Ο Τζον Χόλογουεϊ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μεξικού, στο επίκαιρο βιβλίο του «Ρωγμές στον Καπιταλισμό» (εκδόσεις Σαββάλα), καταγράφει σε 33 θέσεις το πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ρωγμές σε ένα σύστημα που φαντάζει συμπαγές. Στη 10η θέση, λοιπόν, λέει: «Οι ρωγμές υπάρχουν στα όρια του ανέφικτου, αλλά υπάρχουν. Υπάρχουν εν κινήσει: η αξιοπρέπεια είναι γρήγορος χορός». Το είδαμε αυτό με το Κίνημα των Τεμπών, το οποίο στηρίχτηκε κατ’ εξοχή στην αξιοπρέπεια: κατ’ αρχάς της Μαρίας Καρυστιανού και όλων των γονέων που έχασαν τα παιδιά τους, λόγω εγκληματικής εμμονής της κυβέρνησης Μητσοτάκη και εν συνεχεία στην επιχείρηση συγκάλυψης.
Όσο για την περίφημη ΤΙΝΑ, την περιγράφει ως εξής: «Τρέξε αν θες, ζούμε σε ελεύθερη κοινωνία, αλλά δεν υπάρχει διαφυγή, δεν υπάρχει διαφυγή […] η απογοήτευση και η διάψευση μάς συνοδεύουν διαρκώς: είναι χαραγμένες στην προσπάθεια δημιουργίας ενός διαφορετικού κόσμου».
Και συνεχίζει παρακάτω: «Η λογική του κεφαλαίου, αυτή η μεγάλη καταστροφική δύναμη της κοινωνικής συνοχής, μάς λέει ότι δεν υπάρχει χώρος για αξιοπρέπεια σε μια κοινωνία που βασίζεται στην άρνηση της αξιοπρέπειας […] Η λογική μάς επαναλαμβάνει συνεχώς ότι οι εξεγέρσεις μας είναι ανώφελες, ότι πρέπει να υποταχθούμε, αλλά νάτες αυτές οι παραφροσύνες που μας ωθούν προς ένα διαφορετικό κόσμο, αυτές οι αξιοπρέπειες που δεν περιμένουν να γίνει πρώτα η επανάσταση».
Μια παρομοίωση του Χόλογουεϊ με τη Χιονάτη και τους επτά νάνους είναι πολύ εύστοχη: «Δεν είμαστε μια “ωραία κοιμωμένη”, μια ανθρωπότητα καθηλωμένη στην αλλοτρίωση μέχρι να έρθει ο πρίγκηπας-κόμμα να μας φιλήσει. Αντίθετα, ζούμε σε μια διαρκή πάλη για να απελευθερωθούμε από την κατάρα της μάγισσας».
Κι εδώ μας θυμίζει τη ρήση του Μαρξ ότι η απελευθέρωση της εργατικής τάξης θα είναι έργο της ίδιας, αλλά και το απόσπασμα του Κομμουνιστικού Μανιφέστου που συνέγραψε με τον Ένγκελς, ότι «Κομμουνισμός είναι την κίνημα που καταργεί τη σημερινή τάξη πραγμάτων».
Εδώ ο Χόλογουεϊ θέτει ένα πολύ σοβαρό θέμα: ότι δεν πρέπει να περιμένουμε, όπως λέει το ΚΚΕ, να ωριμάσουν οι συνθήκες, τόσο αντικειμενικές όσο και υποκειμενικές, δηλαδή το 2100, αλλά η αντίσταση και η ανυπακοή είναι καθημερινό μας καθήκον, προκειμένου να αναδείξουμε το μοναδικό επίδικο, την ανθρώπινη αξιοπρέπειά μας.
Το Κίνημα των Τεμπών μπόρεσε να κινητοποιήσει εκατομμύρια ανθρώπους, εντός και εκτός Ελλάδας, για ένα και μοναδικό λόγο: γιατί έβαλε την αξιοπρέπεια στην κορυφή των αιτημάτων του. Σήκωσε από τον καναπέ σαν ένα άλλο ηλεκτροσόκ ανθρώπους που δεν είχαν καμία προηγούμενη εμπειρία κινητοποιήσεων και συνδικαλισμού. Αλλά συσπείρωσε γύρω του και κόμματα, συνδικάτα και φορείς, όπως δεν είχε μπορέσει κανένα άλλο κίνημα στο παρελθόν να κάνει.
Ο Χέρμπερτ Μαρκούζε έλεγε ότι ζητούμενο είναι η επιστροφή των απωθημένων, η οποία «απαρτίζει την απαγορευμένη και υποχθόνια ιστορία του πολιτισμού: όχι το απωθημένο παρελθόν ενός χαμένου μεγαλείου, όπως ζητούν οι ακροδεξιοί και οι φασίστες, αλλά αυτό που παραμένει αλύτρωτο στο παρελθόν, η δυνατότητα ενός διαφορετικού μέλλοντος».
Το ότι κινούμαστε με βάση το επιμέρους δεν σημαίνει ότι ασκούμε μικροπολιτική. Απλώς σημαίνει ότι ξεκινάμε από τα προβλήματα της καθημερινής ζωής και προσπαθώντας να τα λύσουμε, αλλάζουμε τον εαυτό μας, όπως έλεγε και ο Μαρξ, και δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για να αλλάξουμε τον κόσμο».
Η άποψη του συγγραφέα είναι πως σε καθημερινή βάση υιοθετούμε ρόλους και αυτό είναι ένα προσωπείο σε μια παράσταση της ρουτίνας: οι καπιταλιστές γίνονται προσωποποίηση του Κεφαλαίου, ενώ οι εργάτες προσωποποίηση της Εργασίας. «Το ανθρώπινο ον με όλες τις προβλέψιμες διαστάσεις του, περιορίζεται σε μονοδιάστατο άνθρωπο, στον εργάτη με τη συνδικαλιστική συνείδηση, στον φορέα κοινωνικών σχέσεων […] Δεν πρόκειται για αγώνα που ολοκληρώθηκε στις απαρχές του καπιταλισμού, αλλά για αγώνα που επαναλαμβάνεται καθημερινά. Το θέατρο δεν αποτελεί κατασκευή του 18ου ή του 19ου αιώνα, αλλά οικοδόμημα σημερινό και μάλιστα πολύ εύθραυστο». Αυτός είναι ένας αγώνας όχι μιας ταυτότητας, αλλά ενάντια στην απόδοση ταυτοτήτων. «Η εξέγερση» λέει ο Χόλογουεϊ, «είναι πάντα εξέγερση ενάντια στο να είμαστε αόρατοι».
Δισεκατομμύρια άνθρωποι σήμερα είναι αόρατοι και αποκλεισμένοι. Για την ακρίβεια τα δύο τρίτα του κόσμου είναι αόρατα. Υπάρχουν και οι υπερπλούσιοι, οι οποίοι κυβερνούν την υπερδύναμη των ΗΠΑ: όπως έγραψα και σε ένα πρόσφατο άρθρο μου, που είχε τίτλο, «Ο Τραμπ και ένας εσμός κοινωνιοπαθών».
Πίσω από κάθε προσωπείο εργαζόμενου, όπως είπαμε και παραπάνω για την θεατρική παράσταση, βρίσκεται μια λανθάνουσα δύναμη, μια απειλή, μια δυνατότητα. Όταν λέμε «εμείς είμαστε το υποκείμενο», εννοούμε ότι η θεωρία δεν μπορεί να διαχωριστεί από την πράξη. Εμείς είμαστε κάτι ανοιχτό, μια ερώτηση. Και ανάλογα από την απάντηση που δίνει ο καθένας μας ανταποκρίνεται στο κάλεσμα της αξιοπρέπειας ή όχι. Είναι θέμα επιλογής. Η αλληλεγγύη σφυρηλατείται μέσα από τους κοινούς αγώνες και την ανυπακοή στην εξουσία.
Αυτό δεν σημαίνει απλοϊκά ότι «όλοι οι άνθρωποι είναι κατά βάση καλοί». Απλώς είμαστε μια κινούμενη αντίφαση. Ζώντας μέσα στον ταξικό ανταγωνισμό, είμαστε όλοι διαποτισμένοι απ’ αυτόν. Αντιφάσκουμε όλοι απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό. Είμαστε εσωτερικά διχασμένοι από τον αγώνα ανάμεσα στην αναπαραγωγή των καπιταλιστικών σχέσεων και την παρόρμηση να την αρνηθούμε και να δημιουργήσουμε.
Πηγή: efsyn.gr
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ τον Ιούνιο: Ανακοινώθηκε ΕΠΙΣΗΜΑ η ύλη!
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 16/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ