδεικτικό της φοροεπιδρομής που προετοιμάζει, κυρίως εναντίον των ιδιοκτητών ακινήτων, το υπουργείο Οικονομικών, είναι πως συνεχώς αναβάλλει το πλαίσιο του νέου ενιαίου φόρου, κάτι που ερμηνεύεται ως σπουδή να μην "τρομάξουν" οι φορολογούμενοι με τα πρόσθετα βάρη και υπό το καθεστώς του φόβου αυτού επιλέξουν να μην καταβάλουν τις τρέχουσες δόσεις ΦΑΠ και "χαρατσιού μέσω ΔΕΗ".

 

* Ειδικά όσον αφορά στους φόρους για το 2013, το 1,17 δισ. του αρχικού στόχου αναπροσαρμόζεται στα 2,15 δισ. ευρώ. Το φορολογικό βάρος δεν περιορίζεται ούτε το 2014, καθώς οι φόροι που θα πληρωθούν ανέρχονται σε 1,47 δισ. ευρώ. Οι φορολογικές παρεμβάσεις όπως απεικονίζονται στο Μεσοπρόθεσμο για πολίτες και επιχειρήσεις διαφοροποιούνται σε σχέση με την αρχική μορφή του Μεσοπροθέσμου που είχε κατατεθεί στη Βουλή μόλις προ 4 μηνών ως εξής:

 

1. Θα εγγραφεί από εφέτος (και όχι από το 2014 όπως προβλεπόταν) η αύξηση των εσόδων -κατά 186,7 εκατ. ευρώ- λόγω της αύξησης του ειδικού φόρου κατανάλωσης στον καπνό.

 

2. Το ίδιο θα συμβεί και με την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο υγραέριο (θα αποφέρει εφέτος πρόσθετα έσοδα 23 εκατ. ευρώ), ενώ στην αρχική μορφή του μεσοπρόθεσμου ο φόρος θα αυξανόταν το 2014.

 

3. Η επίσπευση (επίσης από το 2013 αντί του 2014) της αναπροσαρμογής του φόρου στους τόκους καταθέσεων από το 10% στο 15% θα φέρει αύξηση των εσόδων κατά 237 εκατ. ευρώ εφέτος.

 

4. Προβλέπονται πρόσθετα έσοδα 87,7 εκατ. ευρώ από την κλιμακωτά αυξανόμενη φορολόγηση των κερδών των παικτών του ΟΠΑΠ (αρχικά, το σχετικό ποσό ήταν 171 εκατ. ευρώ).

 

5. Δεν θα επιβληθεί εν τέλει το τέλος καπνιζόντων για τους χώρους εστίασης και διασκέδασης, από το οποίο προβλεπόταν να αντληθούν έσοδα 36 εκατ. ευρώ εφέτος.

 

6. Η φορολογική μεταρρύθμιση (η οποία δεν έχει καν σχεδιαστεί ακόμη) εκτιμάται πως θα αποδώσει 816 εκατ. ευρώ το 2014.

 

 

Θάνος Παναγόπουλος, Η ΑΥΓΗ, 10/2/2013