Η επιρροή του covid-19 στην Εκπαίδευση
Η ανακοίνωση του πρώτου lockdown το Μάρτιο 2020 για την καταπολέμηση της εξάπλωσης του κορωνοϊού επηρέασε πολλές οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες, μεταξύ των οποίων και την εκπαιδευτική διαδικασία. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιείται η εκπαιδευτική διαδικασία και στις τρεις βαθμίδες δεν επέτρεπαν τη δια ζώσης διδασκαλία με την ταυτόχρονη τήρηση των πρωτοκόλλων αναφορικά με τη δημόσια υγεία.
Η υγειονομική κρίση που ξεκίνησε το 2020 και συνεχίζεται έως σήμερα ανέδειξε τις σημαντικές ελλείψεις του εκπαιδευτικού συστήματος σε κτιριακές υποδομές. Η χρήση μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης[1] φαινόταν μονόδρομος εκείνη τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Η εκπαιδευτική διαδικασία ήταν απροετοίμαστη τόσο από την πλευρά ύπαρξης της κατάλληλης τεχνολογικής υποδομής, όσο και από την πλευρά του απροετοίμαστου μαθητικού, φοιτητικού πληθυσμού, δασκάλων και καθηγητών για μια τέτοια διαδικασία. Στο χρονικό διάστημα από το Μάρτιο 2020 έως σήμερα η χρήση μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης αποτέλεσαν τον κύριο τρόπο διδασκαλία και στις τρεις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση
Ο ρόλος των μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης έχει επικριθεί για την αποτελεσματικότητά του και για τις ψυχολογικές επιπτώσεις που προκαλεί κυρίως στις μικρότερες ηλικίες. Ανεξαρτήτως όλων αυτών των σημαντικών κριτικών είναι σαφές ότι τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες δεν είχαν ποτέ προετοιμαστεί να χρησιμοποιούν, έστω και συμπληρωματικά με τη δια ζώσης εκπαίδευση, μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Η χρήση ΗΥ στη διάρκεια και της δια ζώσης διδασκαλίας είναι περιορισμένη έως και ανύπαρκτη. Δεδομένου ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση στηρίζεται στη χρήση τεχνολογικών μέσων, δημιουργεί πολύ περισσότερες ανισότητες σε σχέση με τη δια ζώσης εκπαίδευση μεταξύ αυτών που έχουν και αυτών που δεν έχουν τα απαραίτητα τεχνολογικά μέσα. Την ίδια στιγμή η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, κυρίως στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, μπορεί να διευκολύνει άτομα που λόγω γεωγραφικής απόστασης αλλά και επαγγελματικών λόγων θα μπορούσαν να μείνουν εκτός της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ως εκ τούτου θα συνέβαλε στη μείωση των εκπαιδευτικών ανισοτήτων.
Η συζήτηση για το περιεχόμενο και για τα μέσα με τα οποία πραγματοποιείται η εκπαίδευση είναι ιδιαίτερα σημαντική όχι μόνο για τις κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις αλλά και για τις οικονομικές επιπτώσεις που προκαλούνται. Η εκπαίδευση καθορίζεται από την οικονομική ανάπτυξη αλλά ταυτόχρονα καθορίζει και το αναπτυξιακό μοντέλο μιας χώρας. Όταν υπάρχει οικονομική άνθηση και αύξηση του εθνικού εισοδήματος τότε τόσο οι πολίτες όσο και το κράτος μπορούν να δαπανήσουν περισσότερα χρήματα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Οι πολίτες ενδιαφέρονται κυρίως να αγοράσουν εκπαιδευτικές υπηρεσίες ενώ το κράτος μπορεί όχι μόνο να προσφέρει περισσότερες και καλύτερες ποιοτικά εκπαιδευτικές υπηρεσίες, αλλά να καθορίσει και το είδος των εκπαιδευτικών υπηρεσιών και τη σύνδεσή τους με την οικονομία. Το κράτος μπορεί να χρησιμοποιήσει τους πόρους που διαθέτει στην εκπαίδευση για να δημιουργήσει μεγαλύτερη πρόσβαση των πολιτών σε εκπαιδευτικές υπηρεσίες, να δημιουργήσει προϋποθέσεις ίσων ευκαιριών σε όλους και αν μειώσει τις εκπαιδευτικές ανισότητες. Αυτές οι πολιτικές προϋποθέτουν ότι το κράτος επανακαθορίζει το ύψος και τον τρόπο διάθεσης των δαπανών εκπαίδευσης.
Η υποχρέωση της πολιτείας για ισότιμη πρόσβαση στην Εκπαίδευση
Η ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση, ειδικά στη μεταλυκειακή και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, είναι δικαίωμα του κάθε πολίτη ανεξαρτήτως του εισοδήματός του ή και άλλων περιορισμών που πιθανώς αντιμετωπίζει. Όσο περισσότερο συμμετέχουν οι πολίτες στις διάφορες μορφές της εκπαιδευτικής διαδικασίας τόσο περισσότερο θα μεγαλώνει η συνολική ωφέλεια της κοινωνίας. Η εκπαίδευση, σε οικονομικούς όρους, δημιουργεί θετικές εξωτερικές επιπτώσεις δηλαδή ότι προκαλεί όχι μόνο βελτίωση του ατομικού οφέλους, του ατόμου που εκπαιδεύεται, αλλά και του συνολικού οφέλους της κοινωνίας.
Το αναπτυξιακό μοντέλο μιας χώρας δεν μπορεί να καθορίζεται ερήμην του επιπέδου εκπαίδευσης και μόρφωσης των πολιτών
Το αναπτυξιακό μοντέλο μιας χώρας δεν μπορεί να καθορίζεται ερήμην του επιπέδου εκπαίδευσης και μόρφωσης των πολιτών. Το κράτος επενδύοντας στην εκπαίδευση προσδιορίζει σε μεγάλο βαθμό και τι είδους ανάπτυξη επιθυμεί να έχει τα επόμενα χρόνια. Ένα αναπτυξιακό μοντέλο που θα στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογία και στη γνώση δεν μπορεί να επιτευχθεί αν προηγουμένως το κράτος δεν έχει επενδύσει σημαντικά στην εκπαίδευση.
Το επίπεδο εκπαίδευσης που θέλουμε
Η συζήτηση σήμερα για το ρόλο της εκπαίδευσης θα πρέπει να ξεφύγει από το πλαίσιο πόσο καλή ή λιγότερο καλή είναι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και πόσο πιο ανώτερη είναι η δια ζώσης εκπαίδευση. Η συζήτηση θα πρέπει να επικεντρωθεί σε τι είδους εκπαίδευση θέλουμε, πόσους πόρους χρειαζόμαστε για να επιτευχθεί αυτή η εκπαίδευση και πως μπορούμε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ώστε όλοι οι πολίτες της χώρας να μπορούν να συμμετάσχουν ισότιμα σ’ αυτή την εκπαιδευτική διαδικασία. Ας μην ξεχνάμε ότι η εκπαίδευση είναι κοινωνικό αγαθό με σημαντικές επιπτώσεις στην κοινωνικο-οικονομική δραστηριότητα της χώρας.
[1] Χρησιμοποιούμε τον όρο μέθοδοι εξ αποστάσεως εκπαίδευσης αντί του όρου εξ αποστάσεως εκπαίδευση στο βαθμό που η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν είναι μία εκπαίδευση που απλά γίνεται «από μακριά» αλλά μία εκπαίδευση που έχει διαφορετική φιλοσοφία από τη συμβατή εκπαίδευση.
Ο κος Μιχάλης Χλέτσος είναι Διευθυντής του ΠΜΣ « Οικονομική της Εκπαίδευσης και Διαχείριση Εκπαιδευτικών Μονάδων»
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
