Το να είσαι εκπαιδευτικός στην Ελλάδα του 2025 δεν αποτελεί πια ένα κοινωνικό προνόμιο, αλλά έναν άθλο αντοχής. Αντοχή στη φτώχεια, στη συνεχή μετακίνηση, στην ψυχική φθορά και στην αίσθηση κοινωνικής απαξίωσης. Πίσω από τους πίνακες και τα θρανία, ξετυλίγεται μια σιωπηλή αλλά βαθιά κρίση: αυτή της φτωχοποίησης των ανθρώπων που κρατούν στα χέρια τους το μέλλον της ελληνικής παιδείας.
Ο όρος “working poor” (εργαζόμενοι φτωχοί) πλέον δεν αφορά μόνο τους ιδιωτικούς υπαλλήλους χαμηλής ειδίκευσης αλλά και τους πτυχιούχους εκπαιδευτικούς. Σύμφωνα με την Eurostat, ο εκπαιδευτικός στην Ελλάδα ζει με 70% του μέσου ευρωπαϊκού εισοδήματος, ενώ το κατώφλι φτώχειας είναι στο 60%. Δηλαδή, είναι στα όρια της φτώχειας, παρότι πλήρως απασχολούμενος.
Οι αριθμοί που μιλούν | ||
Κατηγορία | Καθαρός Μισθός/μήνα | Έτη Υπηρεσίας |
Νεοδιόριστος ΠΕ | 780 – 850€ | 0-2 |
Εκπαιδευτικός με 15 χρόνια | 1.050 – 1.150€ | 15 |
Διευθυντής σχολείου | 1.200 – 1.300€ | 20 |
Αύξηση κόστους ζωής 2020-2025: +22% | ||
Αύξηση μισθών εκπαιδευτικών: μόλις +5-6% | ||
Από το 2010 έως το 2024, οι μισθοί των εκπαιδευτικών μειώθηκαν κατά 40% (στοιχεία ΟΟΣΑ).
| ||
Συγκριτική Θέση στην Ευρώπη Σύμφωνα με την Έκθεση Eurydice 2024)
| ||
Χώρα | Μέσος ετήσιος καθαρός μισθός εκπαιδευτικού | |
Ελλάδα | 12.000€ | |
Πορτογαλία | 17.500€ | |
Γαλλία | 24.000€ | |
Γερμανία | 38.000€ | |
Η Ελλάδα παραμένει στην τελευταία θέση στην Ε.Ε. ως προς την αγοραστική δύναμη των εκπαιδευτικών |
Νεοδιόριστοι: Η σκληρή πραγματικότητα
Οι νεοδιόριστοι καλούνται να επιβιώσουν με 800 € σε περιοχές όπου το κόστος στέγασης και διαβίωσης τους εξαντλεί οικονομικά και ψυχικά.
Την ίδια ώρα πολλοί εκπαιδευτικοί βρίσκονται αναγκασμένοι να:
- μετακινούνται καθημερινά έως και 100 χλμ
- δημιουργούν γκρουπ μετακίνησης για εξοικονόμηση
- πληρώνουν ενοίκια χωρίς επαρκή επιδόματα
- εργάζονται σε εξωσχολικές δουλειές για να ανταπεξέλθουν
Η φτωχοποίηση των εκπαιδευτικών δεν είναι απλώς ένα θέμα ηθικής ή δικαιοσύνης. Είναι συστημικό πρόβλημα με άμεσο αντίκτυπο στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Αναπληρωτές εκπαιδευτικοί - Επίδομα ανεργίας: Η φτώχεια με όρους!
Από τις 15 Μαρτίου 2025, η κυβέρνηση έθεσε σε ισχύ νομοθετική ρύθμιση που αλλάζει ριζικά τον τρόπο καταβολής του επιδόματος ανεργίας, προβλέποντας ότι το 50% του ποσού θα χορηγείται μέσω προπληρωμένης κάρτας, δηλαδή ως "κουπόνια" για αγορές αγαθών και υπηρεσιών.
Η απόφαση αυτή έχει ήδη προκαλέσει κύμα αντιδράσεων, ιδιαίτερα από τον εκπαιδευτικό κόσμο, με τη Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας (Δ.Ο.Ε.) να καταγγέλλει ανοιχτά την πολιτική αυτή ως υποτιμητική και περιοριστική για τους δικαιούχους.
Τι σημαίνει να είσαι αναπληρωτής εκπαιδευτικός σε μια χώρα όπου το κόστος διαβίωσης αυξάνεται, οι μισθοί παραμένουν στάσιμοι και η ασφάλεια εργασίας είναι προνόμιο; Σημαίνει ότι κάθε ευρώ έχει σημασία. Ότι κάθε επιλογή, ακόμη και η πιο απλή –τι να μαγειρέψεις, πού θα πας, ποια φάρμακα θα αγοράσεις– συνδέεται με την αξιοπρέπειά σου. Και όταν το κράτος σου αφαιρεί ακόμη και αυτή την ελευθερία επιλογής, τότε η φτώχεια αποκτά νέες, ακόμα πιο σκληρές διαστάσεις.
Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλει το 50% του επιδόματος ανεργίας μέσω προπληρωμένων καρτών, αντί για ελεύθερο χρηματικό ποσό, δεν είναι απλώς λογιστική διευθέτηση. Είναι πολιτική απόφαση με ιδεολογικό φορτίο. Είναι το πέρασμα από το «σε βοηθάω γιατί το δικαιούσαι» στο «σε ελέγχω γιατί σε υποψιάζομαι». Από την κοινωνική εμπιστοσύνη στην κρατική επιτήρηση.
Οι προπληρωμένες κάρτες λειτουργούν ως σύγχρονα δελτία τροφίμων. Ορίζουν πού και πώς θα ξοδέψεις τα λίγα που σου αναλογούν. Σου λένε εμμέσως: «Δεν εμπιστευόμαστε την κρίση σου». Αντί για χρήματα, σου δίνουν «μονάδες αγορών». Κουπόνια, σαν εκείνα της μεταπολεμικής λιτότητας. Μόνο που αυτή τη φορά δεν υπάρχει καταστροφή, υπάρχει πολιτική επιλογή.
Αυτό δεν είναι κοινωνική πολιτική.. Είναι μια προσπάθεια να διαχειριστείς τη φτώχεια χωρίς να τη μειώσεις. Να κάνεις τους φτωχούς πιο «διαχειρίσιμους» και όχι πιο ελεύθερους.
Η λογική του «κουπονιού» υπονοεί ότι ο άνεργος, ο φτωχός, ο αναπληρωτής εκπαιδευτικός, δεν είναι αρκετά ώριμος για να διαχειριστεί το επίδομα του. Χρειάζεται καθοδήγηση. Ποια είναι όμως η ηθική βάση αυτής της παραδοχής; Από πού αντλεί το κράτος το δικαίωμα να μετατρέψει το κοινωνικό δικαίωμα σε μηχανισμό κοινωνικής συμμόρφωσης;
Και το πιο κρίσιμο: ποιοι θα είναι οι επόμενοι; Αν σήμερα οι άνεργοι παίρνουν κουπόνια, αύριο τι θα δούμε; Εκπαιδευτικά κουπόνια; Στέγαση με όρους; Περίθαλψη με προϋποθέσεις "συμπεριφοράς";
Ο Μισέλ Φουκώ είχε μιλήσει για την κοινωνία της πειθαρχίας και της επιτήρησης. Η μετάβαση από το επίδομα ως ενίσχυση αυτονομίας στο επίδομα ως μέσο ελέγχου, επιβεβαιώνει ακριβώς αυτή την τάση. Ο φτωχός δεν είναι απλώς φτωχός – είναι υπόλογος. Πρέπει να αποδείξει ότι είναι «καλός» φτωχός για να αξίζει τη βοήθεια.
Η κοινωνία που υιοθετεί τέτοιες πρακτικές δεν είναι πιο δίκαιη. Είναι πιο γραφειοκρατική, πιο τεχνοκρατική, λιγότερο ανθρώπινη.
Στη χώρα που οι αυλές των σχολείων μετατρέπονται σε πάρκινγκ και οι εκπαιδευτικοί εκτοπίζονται για χάρη των τουριστών
Την ώρα που η Κέρκυρα ετοιμάζεται να υποδεχθεί χιλιάδες επισκέπτες για το Πάσχα, η δημόσια εκπαίδευση φαίνεται να πληρώνει το τίμημα της τουριστικής «ανάπτυξης». Η απόφαση του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας να χρησιμοποιήσει τις αυλές τριών σχολείων ως χώρους στάθμευσης προκαλεί σφοδρές αντιδράσεις, ενώ ταυτόχρονα αναπληρωτές εκπαιδευτικοί αναγκάζονται να εκκενώσουν τα σπίτια όπου διέμεναν προσωρινά, για να παραχωρηθούν σε τουρίστες.
Με επίσημη απόφαση, οι αυλές του 3ου, 4ου και 6ου Γυμνασίου Κέρκυρας θα λειτουργήσουν ως πάρκινγκ κατά την πασχαλινή περίοδο. Το γεγονός αυτό, πέρα από το προφανές συμβολικό βάρος της υποτίμησης του σχολικού χώρου, εγείρει πρακτικά ερωτήματα για την ασφάλεια και τη διατήρηση των υποδομών.
Τα σχολεία διαθέτουν πρόσφατα ανακαινισμένα γήπεδα μπάσκετ, τα οποία απειλούνται με φθορά από τη διέλευση δεκάδων οχημάτων. Όπως σημειώνει η ΕΛΜΕ Κέρκυρας, η συγκεκριμένη απόφαση καταδεικνύει προτεραιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης στην εξυπηρέτηση της τουριστικής βιομηχανίας εις βάρος των μορφωτικών αναγκών των μαθητών.
Εκπαιδευτικοί χωρίς στέγη για τις γιορτές
Παράλληλα, δεκάδες αναπληρωτές εκπαιδευτικοί βρίσκονται αντιμέτωποι με έξωση από τα ενοικιαζόμενα σπίτια τους, καθώς οι ιδιοκτήτες επιθυμούν να τα εκμισθώσουν σε τουρίστες για την υψηλή περίοδο. Οι εκπαιδευτικοί, που ήδη αντιμετωπίζουν το χρόνιο πρόβλημα της στεγαστικής επισφάλειας, καλούνται να εγκαταλείψουν τα καταλύματά τους χωρίς να υπάρχει πρόβλεψη για εναλλακτική στέγαση.
Το φαινόμενο αυτό έχει παρατηρηθεί σε διάφορες τουριστικές περιοχές της χώρας, όπως στη Σαντορίνη, τη Μύκονο και τη Ρόδο, προκαλώντας ανυπέρβλητα εμπόδια στην κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών.
Η ΕΛΜΕ Κέρκυρας καταγγέλλει την απόφαση ως μέρος μιας ευρύτερης πολιτικής τάσης για «αξιοποίηση» της δημόσιας περιουσίας, ακόμα και όταν πρόκειται για σχολικές εγκαταστάσεις. Στην ανακοίνωση υπενθυμίζεται πως παρόμοιες πρακτικές είχαν προβλεφθεί στο παρελθόν μέσα από τις διαδικασίες «αξιολόγησης σχολικών μονάδων», όπου δινόταν η δυνατότητα στον διευθυντή να ενοικιάζει ακόμα και τους αύλειους χώρους.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ τον Ιούνιο: Ανακοινώθηκε ΕΠΙΣΗΜΑ η ύλη!
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 16/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ