Χρήστος Κάτσικας Χθες Τρίτη ανακοινώθηκαν από τον ΟΟΣΑ τα αποτελέσματα της έρευνας PISA 2022, στην οποία συμμετείχε και η Ελλάδα. Στην κύρια έρευνα PISA 2022 έλαβαν μέρος περίπου 690.000 μαθητές από 81 χώρες (38 χώρες- μέλη του ΟΟΣΑ και 43 επιπλέον χώρες) εκπροσωπώντας περίπου 29 εκατομμύρια 15χρονων μαθητών.
Η έρευνα είχε ως κύριο γνωστικό αντικείμενο τα Μαθηματικά, ενώ οι Φυσικές Επιστήμες, η Κατανόηση Κειμένου και το νέο πεδίο ‘Δημιουργική Σκέψη’ αποτελούσαν τα δευτερεύοντα αντικείμενα της αξιολόγησης.
Στα Μαθηματικά, έξι Ασιατικές χώρες –η Σιγκαπούρη, το Μακάο (Κίνα), η Ταϊπέι (Κίνα), το Χονγκ Κονγκ, η Ιαπωνία και η Κορέα– πέτυχαν τις υψηλότερες επιδόσεις από όλες τις συμμετέχουσες χώρες.
Το ΙΕΠ, ως το Εθνικό κέντρο της Ελλάδας για την έρευνα PISA, δίνει στη δημοσιότητα σύντομη παρουσίαση των κυριότερων αποτελεσμάτων.
Την Ελλάδα εκπροσώπησαν στην κύρια έρευνα 6578 μαθητές γεννημένοι το 2006, από 242 σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Γυμνάσια, Γενικά Λύκεια και ΕΠΑΛ) όλης της χώρας.
Η Ελλάδα στο PISA 2022 κατατάσσεται στην ομάδα των χωρών που σημειώνουν χαμηλότερες επιδόσεις από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ στα Μαθηματικά, την Κατανόηση Κειμένου και τις Φυσικές Επιστήμες. Συγκεκριμένα κατατάσσεται στην 44η θέση στα Μαθηματικά με επίδοση 430, στην 41η θέση στην Κατανόηση Κειμένου με επίδοση 438 και στην 44η θέση στις Φυσικές Επιστήμες με επίδοση 441.
Αυτά, λοιπόν, αναφορικά με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων των Ελλήνων μαθητών, σύμφωνα με το ΙΕΠ.
Όπως εύστοχα επισημαίνει ο πανεπιστημιακός καθηγητής Παιδαγωγικής Γιώργος Μαυρογιώργος, συνήθως, οι αναλύσεις που ασχολούνται με το αφήγημα (το «θαύμα») των «άριστων» επικεντρώνονται στα «μυστικά της επιτυχίας», χωρίς να αμφισβητούν την εγκυρότητα και την αξιοπιστία του εργαλείου που τους έδωσε τον τίτλο. Πολύ περισσότερο δεν ενδιαφέρονται για τον πολιτικό χαρακτήρα της κατάταξης, γιατί βρίσκονται υπό την επήρεια («χάπι») των επινικίων. Οι «ουραγοί» έχουν πολλούς λόγους να αποκαλύπτουν τους μηχανισμούς και την ιδεολογία που υποβαστάζει όλη αυτή την τεράστια επιχείρηση της παγκόσμιας συγκριτικής κατάταξης, που συντονίζεται από τον ΟΟΣΑ/PISA.
Γι αυτό, αντί να ασχολούμαστε με τα «επινίκια» των πρώτων και το «θαύμα της Σιγκαπούρης» ή τον πανικό της «τελευταίας θέσης», επιλέγουμε να προβάλλουμε κάποια σημαντικά ερωτήματα για τον χαρακτήρα του διεθνούς διαγωνισμού PISA που αν και τίθενται επίμονα από αυτούς που έχουν τη δυνατότητα να δουν αλλά και την τιμιότητα να πιστεύουν στα μάτια τους, μένουν στο περιθώριο της δημόσιας συζήτησης.
ΓΝΩΣΤΗ Η ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
Για παράδειγμα:
1. Είναι αθώο το PISA; Γιατί δεν γίνεται καμιά συζήτηση για το ποιος είναι ο ΟΟΣΑ/PISA, το εκπαιδευτικό του πρόγραμμα και οι πολιτικές του προτεραιότητες για το σχολείο; Γιατί δεν σκέφτηκε να ρωτήσει κανείς για το αν η Σιγκαπούρη, το Χονγκ Κονγκ , ή το Μακάο, που πρωτεύουν στον εν λόγω διαγωνισμό είναι το πρότυπο κοινωνίας και εκπαίδευσης που πρέπει να ακολουθήσουμε. Ή μήπως είναι τελικά; Που είναι η Αμερική με τα «Χάρβαρντ»; Που είναι η Μ. Βρετανία με τα «Κέιμπριτζ»;
2. Πώς είναι δυνατόν, άραγε, να συγκρίνονται οι επιδόσεις 15χρονων μαθητών και να κατατάσσονται σε σειρά επιτυχίας, με εργαλείο ένα «εξεταστικό παράδειγμα» παγκόσμιας εμβέλειας, που παρακάμπτει τα σχολικά τους προγράμματα και αγνοεί τις συγκεκριμένες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες των επιμέρους χωρών-μελών;
3. Που στοχεύει τελικά το PISA; Κι αν δεν τα έχουν πάει καλά οι επιδόσεις των μαθητών μας στο συγκεκριμένο «διαγωνισμό» τι πρέπει να κάνουμε; Ο ΟΟΣΑ έχει έτοιμη τη «θεραπευτική αγωγή» και μας την θυμίζει ο εκπαιδευτικός Δημήτρης Τσουκάλης: Να αυξήσουμε τις ώρες των εκπαιδευτικών, να αυξήσουμε τα όρια συνταξιοδότησης των εκπαιδευτικών, να συγχωνεύσουμε τα σχολεία, να αυξήσουμε τον αριθμό μαθητών στα τμήματα, να εντάξουμε, αβοήθητους, τους μαθητές με αναπηρία στα κανονικά σχολεία, να βάλουμε τα σχολεία σ` έναν ανελέητο ανταγωνισμό, να δημιουργήσουμε σχολεία για την ελίτ και κυρίως να αξιολογήσουμε τους εκπαιδευτικούς!
Αλλά ας δούμε τα πράγματα με μια σειρά
Ο Οργανισμός Οικονομικής Ανάπτυξης και Συνεργασίας με εργαλείο το Διεθνές Πρόγραμμα Αξιολόγησης Μαθητών/-τριών PISA πρωτοστατεί στην πολιτική επιτήρησης, συμμόρφωσης, πιστοποίησης «εκπαιδευτικών προϊόντων» και «εκπαιδευτικών υπηρεσιών» και ανταγωνισμού.
Οι βασικοί του πολιτικοί και ιδεολογικοί άξονες κινούνται γύρω από την ενθάρρυνση ενός ακραίου διεθνούς ανταγωνισμού, με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, την περιστολή των δαπανών και την υποχρηματοδότηση της εκπαίδευσης, την αύξηση των ελέγχων, την ένταση των εξεταστικών διαδικασιών, την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών, την αποκέντρωση της χρηματοδότησης, την ελεύθερη επιλογή σχολείου, το «μπόλιασμα καλών διεθνών πρακτικών» και, γενικώς, την προώθηση τεχνοκρατικών και διαχειριστικών προσεγγίσεων στο σχεδιασμό των εκπαιδευτικών αλλαγών.
Ο Γιώργος Μαυρογιώργος τονίζει ότι το PISA εισβάλλει, ως άλλος επιθεωρητής, στα σχολεία. Με τα δοκίμια αξιολόγησης προωθεί συγκεκριμένη αντίληψη για τη σχολική γνώση, τη διδασκαλία, τη μάθηση, τη σχολική επιτυχία, το μαθητή, κ.ά., και υποδηλώνει ένα σύστημα αρχών, αντιλήψεων και επιλογών που προβάλλουν (και ως ένα βαθμό επιβάλλουν) αντίστοιχες αρχές στην οργάνωση της ίδιας της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Ε, λοιπόν, τι άλλο συνιστά αυτή η λειτουργία του PISA παρά μια συγκεκριμένη μορφή άσκησης κοινωνικού ελέγχου στην ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία; Αυτή η εξέλιξη, σε τελευταία ανάλυση, σημαίνει ότι η συμμετοχή στις διαδικασίες του ανοίγει τις προϋποθέσεις για εκχώρηση του ελέγχου της ίδιας της παιδαγωγικής και διδακτικής πράξης στους ορισμούς της ενιαίας υπερεθνικής και αυστηρά συγκεντρωτικής «επιθεωρητικής» του εξουσίας. Τόσο οι χώρες που κατακτούν τα πρωτεία όσο κι αυτές που προσδιορίζονται από το σύνδρομο της τελευταίας θέσης, ανταγωνίζονται με κοινό σημείο αναφοράς το «εξεταστικό παράδειγμα» PISA.
Αυτό σημαίνει ότι η όλη υπόθεση έχει εξελιχθεί ήδη σε ένα μηχανισμό «παρακυβέρνησης» των εκπαιδευτικών συστημάτων των χωρών που συμμετέχουν, με επιλογή των ίδιων των κυβερνήσεων.
Στην πράξη οι στόχοι του προωθούν αντί της γνώσης τη δεξιότητα. Για να πάει καλά μια χώρα στο διαγωνισμό πρέπει οι μαθητές της να έχουν αντιμετωπίσει τη Γλώσσα σχεδόν αποκλειστικά ως εργαλείο επικοινωνίας, να έχουν διδαχτεί από τα Μαθηματικά κυρίως μεθόδους επίλυσης πρακτικών προβλημάτων, ενώ στις Φυσικές επιστήμες να μην έχουν εμβαθύνει στο γιατί αλλά στο πώς. Έτσι, το εκπαιδευτικό σύστημα θα πρέπει, προσαρμοζόμενο στους στόχους του προγράμματος, να «προπονεί» τους μαθητές σε τέτοιου είδους θέματα αντί να τους διδάσκει, να τους καταρτίζει αντί να τους εκπαιδεύει.
Και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που κάθε φορά που ανακοινώνονταν τα αποτελέσματα του PISA ξεσκόνιζαν τα ρεφρέν τους για τους «τεμπέληδες καθηγητές που δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους» και για «τους μαθητές που είναι όλο συνθήματα και καταλήψεις». Ανάμεσά τους ο γνωστός Ι.Κ. Πρετεντέρης δεν άφησε την ευκαιρία χαμένη και στο ΒΗΜΑ έριξε ευθέως τα βόλια του στους εκπαιδευτικούς θεωρώντας τους υπεύθυνους για το «σχολείο που όπως φαίνεται ειδικεύεται στο να παράγει πολλούς αγανακτισμένους, αναστατωμένους, αδικημένους, απογοητευμένους...».
Σε ένα εξαιρετικό βιβλίο ο Γιώργος Μαυρογιώργος, Οίκοι Αξιολόγησης στην Εκπαίδευση και το «Αόρατο Χέρι» της Αγοράς συμπυκνώνει αποκαλυπτικά: «Το PISA είναι μια νεοφιλελεύθερη παιδαγωγική επινόηση ενός μονοπωλιακού παγκόσμιου «εξεταστικού παραδείγματος» για τη «μέτρηση» των επιδόσεων των μαθητών σε συγκεκριμένες ικανότητες και δεξιότητες. Το PISA φετιχοποιεί τις μετρήσεις, τις συγκρίσεις και τις κατατάξεις στο πλαίσιο ενός οικουμενικού ανταγωνιστικού μαραθώνιου επιδόσεων. Το δοκίμιο PISA είναι «ευφυές»: τα βάζει με την «παπαγαλία»! Το PISA έχει μικρά «μυστικά» που αποκρύπτονται επιμελώς. Το PISA δεν αναγνωρίζει τα σχολικά προγράμματα. Το PISA υποβαθμίζει τις γνώσεις σε πληροφορίες Το PISA κατασκευάζει τις καταστάσεις ζωής. Το PISA είναι ένα διεθνές πρόγραμμα «παρακυβέρνησης» της εκπαίδευσης που διαμορφώνει τη νεοφιλελεύθερη ατζέντα σε έναν καπιταλιστικό κόσμο της εκμετάλλευσης, της οδύνης και ανείπωτης και ανομολόγητης βίας. Το PISA έχει σφοδρούς επικριτές. Έχει και θερμούς υποστηρικτές και θιασώτες. ΟΟΣΑ και PISA είναι το «μακρύ χέρι» της αγοράς».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
