Το διαχρονικό και παγιωμένο πρόβλημα της εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι η εισαγωγή αλλαγών κάθε φορά που αλλάζει η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και η εμφατική απουσία οποιασδήποτε αποτίμησης της επίπτωσης αυτών στη σχολική πραγματικότητα.
Δυστυχώς, αυτό που έχει καθιερωθεί στη συνείδηση όλων όσων εμπλέκονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι το βραχύβιο των αλλαγών, που έχουν διάρκεια ζωής όση και η ύπαρξη των εμπνευστών τους στα γραφεία αποφάσεων, είτε στο Υπουργείο Παιδείας, είτε στο ΙΕΠ. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι εξαγγελθείσες αλλαγές στην πράξη παραπέμφθηκαν στις καλένδες ή νομοθετήθηκαν αλλά ουδέποτε εφαρμόστηκαν, ακόμα κι αν δεν άλλαξε η πολιτική ηγεσία που τις εισηγήθηκε! Η κατάληξη είναι απειράριθμες νομοθετικές ρυθμίσεις και διευκρινιστικές διατάξεις, που οδηγούν σε ένα λαβύρινθο, που όσους μίτους Αριάδνης κι αν διαθέτεις, άκρη δε βρίσκεις για το ισχύει και τι δεν ισχύει… Τελικά, απομένει ένας κουρνιαχτός από τη γενικότερη αναστάτωση και η λαϊκή ρήση «σε δουλειά να βρισκόμαστε…».
Το Υπουργείο Παιδείας δεν φέρει μόνο την πολιτική ευθύνη για το τι και πως διδάσκεται, αφού όλοι οι αρμόδιοι φορείς υπάγονται σε αυτό. Όπως και σε όλα τα πολιτισμένα κράτη, όπου η Παιδεία και η Εκπαίδευση θεωρούνται η μέγιστη επένδυση, οφείλει να δημοσιοποιεί επιστημονικές μελέτες για τις προβλεπόμενες επιπτώσεις μιας αλλαγής που πρόκειται να εισάγει, αλλά και διαπιστωτικές μελέτες για την συνέπεια ή την απόκλιση από τους στόχους που τέθηκαν, μετά την εφαρμογή των αλλαγών αυτών σε εύλογο χρόνο.
Οπότε στα καθ’ ημάς και τα τρέχοντα: ξεκινά η αποτίμηση των νέων αναλυτικών προγραμμάτων, με επιμόρφωση και εφαρμογή αυτών στα πειραματικά. Αλήθεια, πώς μπορεί να γίνει αποτίμηση, όταν οι διεκπεραιωτές της διδάσκουν το παλιό αναλυτικό πρόγραμμα; Ακόμα και στην υποθετική περίπτωση όπου ελέγχονται οι διδακτικές προσεγγίσεις, ενώ η σχολική χρονιά βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, υπάρχει ο διαθέσιμος χρόνος ώστε ο εκπαιδευτικός που τις εφαρμόζει να διαπιστώσει εάν ανταποκρίνονται στους στόχους των εισηγητών τους; Ακόμα και αν με κάποιο μαγικό τρόπο το επιτύχει ο εκπαιδευτικός, θα στείλει έγκαιρα την απαιτούμενη ανατροφοδότηση; Θα δημοσιοποιηθούν οι ανατροφοδοτήσεις, εννοείται επώνυμα, ώστε να γίνουμε όλοι κοινωνοί τους; Υπάρχει νέο διδακτικό υλικό, που θα ανταποκρίνεται στα ανανεωμένα αναλυτικά προγράμματα κι αν ναι, γιατί δεν είναι προσβάσιμο από όλους τους εκπαιδευτικούς, ώστε τουλάχιστον να ενημερωθούν; Και γιατί όχι, να τοποθετηθούν και αυτοί; Τα πειραματικά σχολεία είναι η εικόνα της γενικότερης ελληνικής εκπαιδευτικής πραγματικότητας;
Συζητάμε για αλλαγές, εν τη απουσία εκπαιδευτικών και μαθητών. Ας δούμε τι συνέβη στην πρόσφατη και εν εξελίξει ακόμα εμπειρία της τηλεκπαίδευσης. Δεν είναι η αφετηρία των μαθητών μας η ίδια για όλους, όπως παλιά. Υπάρχουν πλείστα όσα προβλήματα. Υπάρχει αποτίμηση από τις επιπτώσεις της τηλεκπαίδευσης από τους αρμόδιους φορείς, και ιδίως το ΙΕΠ; Πέραν κάποιων ατεκμηρίωτων φωνασκιών υπέρ και κατά, επιστημονική μελέτη, που να βασίζεται στα πραγματικά δεδομένα δεν υπάρχει! Πως θα προβεί το Υπουργείο Παιδείας στις απαιτούμενες παρεμβάσεις, χωρίς επιστημονικές μελέτες; Με το «μας είπανε κάποιοι»; Μπορεί να θεωρηθεί αυτό επαρκές, ώστε να σταλεί μια οδηγία, στην ουσία επανάληψη των γνωστών, που να προτρέπει για συνέχιση ενός μοντέλου, που ουδείς γνωρίζει πόσο και που απέτυχε;.
Η Παιδεία είναι πολύ σοβαρή και εθνική υπόθεση, μιας και αφορά το μέλλον του τόπου και επιβάλλεται η σοβαρή προσέγγιση σε κάθε πτυχή της. Η αποτίμηση της σχολικής πραγματικότητας αποτελεί το πλέον χρήσιμο εργαλείο, ώστε οι οποιεσδήποτε αλλαγές να βασίζονται στις αποκτηθείσες εμπειρίες στις αίθουσες και να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες και όχι στις κοσμοθεωρίες του εκάστοτε εισηγητή.
Για παράδειγμα, έχει γίνει μελέτη της επίπτωσης της ανάθεσης διδασκαλίας σε εκπαιδευτικούς, μέσω της προβληματικής β’ ανάθεσης; Προκαλούνται ή όχι ανισότητες μεταξύ των μαθητών που διδάσκονται το ίδιο αντικείμενο, αλλά άλλοι από εκπαιδευτικό της α’ ανάθεσης και άλλοι με εκπαιδευτικό β’ ανάθεσης; Υπάρχει δυσλειτουργία στις σχολικές μονάδες, όταν εκπαιδευτικοί αρνούνται να αναλάβουν μαθήματα δεύτερης ανάθεσης; Έχουν βάση οι αντιρρήσεις τους κι αν ναι, γιατί δε δημοσιοποιούνται και δε γενικεύονται; Αρκεί ένας εκπαιδευτικός, που δεν έχει διδαχθεί στο πανεπιστήμιο ένα αντικείμενο, με προσωπικό διάβασμα να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του αντικειμένου που καλείται να διδάξει; Υπάρχει μελέτη;
Δυστυχώς, στην περίπτωση της Φυσικής, τόσο για την Α’ Λυκείου όσο και για τη Φυσική Προσανατολισμού Β’ Λυκείου, τα σχετικά παραδείγματα είναι πολλά. Και, φυσικά, με προσωπικό διάβασμα όποιος δεν είναι Φυσικός κι όσο φιλότιμος και αν είναι, δε δύναται να καλύψει τις απαιτήσεις της Τράπεζας Θεμάτων της Α’ Λυκείου, οι απαιτήσεις της οποίας είναι υψηλότατες. Ακόμη πιο δεινή θα γίνει η θέση όσων διδάσκουν Φυσική, χωρίς να είναι Φυσικοί(!), με την έκδοση της Τράπεζας Θεμάτων της Β’ Λυκείου Προσανατολισμού, η οποία βρίσκεται ακόμα στην κύηση και όταν θα δημοσιοποιηθεί θα υπάρχει ελάχιστος χρόνος για να τη μελετήσουν και να την διδάξουν.
Αποφεύγουμε να συζητήσουμε εδώ το πρόβλημα που γνωρίζουν όλοι: τη μείωση των ωρών διδασκαλίας της Φυσικής, με παράλληλη αύξηση τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά της ύλης. Υπήρξε μελέτη πριν την απόφαση μείωσης των ωρών διδασκαλίας; Υπάρχει μελέτη για τις επιπτώσεις αυτών των αλλαγών; Οι εισηγητές τους τοποθετήθηκαν δημόσια; Με επιχειρήματα;
Οι αλλαγές δε γίνονται με ταχυδακτυλουργικά τεχνάσματα. Πρέπει να είναι προϊόντα μελετών χρόνων, που ικανοποιούν τα αυστηρότερα επιστημονικά κριτήρια. Υπάρχουν;
Η Ομάδα Έρευνας Τεκμηρίωσης Διδασκαλίας της Φυσικής
* Δρακόπουλος Γρ., Εμμανουηλίδης Αρ., Πετρόπουλος Μιχ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
