Η θέση ότι η σύγχρονη γλωσσολογία, επειδή είναι συνδεδεμένη με τη λέξη, μας στερεί τη δυνατότητα να κατανοήσουμε την "τέχνη γραμματική" των αρχαίων Ελλήνων και τη σημασία του κάθε γράμματος του ελληνικού αλφαβήτου αναδεικνύει μια κρίσιμη αντίθεση μεταξύ της σύγχρονης γλωσσικής ανάλυσης και της αρχαίας ελληνικής αντίληψης της γλώσσας. Η γλωσσολογία, όπως διαμορφώθηκε κυρίως από τον 19ο αιώνα και εντεύθεν, τείνει να επικεντρώνεται στην ανάλυση της γλώσσας ως σύνολο κανόνων και δομών που εξυπηρετούν τη λειτουργία της επικοινωνίας, ενώ παραγνωρίζει ή υποβαθμίζει τον πιο εσωτερικό, φιλοσοφικό και αισθητικό χαρακτήρα της γλώσσας όπως τον αντιλαμβάνονταν οι αρχαίοι Έλληνες. Η έννοια της «τέχνης γραμματικής», λοιπόν, υποδηλώνει μια διαφορετική, βαθύτερη σχέση του ανθρώπου με τη γλώσσα.
1. Η σύγχρονη γλωσσολογία και η απομάκρυνση από τη σημασία του γράμματος
Η σύγχρονη γλωσσολογία έχει αναπτυχθεί με βάση τη δομική ή και τη θεωρητική ανάλυση της γλώσσας ως μια αντικειμενική και αναλυτική δομή. Ο Saussure, για παράδειγμα, θεμελίωσε τη γλωσσολογία στην έννοια του "σήματος", το οποίο αποτελείται από τη «σημασία» (την έννοια) και το «σημαίνον» (τη λέξη ή το σύμβολο). Στη σύγχρονη γλωσσολογία, οι λέξεις κατανοούνται κυρίως ως σύνολα σημασιών και ήχων, που εξυπηρετούν την επικοινωνία, και λιγότερο ως φορείς φιλοσοφικών ή αισθητικών διαστάσεων. Η γλώσσα, με άλλα λόγια, λειτουργεί ως εργαλείο για τη μεταφορά νοημάτων από τον έναν άνθρωπο στον άλλον.
Σε αυτό το πλαίσιο, η σημασία του κάθε γράμματος στο ελληνικό αλφάβητο ως μέρος μιας ευρύτερης "τέχνης γραμματικής" παραμελείται. Στη σύγχρονη γλωσσολογία, τα γράμματα θεωρούνται απλώς ως σύμβολα που χρησιμοποιούνται για να σχηματίσουν λέξεις, ενώ η εσωτερική τους σημασία, οι κρυφές δυναμικές τους και οι πολιτισμικές ή φιλοσοφικές τους συνδέσεις με την πραγματικότητα, όπως αυτές αντιλαμβάνονταν οι αρχαίοι Έλληνες, τείνουν να υποβαθμιστούν.
2. Η τέχνη γραμματική των αρχαίων Ελλήνων και η σχέση με τη φιλοσοφία
Η έννοια της «τέχνης γραμματικής» στον αρχαίο ελληνικό κόσμο είχε μια ιδιαίτερη φιλοσοφική διάσταση, στην οποία η γλώσσα δεν ήταν απλώς εργαλείο επικοινωνίας, αλλά μια οντότητα που αντανακλούσε την ουσία των πραγμάτων. Η τέχνη γραμματική συνδέεται με την αντίληψη ότι τα γράμματα και οι λέξεις έχουν μια βαθιά σύνδεση με την πραγματικότητα και τις ιδέες. Ο Αντισθένης υποστήριζε ότι η σημασία κάθε γράμματος είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ουσία του πράγματος που αντιπροσωπεύει.
Στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία, η γλώσσα θεωρούνταν αντανάκλαση της τάξης του κόσμου. Η γλώσσα, και ιδιαίτερα το ελληνικό αλφάβητο, δεν είχε μόνο την πρακτική λειτουργία της επικοινωνίας, αλλά ήταν και μέσο για την κατανόηση του κόσμου και της αλήθειας. Κάθε γράμμα είχε μια αλληγορική, φιλοσοφική ή κοσμική σημασία, η οποία ενίσχυε τη σύνδεση μεταξύ της γλώσσας και της πραγματικότητας. Αυτή η αντίληψη, όμως, χάθηκε με την ανάπτυξη της σύγχρονης γλωσσολογίας.
3. Η γλώσσα ως εργαλείο και η γλώσσα ως φιλοσοφία
Η σύγχρονη γλωσσολογία, σε μεγάλο βαθμό, έχει αποδεχτεί τη γλώσσα ως ένα εργαλείο επικοινωνίας, το οποίο έχει συγκεκριμένη και αντικειμενική λειτουργία. Αυτή η πρακτική προσέγγιση είναι χρήσιμη για τη σύγχρονη κοινωνία, όπου η επικοινωνία είναι συνήθως κατανοητή με βάση τη συνεννόηση και την πρακτική εφαρμογή. Ωστόσο, αυτή η θεώρηση της γλώσσας ως απλού εργαλείου επικοινωνίας μας απομακρύνει από τη φιλοσοφική και αισθητική διάσταση της γλώσσας, όπως αυτή κατανοούνταν από τους αρχαίους Έλληνες.
Για παράδειγμα, ο Πλάτων στο έργο του Κρατύλος αναφέρει ότι τα ονόματα δεν είναι τυχαία, αλλά αποκαλύπτουν τη φύση των πραγμάτων που δηλώνουν. Αυτή η θεώρηση της γλώσσας ως μέσου για την ανίχνευση της αλήθειας και του «είναι» των πραγμάτων είναι πολύ διαφορετική από την τρέχουσα αντίληψη στη γλωσσολογία, που επικεντρώνεται περισσότερο στη δομή, τη μορφή και την απόδοση των εννοιών.
4. Η σύγχρονη προσέγγιση και οι περιορισμοί της
Η γλωσσολογία, παρά τα πλεονεκτήματά της στον τομέα της ανάλυσης των γλωσσικών δομών και της κατηγοριοποίησης, φαίνεται να μας απομακρύνει από την ικανότητα να αντιληφθούμε τη γλώσσα ως ζωντανή, δυναμική και φιλοσοφική οντότητα. Η αποστασιοποίηση της σύγχρονης γλωσσολογίας από τη "τέχνη γραμματική" των αρχαίων Ελλήνων περιορίζει την ικανότητά μας να κατανοήσουμε τη βαθύτερη σύνδεση μεταξύ του αλφαβήτου και της πραγματικότητας.
Ως αποτέλεσμα, η σύγχρονη γλωσσολογία δεν προσφέρει επαρκή εργαλεία για να προσεγγίσουμε την αρχαία ελληνική σκέψη και την τέχνη γραμματική, καθώς οι έννοιες της φιλοσοφίας, της αισθητικής και της πνευματικότητας που συνδέονται με τη γλώσσα συχνά παραμελούνται. Αυτό, με τη σειρά του, περιορίζει τη δυνατότητά μας να κατανοήσουμε την ουσία της γλώσσας στην αρχαιότητα, όπως οι Έλληνες την αντιλαμβάνονταν.
Συμπέρασμα
Η σύγχρονη γλωσσολογία, με την εμμονή της στη λειτουργική και δομική ανάλυση της γλώσσας, μας στερεί τη δυνατότητα να κατανοήσουμε την πλούσια και φιλοσοφική διάσταση της γλώσσας όπως την αντιλαμβάνονταν οι αρχαίοι Έλληνες. Η γλώσσα για αυτούς ήταν όχι μόνο μέσο επικοινωνίας, αλλά και εργαλείο για την κατανόηση του κόσμου και της αλήθειας. Η εστίαση στη γλώσσα ως απλό εργαλείο επικοινωνίας, η οποία παραγνωρίζει τις φιλοσοφικές και αισθητικές της διαστάσεις, στερεί τη δυνατότητα να κατανοήσουμε την "τέχνη γραμματική" και τη σημασία του κάθε γράμματος του ελληνικού αλφαβήτου στην αρχαιότητα.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ τον Ιούνιο: Ανακοινώθηκε ΕΠΙΣΗΜΑ η ύλη!
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 16/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
